ဘၣ်တၢ်ယုၢ်န့ၢ်မံၤလၢကစၢ်ယွၤ
‘ရၠာစးံးဖ်ထံး‚ ဘဲးထ်ကဲလ်‚ ကၠၢးဖ်စတးစ်‚’ အမံၤတဖၣ်လၢ ပယုၢ်န့ၢ် ပှၤကူၣ်လိာ်တၢ်တဖၣ် လၢ တၢ်ကိၢ်ခါတၢ်မၤလိလၢ ပဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ထီၣ်၀ဲကိးနံၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢအဘၣ် တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်အတံၤသကိး ကဒဲကဒဲ ဒီး တၢ်ကိၢ်ခါတၢ်မၤလိ အမံၤလိာ်ကွဲအံၤ‚ ညီနုၢ်ဟ့ၣ်၀ဲလၢ တၢ်တတၢးတနါလၢ အလီၤပျံၤလီၤဖုးတခါ‚ လုၢ်လၢ်လၢ အလီၤနံၤလီၤအ့တမံၤ မ့တမ့ၢ် တၢ်သးစဲလၢ အဘၣ်တၢ်ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဒိၣ်ဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤႉ
မံၤကလိာ်ကလာ်တဖၣ်အံၤ တမ့ၢ်ထဲလၢ ပကိးအီၤလၢ တၢ်ကိၢ်ခါတၢ်မၤလိ အံၤဘၣ်ႉ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤဒၣ်လဲာ် အိၣ်ဒီး တၢ်ကိးမံၤကလိာ်ကလာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ အဒိ‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးယုၢ်န့ၢ် စီၤယၤကိာ် ဒီး စီၤယိၤဟၣ် လၢ ‘‘လီသီၣ်အဖိခွါတဖၣ်’’ (မၢ်ကူး၃း၁၃) န့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤ ကၤ၀ဲဒိၣ်မးလၢ လံာ်စီဆှံအပူၤလၢ ပှၤတဂၤဂၤ ကဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ် လၢ မံၤကလိာ်ကလာ်တခါ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖဲပိာ်မုၣ်တဂၤလၢ အမံၤမ့ၢ် နီၢ်နၤဧမံတခီစံးဘၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤတဖၣ်လၢ အကကိးအီၤလၢ ‘နီၢ်မၤရၠာစးၤ’ လၢအခီပညီ မ့ၢ်တၢ်သးခၣ်‘နးနးကလဲာ်’ (့ှူၤသး ၁း၂၀) န့ၣ်လီၤႉ…
လၢစံၣ်ပိလိအဖီခိၣ်
ဖှိၣ်ရၠာစးၤအသီတခါလၢ လါမ့ၤ‚ ၁၉၇၀ နံၣ်အပူၤ‚ ပၣ်ဃုာ်ဒီးတၢ်စူးကါ တၢ်ကတိၤ ‘ခွ့ၣ်’ အဆိကတၢၢ်လၢအမ့ၢ် ‘လၢစံၣ်ပိလိအဖီခိၣ်’န့ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤနဲၣ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်သးလၢ အတလီၤတံၢ်လီၤဆဲး‚ ဒီးတၢ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤလၢ ပှၤသBတီၤသိလ့ၣ် စဘံး ခရၠာစးံးစ်လီး န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအိၣ်ဘၣ်လၢ စံၣ်ပိလိအဖီခိၣ်လၢ တၢ်သBတီၤတၢ်ဃၢဃၢလၢ ၢ်ညိငၠညၠစသူငျ မံးလာ် ၅၀၀ န့ၣ်လီၤႉ လၢခံ‚ တၢ်အံၤ ဘၣ်တၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤလၢ အ၀ဲဘၣ်တၢ်ပျဲအီၤလၢ ကသBတီၤတၢ်လၢ တၢ်ြပၢအံၤအပူၤ‚ အ၀ဲမ့ၢ် ပှၤအဃၢကတၢၢ် လၢပှၤဂၤအကျါသနာ်က့ န့ၣ်လီၤႉ
ပကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ်လၢ ပမ့ၢ်ပှၤလၢ ‘အအိၣ်လၢစံၣ်ပိလိ အဖီခိၣ်‚ တၢ်တလီၤတံၢ်လၢ ပကသBတီၤဘၣ်တၢ် မ့တမ့ၢ် မၤကတၢၢ်ဘၣ်သးသမူ အတၢ်သBတီၤ’ န့ၣ်လီၤႉ ဖဲပကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်ဒ်န့ၣ်အသိးကတီၢ်န့ၣ် တၢ်အံၤအကါဒိၣ်လၢ ပကသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ‚ လၢကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအပူၤန့ၣ် ပတမ့ၢ်ပှၤလၢ ‘အအိၣ်လၢ စံၣ်ပိလိ အဖီခိၣ်’ နီတစုန့ၣ်ဘၣ်ႉ ဒ်ပမ့ၢ်ယွၤအဖိတဖၣ်အသိး‚ ပလီၢ်ပကျဲလၢ အ၀ဲအဘီအမုၢ်အပူၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢ…
လံာ်ပရၠာစးၢလၢအလဲၤတၢ်လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ်
သးစၢ်အါဂၤလၢ အနီၣ်ဂံၢ်အါန့ၢ်ဒံး တကကွဲၢ်ဘျဲၣ်‚ နုာ်လီၤသBတီၤ တၢ်ကွဲးလံာ်ပရၠာစးၢလၢ ထံကီၢ်အါဘ့ၣ်လၢ ကိးနံၣ်ဒဲးန့ၣ်လီၤႉ ဖဲ ၂၀၁၈ နံၣ်‚ တၢ်တိာ်ထူလၢ တၢ်ကွဲးသBတီၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ် ‘ဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ နမ့ၢ်လံာ်ပရၠာစးၢတဘ့ၣ်လၢ အလဲၤတၢ်လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်န့ၣ် တက့ၢ်ႉ မ့ၢ်နအဲၣ်ဒိးဟ့ၣ်တၢ်ကစီၣ်မနုၤဆူ ပှၤလၢကဖးနလံာ်ပရၠာစးၢအံၤန့ၣ်လဲၣ်’’ လီၤႉ
လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ‚ ပအိၣ်ဒီးလံာ်ပရၠာစးၢတဖၣ်လၢ အဘၣ်တၢ်ထၢဖှိၣ်အီၤ တခါလၢ တၢ်စံးဘျုးတၢ်ဆူ သးစီဆှံအတၢ်နဲၣ်တၢ်ဒီး တၢ်ချုပှၤလၢအကွဲးတၢ်တဖၣ်လၢ အကွဲးလီၤတၢ်လၢ တၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ်ဆူ ပအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဒ်ခရၠာစးံာ်ဖိတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အသိး‚ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ် ကွဲးလံာ်ပရၠာစးၢ ဒ်သိးလီၢ်က၀ီၤတၢ်အိၣ်ဖိှၣ်တဖၣ်လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်ယူရၠာစးပၤဒီး အ့့ှှၢၣ်မဲနၣ်ဆူ ကမၤစၢၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ ကသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ် အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်မူအသီလၢခရၠာစးံာ်အပူၤဒီး လံာ်ပရၠာစးၢအါဘ့ၣ်အံၤ ဘၣ်တၢ်ထၢဖှိၣ်လၢ လံာ်စီဆှံလၢပဖးအီၤတနံၤအံၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
မ့ၢ်ပှၤကွဲးလံာ်ပရၠာစးၢတဖၣ် သးအိၣ်ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်မနုၤဆူ အပှၤဖးလံာ်ပရၠာစးၢတဖၣ် အအိၣ်န့ၣ်လဲၣ်ႉ စီၤယိၤဟၣ် တဲနၢ်ပၢၢ်အါထီၣ်လၢ အလံာ်ပရၠာစးၢအဆိကတၢၢ်တဘ့ၣ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အကွဲးလီၤ၀ဲဲအဂ့ၢ် ဒ် ‘‘တၢ်လၢအအိၣ်၀ဲလၢအခီၣ်ထံးလံၤလံၤ‚ လၢပနၢ်ဟူလံ‚ လၢပထံၣ်လၢပမဲာ်လံ‚ လၢပကွၢ်ထံအီၤဒီး လၢပဟံးအီၤလၢပစု’’န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကွဲးလီၤ…
အ၀ဲအတၢ်သံန့ၣ် ဟဲစိာ်တၢ်မူ
ဖဲအမၤတၢ်လၢပှၤပိာ်ခွါအဃိာ်လၢ အဲြဖံၤကၤကလံၤထံး‚ ဃိာ်လၢအနးကတၢၢ်အခါန့ၣ်‚ ကၠိၣ်အဲနၣ်ဖလဲဒၢၣ်သီမၢးစ် အုၣ်အသးလၢ ကစၢ်ခရၠာစးံာ်အစိကမီၤလၢ ကဆီတလဲ သူၣ်သးတဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ လၢ ဖံးလံးယါစံၣ် အလံာ် ရၠညငျ့ငညါ ွမၠခန အပူၤန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် အ၀ဲအတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ်လီၤႉ ‘‘ကၠိၣ်အဲနၣ်စးထီၣ် လဲၤအိၣ်သကိးပှၤဃိာ်ဖိတဖၣ်ကိးနံၤ‚ လဲၤစိာ်န့ၢ် တၢ်သးခုကစီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ယိယိဖိလၢ အမ့ၢ်တၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ်ဒီး တၢ်ဘၣ်လိာ် ဖိးဒ့လိာ်က့ၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဒိးန့ၢ်ပှၤဃိာ်ဖိတဖၣ် အတၢ်နာ်န့ၢ်အီၤဒီး အ၀ဲသ့ၣ်တဲဖျါထီၣ် တၢ်တူၢ်ဘၣ် တၢ်မၤနၢၤမၤပ့ၤလၢ အ၀ဲသ့ၣ်လၢဖိသၣ်ကတီၢ်ဒီး တဲဖျါထီၣ်ဘၣ်က့ၤ အ၀ဲသ့ၣ်လၢ တၢ်ကဆၢတဲာ်တၢ်သဘံၣ်ဘုၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ တချုးနံၣ်လၢအ၀ဲစးထီၣ် တၢ်လဲၤအိၣ်သကိးဃိာ်အံၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါလၢ တၢ်စုဆူၣ်ခီၣ်တကးအိၣ်၀ဲ ၂၇၉ ခါ လၢ ပှၤဃိာ်ဖိကဒဲကဒဲဒီး ပှၤခိးတၢ်ဖိတဖၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲလဲၤအိၣ်သကိး၀ံၤ ဒီး ခံတနံၣ်‚ တၢ်ဂ့ၢ်ဒ်သိးအံၤ အိၣ်ထီၣ်ထဲဒၣ် ၂ ဘျီဧိၤန့ၣ်လီၤ’’
ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူးကွဲးဖျါထီၣ်လၢ‚ ‘‘ပှၤတဂၤဂၤ မ့ၢ်အိၣ်လၢခရၠာစးံာ်အပူၤဒီးမ့ၢ်အမ့ၢ် တၢ်တ့အသီလီၤႉ တၢ်လီၢ်လံၤတဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ်၀ဲ‚ ကွၢ်ကွၢ် တၢ်ခဲလၢာ်ကဲလၢအသီလံ’’ (၂ ကရၠာစးံၣ် ၅း၁၇) ႉ…
ပျဲအလဲၤပူၤကွံာ်
သရၠာစးၣ်မုၣ်ကွၢ်ပှၤဆါစံးဘၣ်ယၤလၢ ‘‘နပၢ် အိၣ်ဒီးလၢတၢ်သံ’’ န့ၣ်လီၤႉ ‘ဟူးဂဲၤလၢတၢ်ကသံ’ မ့ၢ်တၢ်ကတိၤက့ှူၢ်ဖိလၢအနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်လၢ တၢ်အိၣ်သး တဆီဘၣ်တဆီဆူ တၢ်ကသံဒီး မ့ၢ်တၢ်ကတိၤအဖျၢၣ်အသီဆူ ယအိၣ်‚ တၢ်တမံၤလၢအဒုးကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်လီၤလီၤဆီဆီ ဒ်တၢ်လဲၤလၢကျဲတဘိလၢ အလီၤသယုၢ်သညိ တဘိအသိးန့ၣ်လီၤႉ လၢယပၢ်အမုၢ်နံၤလၢခံကတၢၢ်‚ လၢတၢ်တသ့ၣ်ညါလၢ မ့ၢ်လၢအနၢ်ဟူဒံးတၢ်လၢ ပတဲအီၤ‚ ယပုၢ်ဒ့မုၣ်ဒီးယၤ ပဆ့ၣ်နီၤ လၢအလီၢ်မံခိၣ်ကပၤန့ၣ်လီၤႉ ပနၢမူအ၀ဲအခိၣ်တိသၣ်လၢ အဃံလၤ န့ၣ်လီၤႉ ပတဲဖျါထီၣ်ယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤတဖၣ်ဆူ အအိၣ်ကသွံဒံ ဖိလီၤႉ ပသး၀ံၣ်သကိး ‘ယွၤလၢအကလုၢ်တီ’ ထါသး၀ံၣ်ဒီး ့ှူးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ၂၃ လီၤႉပတဲအီၤလၢပအဲၣ်ဘၣ်အီၤ ဒီးစံးဘျုးအီၤလၢအမ့ၢ်ဘၣ် ပပၢ်အဃိန့ၣ်လီၤႉ ပသ့ၣ်ညါလၢ အ၀ဲအသးဖိအံၤ ဆၢမုၢ်လၢ်လၢ တၢ်ကအိၣ်ဘၣ်ဃုာ်ဒီး ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးဒီး ပတဲ ဘၣ်အီၤ လၢအ၀ဲလဲၤဆူ ကစၢ်ယ့ၣ့်ှှူးအအိၣ်သ့လံန့ၣ်လီၤႉ တၢ်တဲထီၣ်ဖျဲးတၢ် ကတိၤအဖျၢၣ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်ခီၣ်ကါအဆိကတၢၢ်လၢ အပှဲၤဒီးတၢ်တမုာ်တလၤလၢ တၢ်ပျဲ ပျၢ်ကွံာ်အီၤ န့ၣ်လီၤႉ စှၤမံးနံး အလီၢ်ခံ‚ ပပၢ်လၢ ပအဲၣ်ဘၣ်အီၤအံၤ‚ လၢတၢ်သးခု အ၀ဲဘၣ်တၢ်တူၢ်လိာ်အီၤလၢ အဟံၣ်အထူအယိာ်ပူၤန့ၣ်လီၤႉ…