မၤဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့က့ၤ တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်တဖၣ်
ဖဲလၢပမ့ၢ်ဒံး ပှၤသးစၢ်န့ၣ် ယၤဒီး ယဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ် အ့ၣ်လိာ်သးတလီၢ်လီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တဘျီန့ၣ် အိၣ်ထီဝဲလၢ ယတၢ်သ့ၣ်နီၣ်အပူၤလီၤ. ဖဲပကိးဃါလိာ်သးယၢ်ခီယၢ်ခီဒီး တဲဆါလိာ် ပသးဝံၤန့ၣ် အဝဲတဲတၢ်တမံၤ ဖဲအကတီၢ်န့ၣ် လၢဖျါလၢယပျၢ်အတၢ်ကမၣ် တန့ၢ်ဘၣ်လီၤ. ယဖံပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ ပတၢ်သးဒိၣ်လိာ်ပသး လၢဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ် အဝဲဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ပှၤလၢ ပအိၣ်ဒီးပမူပဒါလၢ ပဘၣ်အဲၣ်လိာ်ပသးကဒဲကဒဲလီၤ. အဝဲစံး “ယွၤဟ့ၣ်နၤနဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ထဲတဂၤ ဒီးနကြၢးဒုးနဲၣ် တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်လၢ တဂၤဒီးတဂၤအဘၢၣ်စၢၤလီၤ.” ဖဲယဃ့ယွၤလၢ ကမၤပှဲၤပှၤဒီးတၢ်အဲၣ်န့ၣ် အဝဲမၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကအၢၣ်လီၤပသးလၢ တဂၤဒီးတဂၤ ပမၤကမၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီး ပဘၣ်ပျၢ်လိာ်ပသး ပတၢ်ကမၣ်လီၤ.
ပဟံးဃာ် တၢ်သးခၣ်ဒီး တၢ်သးဒိၣ်န့ၣ်ညီမး, ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤ သးအိၣ်လၢ ပကပလၢၢ်လီဖျိဘၣ်သးအတၢ်ဃူတၢ်ဖိး လၢအဟ့ၣ်ဝဲ ဖဲပဃ့တၢ်လၢအီၤလၢ ကမၤထူၣ်ဖျဲး ပှၤလၢ တၢ်သူၣ်ဒိၣ်သးဖျိးဒီး တၢ်သူၣ်တမံၤသးတမံၤန့ၣ်လီၤ(အ့း ၄:၃၁). လၢပကဂုာ်ဟံးဃာ် တၢ်သးပလၢၢ်ဘၣ်ဒ်န့ၣ်တဖၣ်အလီၢ်, ပကြၢးကွၢ်ထီၣ်ဆူခရံာ် ဟ့ၣ်တၢ်အဒိဘၣ်ဃး တၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်လၢ အိၣ်ဟဲဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်ဒီးတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်အလီၢ်လီၤ. ဂုာ်မၤန့ၢ် “တၢ်ဝံသးစူၤလိာ်သးဒီး သူၣ်ကညီၤသးကညီၤလိာ်သး” ဒီးပျၢ်လိာ်သကိးပသး ဒ်ယွၤအိၣ်လၢခရံာ်အပူၤ…
တၢ်အိၣ်မူ အတၢ်လဲၤအကီအခဲ
ပှၤကွဲးထါဒီး တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလံာ်လဲၢ်တဖၣ် လၢအမ့ၢ် ခရံးစတံနၣ် ရူၤစဲးထံၣ် (Christina Rossetti) တဂၤအံၤန့ၣ် လၢအတၢ်အိၣ်မူပူၤ ကမၤန့ၢ်တၢ်လၢအဘီၣ်အညီပူၤ တအိၣ်တၢ်နီတမံၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်အိၣ်မူပူၤ ဒီစိၤတူၢ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်သးအုး, တၢ်သးလီၤသဘှံး ဒီးတၢ်ဆူးတၢ်ဆါအကလုာ်ကလုာ်ဒီး တၢ်ပာ်အဲၣ်တီလၢအၢၣ်လီၤ လိာ်သး ဒ်သိးကသူၣ်ထီၣ် ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်န့ၣ် ဟးဂီၤကွံာ် သၢဘျီန့ၣ်လီၤ. အကတၢၢ်န့ၣ်ဘၣ်သံဝဲလၢ ခဲစၢၣ်အတၢ်ဆါန့ၣ်လီၤ.
ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် စးထီၣ်သ့ၣ်ညါဝဲ စီၤဒၤဝံး ဒ်အမ့ၢ်ပှၤလၢအမၤနၢၤတၢ်လၢ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤသိၣ်ဒူတဂၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်အိၣ်မူဒီစိၤဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲဒီးတၢ်ကီတၢ်ခဲ, တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစီၤပၤစီၤဒၤဝံး ပၢတၢ်လၢခံအကတီၢ်န့ၣ် ၂ ရှမူၤ ၁၅:၁-၁၂ အပူၤ စံးဘၣ်ပှၤလၢ အဖိခွါဒၣ်ဝဲ ဒီးပှၤကူၣ်လိာ်တၢ်လၢအနာ်န့ၢ်ဝဲ ဃုာ်ဒီး ထံဖိကီၢ်ဖိအါဂၤ ဆၢထၢၣ်ထီဒါအီၤန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ အဆၢဖိ ၁၄,၂၄-၂၅ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် စီၤဒၤဝံး ကိးန့ၢ်ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ် စီၤအ့ဘယၤသၢ်, စီၤစၤဒိး ဒီးစိာ်ထီၣ်တလါစီဆှံ ဒီးဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကွံာ်လၢ ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
စီၤအ့ဘယၤသၣ် လုၢ်ထီၣ်တၢ်လုၢ်ဆူယွၤအအိၣ်ဝံၤ ဒီးစီၤဒၤဝံးစံးဘၣ် ပှၤလုၢ်တၢ်တဖၣ်…
တၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤ အမဲာ်ထံတဖၣ်
လၢအပူၤကွံာ်နံၣ်တဖၣ်န့ၣ်, ယကဟုကယာ် ယမိၢ်လၢထီၣ်တၢ်ဆါဟံၣ်လီၤ. ယစံးဘျုးယွၤလၢအပျဲ ယမ့ၢ်ပှၤကဟုကယာ်တၢ်ဒီး ဒ်ယဃ့တ့ၢ်အီၤန့ၣ် အဝဲမၤစၢၤယၤလၢ ယတၢ်သးအုးအကတီၢ်တဖၣ်လီၤ. ယဘၣ်ဂုာ်မၤတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤယွၤ ဖဲလၢယအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤအါကလုာ်ခံၣ်ခူၣ်ယၤလီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲယမိၢ်အတၢ်သါ လၢခံကတၢၢ်ကတီၢ်န့ၣ် ယဟီၣ်လၢတၢ်ကီၤသူၣ်ပၢၤသးတန့ၢ်ဘၣ်အပူၤ ယတဲကသွံဒံႇ “ဟါလ့ၤလူယၤ”လီၤ. ဖဲယစံးထီၣ်ပတြၢၤတၢ်ဒ်န့ၣ်ကတီၢ် ယပလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတၢ်ကမၣ်အိၣ် တုၤလၢနံၣ်တဖၣ် လၢပိာ်ထွဲထီၣ်အခံ ဖဲယဃုကွၢ်ထံ ထါစံးထီၣ် ပတြၢၤအယုၢ် (၃ဝ) လီၤ.
လၢစီၤဒၤဝံးအထါ “တၢ်ပာ်စီဆှံတၢ်လုၢ်ဟံၣ်” (တၢ်မၤဘူၣ်အဟံၣ်)န့ၣ် အဝဲဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ယွၤ လၢအတၢ်တီတၢ်လိၤအဃိဒီး အတၢ်သးကညီၤအဃိလီၤ (:၁-၃). စီၤဒၤဝံးဃုထံၣ်ဝဲလၢ ယွၤမိၤဃါဃုာ်တၢ်ကီတၢ်ခဲဒီး တၢ်မုၢ်လၢ် လၢပခီဖျိဘၣ်လီၤ (:၅). အဝဲ အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုးဒီး တၢ်သူၣ်ခုသးခုကတီၢ်, တၢ်ပလၢၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်ဘံၣ်အိၣ်ဘၢဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးကာ်အကတီၢ်တဖၣ်လီၤ (:၆-၇). အတၢ်ကိးထီၣ်လၢတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် အိၣ်ဖျါဃံလၤလၢအတၢ်နာ်န့ၢ်ယွၤအပူၤလီၤ (:၇-၁ဝ). အတၢ်စံးထီၣ်ပတြၢၤတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဖျါက့ၤလၢ အတၢ်အိၣ်မူအပူၤ လၢတၢ်ဟီၣ်ကိးပသူထီၣ်ဒီး တၢ်ဂဲၤကလံၣ်, လၢတၢ်သးအုးဒီးတၢ်သးခုတဖၣ်အပူၤလီၤ (:၁၁). ဒီးဒ်တၢ်အၢၣ်လီၤ ယွၤအတၢ်ခူသူၣ် လၢအဃါဃုာ်သးလၢ…
ယွၤကတိၤတၢ်ဒီးပှၤ
ယဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ကိးယၤလၢ ကွဲၤဒီနၢ်ဒီး မ့ၢ်မတၤကိးယၤလဲၣ်န့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါဘၣ်. အါဘျီ ယပျဲ တၢ်ကိးယၤလၢ ကွဲၤဒီနၢ်န့ၣ် ယပျဲၤလဲၤဒၣ်ဆူ တၢ်ကစီၣ်ဒၢပူၤဘၣ်ဆၣ် တဘျီအံၤန့ၣ် ယစံးဆၢယကွဲၤဒီနၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤကိးတၢ်တဂၤအံၤန့ၣ် ဃ့ဝံသးစူၤယၤ လၢတၢ်သညူးသၦၢ်အပူၤ ဒီးသံကွၢ်ယၤ ဒ်သိးကဟ့ၣ်နီၤလီၤဒီး စံးကတိၤသကိး လံာ်စီဆှံ အဆၢတနီၤဒီးယၤအဂီၢ် မ့ၢ်ယဟ့ၣ်အီၤ တၢ်ဆၢကတီၢ်တစိၤဖိ ကန့ၢ်ဧါန့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်လီၣ်ဖျါ ၂၁:၃-၅ လၢ အစံးဘၣ်ပှၤ “ယွၤကထွါကွံာ် မဲာ်ထံခဲလၢာ်လၢအမဲာ်”န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ယၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်ဒီး အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢ ကအုၣ်ကီၤပသးသမူ ဒီးပတၢ်မုၢ်လၢ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ယစံးဘၣ်အီၤ ယသ့ၣ်ညါတ့ၢ်လံလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးမ့ၢ် ယတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ တၢ်ကစၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ပှၤကတိၤတၢ်ဒီးယၤတဂၤအံၤန့ၣ် တတိာ်ပာ်ဝဲလၢ ကအုၣ်အသးဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်ဒီးယၤဘၣ်. အလီၢ်န့ၣ် ဃ့ယၤ တၢ်ခွဲးလၢ ကဃ့ထုကဖၣ်သကိးဒီးယၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဝဲဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢယဂီၢ်, ဒ်သိးယွၤကဟ့ၣ်ယၤလၢ တၢ်မၤဆူၣ်ထီၣ်ယသး ဒီးနီၢ်သးအတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ကိးယၤလၢကွဲၤဒီနၢ်တဘျီအံၤန့ၣ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤ “တၢ်ကိး”အဂၤတထံၣ်လၢ လံာ်စီဆှံအပူၤန့ၣ်လီၤ. ၁ရှမူၤ ၃:၄-၁၀ ပာ်ဖျါ…
ဖီၣ်စှီၤဃာ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်
ရှ့ယံၣ်(Shin Yi) လၢအသးအိၣ် (၂ဝ) နံၣ်တဂၤ ဖဲအခိးလၢကနုာ်လီၤဘၣ် ဖၠၣ်စိမိၤန့ၣ် အဝဲပာ်လီၤအသးလၢ တၢ်အိၣ်ဘှံးသၢလါကတီၢ် အဝဲကမၤတၢ်လၢ သးစၢ်မ့းၡၢၣ်အတၢ်ကရၢကရိတခါလီၤ. တၢ်တမံၤအံၤဖျါလၢ မ့ၢ်ဆၢကတီၢ်လီၤဆီ ဖဲကိၣ်ဘံး-၁၉ အိၣ်ဒီး အတၢ်ဘျၢတဖၣ်လၢ တၢ်ထံၣ်လိာ်သးလၢ မဲာ်သကိးမဲာ် တညီဘၣ်အဆၢကတီၢ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ရှ့ယံၣ်ထံၣ်န့ၢ်ကျဲလီၤ. အဝဲဟ့ၣ်နီၤတဲဖျါဝဲ, “ယထံၣ်လိာ်ဒီး ကၠိဖိတဖၣ် ဖဲကျဲမုၢ်တဖၣ်အလိၤ, လၢတၢ်ဆါတၢ်ပှ့ၤကျးဖးဒိၣ်တဖၣ်အပူၤ, ဒီးလၢတၢ်အီၣ်အကျးတဖၣ် ဒ်ညီနုာ်ပထံၣ်အသိးတသ့နာ်သက့, ဘၣ်ဆၣ် ပဆဲးကျိးဒီးခရံာ်ဖိကၠိဖိတဖၣ် ခီဖျိ ‘zoom’ ဒီးထုကဖၣ်န့ၢ်လိာ်သးဒီး ပှၤလၢတနာ်ဒံးတၢ်တဖၣ်ဒၣ်လဲာ် လၢကွဲၤဒီနၢ်သ့ဝဲလီၤ.”
ရှ့ယံၣ်မၤဝဲတၢ် ဒ်စီၤပီလူးတဲဝဲအသိး လၢကမၤ “ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤ”လီၤ (၂တံၤ ၄:၅). စီၤပီလူးဟ့ၣ်ပလီၢ်ဝဲလၢ ပှၤကညီတဖၣ် ကဃုသရၣ်တဖၣ် လၢကတဲအဝဲသ့ၣ်တၢ်ဒ်အဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အသးအသိးဒီး တမ့ၢ်ဘၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်ကြၢးနၢ်ဟူဘၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ (:၃-၄). ဘၣ်ဆၣ် စီၤတံၤမသ့း ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤ ဒ်သိးကပာ်ဆူၣ်သးဒီး “ကျဲးစၢးလၢတၢ်အကတီၢ်ဘၣ် ဒီးလၢတဘၣ်ဘၣ်”လီၤ. အဝဲ ကဘၣ်, “မၤဖျါပှၤအတၢ်ကမၣ်, သိၣ်ဃီၣ်တၢ်ဒီးသဆၣ်ထီၣ်တၢ်” -…