လံာ်တၢ်ကွဲး “The Atlantic” (အဲးတလဲ(န)ထ့း) အပူၤ, ပှၤကွဲးလံာ် အါသၢၣ်.စံၣ်.ဘရူး(စ) (Arthur C. Brooks) တဲဖျါဝဲအတၢ်လဲၤဟးဆူ ကီၢ်တဲၣ်ဝၣ် (Taiwan), “ထံကီၢ်နူၢ်ဧိၤနီဧိၤ ကမျၢၢ်တၢ်ကွၢ်ကီလီၢ်” (National Palace Museum) လၢအအိၣ်ဒီး ပှၤတရူးဖိအပီညါဒွဲလၤတၢ်မၤ အအါကတၢၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ချၢအံၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤနဲၣ်ဆှၢတၢ်ကွၢ်ကီလီၢ်တဂၤသံကွၢ် ဘရူး(စ)လၢ “ဖဲယစံးဘၣ်နၤ ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်စးထီၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် ပီညါဒွဲလၤတၢ်မၤတမံၤန့ၣ်ဒီး မ့ၢ်နကထံၣ်ဆိကမိၣ်ထီၣ်တၢ်မနုၤလဲၣ်.” န့ၣ်လီၤ. ဘရူး(စ) စံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ယတယာ်ကမ့ၢ်တၢ်ကံးယၣ်လၢ အကဘၣ်တၢ်တ့အီၤ” န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ပှၤတဂၤအံၤ စံးဆၢက့ၤအီၤ, “ကျဲအိၣ်အဂၤတဘိလၢ တၢ်ကထံၣ် ပီညါဒွဲလၤတၢ်မၤအံၤ, ဒ်အမ့ၢ်တၢ်စုသ့ ပီညါန့ၣ်အိၣ်ပာ်စၢၤလံ, ဒီးပှၤစုသ့အတၢ်မၤတခီမ့ၢ်ဒၣ် ကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်စုသ့ပီညါအံၤန့ၣ်လီၤ.”
အ့းဖ့းစူး ၂:၁၀ အပူၤ လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ် “(ယွၤတၢ်ဘၣ်တ့)အတၢ်မၤ”အံၤ ဘၣ်တဘျီဘျီ တၢ်ကွဲး ကျိာ်ထံအီၤ ဒ် “တၢ်စုသ့ပီညါအဂ့ၤကတၢၢ်,” ဒီးအိၣ်ဟဲလၢဟ့းလ့ၣ်ကျိာ် “ပိၣ်အံမၣ်(poiēma)” တၢ်ကတိၤလၢ ပစံး “ထါ(poetry)” န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယွၤတ့လီၤပှၤ ဒ်တၢ်စုသ့ပီညါအတၢ်မၤအသိး, ဒ်သိးထါဖိတဖၣ်လၢအမူ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်ပမ့ၢ်ယွၤအစုတၢ်မၤအံၤန့ၣ် တဖျါဒ်ယွၤတိၢ်ပာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်, အဆၢဖိ ၁ စံးဘၣ်ပှၤ ပမ့ၢ် “ပှၤလၢအသံတ့ၢ်လၢ တၢ်သရူးကမၣ်ဒီး တၢ်ဒဲးတူၢ်တၢ်ဒဲးဘးအပူၤ” အသိးန့ၣ်လီၤ. ပမ့ၢ်ဟံးန့ၢ် စံးကတိၤက့ၤ လၢပှၤနဲၣ်ဆှၢတၢ်တဂၤအံၤ အတၢ်ကတိၤတဖၣ် “တၢ်စုသ့ပီညါ(လၢပဘၣ်တၢ်တ့ပှၤ)အံၤ လၢပပူၤန့ၣ်အိၣ်ပာ်စၢၤလံ, ဒီးတၢ်အံၤမ့ၢ်ဒၣ် ပှၤသ့ပီညါဒွဲလၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ လၢကဘၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.” တၢ်လၢအမ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်, ကစၢ်ယွၤတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်က့ၤပှၤ ဒ်ပမ့ၢ်ယွၤစုသ့အတၢ်မၤအဂ့ၤ ကတၢၢ်အသိးန့ၣ်, အ့းဖ့း ၂:၄-၅ ပာ်ဖျါဝဲ “ယွၤလၢအသူၣ်ကညီၤတၢ်ဒိၣ် သးကညီၤတၢ်အါ… မၤမူထီၣ်က့ၤပှၤ… ” န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပလဲၤခီဖျိ သးသမူအတၢ်တၤပှၤတဖၣ်, ဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ်အကတီၢ် ခီဖျိတၢ်သ့ၣ်ညါလၢ ပှၤသ့ပီညါဒွဲလၤကစၢ်ယွၤမၤတၢ်လၢ ပသးသမူအဃိ, ပကအိၣ်ဒီးတၢ်မၤမုာ်က့ၤပသးန့ၣ်, ဖံး ၃:၁၃ စံးဘၣ်ပှၤ “အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ, ပှၤလၢ အမၤဝဲဖဲဒၣ်အသးဂ့ၤလၢသုပူၤ, ဒ်သိးသုကအိၣ်, ဒီးဒ်သိးသုကမၤတၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်ယွၤလီၤ” န့ၣ်လီၤ. သ့ၣ်ညါလၢကစၢ်ယွၤမၤတၢ်လၢနပူၤ ဒ်သိးကလီၣ်ဖျါထီၣ် အတၢ်စုသ့ပီညါ အဂ့ၤကတၢၢ် လၢအမၤဝဲန့ၣ်တက့ၢ်.