အးလီၤသး လၢာ်လၢာ်ဆ့ဆ့ ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်

ကစၢ်ယွၤတမၤစၢၤ ပှၤလၢအမၤစၢၤလီၤက့ၤအသးဘၣ်, ယွၤမၤစၢၤပှၤလၢအစူၢ်အီၤနာ်အီၤ,ဒီးသန့ၤအသးလၢ အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးသန့ၤအသးလၢ အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤန့ၣ်, ကၠီနသၣ် ရူမံၣ် (Jonathan Roumie) သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်ဝဲ ဖဲလါမ့ၤ ၂၀၂၈ နံၣ် န့ၣ်လီၤ. အဝဲမ့ၢ်ခွါဂဲၤဒိတဂၤ,- လၢအဒိကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အသးသမူအဂ့ၢ် လၢကွဲၤထံၣ်ဟူ, ဒီးအခိၣ်တီမ့ၢ် “တၢ်ဃုထၢ” လၢအဘၣ်တၢ်သန့ၤအီၤလၢ လံာ်တၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ရူမံၣ်အိၣ်ဆိးလၢ လီး(စ)အဲကၠၢလံး(စ) (Los Angeles) န့ၣ် ယံာ်ဝဲဃိးနံၣ်, ဒီးဘူးတ့ၢ်မးလၢ အကျိၣ်စ့ကလၢာ်စီကွံာ်, တၢ်အီၣ်အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ်ထဲတသီအဂီၢ်, တၢ်ဖံးတၢ်မၤစ့ၢ်ကီးတအိၣ်ဘၣ်. ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါလၢၤဘၣ်အဃိ, ရူမံၣ် ဂၢ်လီၤအသး, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအးလီၤ အတၢ်လုၢ်အီၣ်သးသမူအတၢ်မၤဆူ ကစၢ်ယွၤအစုပူၤန့ၣ်လီၤ. ယဃ့ထုကဖၣ်သပှၢ်ပှၢ် လၢတၢ်ကတိၤ “ယဟ့ၣ်လီၤအးလီၤယသး လၢနစုပူၤ န့ၣ်လီၤ.” လၢခံတၢ်မၤအသး ပိာ်ထွဲထီၣ်အခံလၢ မုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ်, အဝဲထံၣ် ခၠဲး (checks) အလံာ်ကဘျံးဖိလွံၢ်ဘ့ၣ် လၢလံာ်ပရၢတလါအပူၤ ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်လဲၤပူၤကွံာ်သၢလါန့ၣ်, အဝဲဘၣ်တၢ်ဃုထၢထီၣ်အီၤလၢ ကဒိတၢ်ဂီၤမူ လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အလီၢ် လၢ “တၢ်ဃုထၢ”…

လၢကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အဂီၢ် စူးကါတၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤ

မ့ၢ်နနၢ်ဟူဘၣ် “ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤတၢ်ဆးဆ့ကူဆ့က့ၤ” (The Sewing Hall of Fame) အဂ့ၢ်န့ၣ်ဧါ. တၢ်ကရၢကရိအံၤ ဘၣ်တၢ်စးထီၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် ဖဲ ၂၀၀၁ နံၣ်, ဒ်သိးကပာ်ပနီၣ်မၤလၤကပီၤ ပှၤတဖၣ် “လၢကျိၤကျဲလီၤဆီအပူၤ မၤစၢၤဆီၣ်ထွဲ တၢ်ဆးတၢ်ကူတၢ်ကၤတၢ်ကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့, ဒီးထုးထီၣ် တၢ်ပိးတၢ်လီၤလၢအဂုၤထီၣ်ပသီထီၣ်တဖၣ်ဆူ ဟံၣ်ဃီပူၤတၢ်ဆးဆ့ကူဆ့ကၤတၢ်မၤ, အတၢ်ကဲဘျုး အါနံၣ်အါလါအဂီၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤတဖၣ်အကျါ ပာ်ဃုာ်ဒီးနီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်, လၢအမ့ၢ် မၤသၢ်ဖူ(လ)လဲ(န) (Martha Pullen), ဒီးဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤ ဖဲ ၂၀၀၅ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်လၢအဖျါဖဲ ကတိၤ ၃၁, “ပိာ်မုၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ, အိၣ်ဒီးတၢ်ဆိကမိၣ်လၢအပတီၢ်ထီ, ဒီးအတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်န့ၣ် တလီၤတူာ်လီၤကၢ်လၢကမျၢၢ်အတၢ် သ့ၣ်ညါပာ်ပနီၣ်အီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.”

“ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ တၢ်မၤလၤကပီၤတၢ်ဆးဆ့ကူဆ့က့ၤ” အံၤ မ့ၢ်တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် ဖဲလၢနံၣ်ကယၤ ခံဆံတၢ ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဒ်သိးအံၤ မ့ၢ်စးထီၣ်အိၣ်ဝဲလၢ နံၣ်ကယၤတၢအကတီၢ်, ဖဲအံၣ်စရ့လးအကီၢ်ပူၤန့ၣ်ဒီး, ပိာ်မုၢ်တဂၤလၢအမံၤမ့ၢ် နီၢ်တဘံၤသါန့ၣ် ကဘၣ်တၢ်မၤလၤကပီၤအီၤန့ၣ်လီၤ. မၤတၢ်…

တၢ်ဟီၣ်ကိးပသူလၢ အဟူသီၣ်လီၤဆီ

ဖိသၣ်အီနုၢ်ဖိတဂၤ ဖဲအဟီၣ်ကိးဝဲဒၣ်န့ၣ်, မ့ၢ်တၢ်ပနီၣ်လၢ အဝဲလီၤဘှံးလီၤဘှါ, မ့တမ့ၢ် တၢ်သၣ်ဝံၤ အသးတမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. မ့မ့ၢ်ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ်လၢ ဘရီ ဖၠၣ်စိမိၤ (Brown University) န့ၣ်စံးဝဲ, ဖိသၣ်အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်သီဖိတဂၤ အတၢ်ဟီၣ်လီၤဆီ တၢ်ဆံးကိာ်ဖိတဖၣ်ဒၣ်လဲၣ်န့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ်စ့ၢ်ကီး တၢ်အကါဒိၣ်တဖၣ်လၢ ပကဘၣ်သ့ၣ်ညါထွဲ, တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂုၤအဂၤတဖၣ် လၢဖိသၣ်တဖၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. ကသံၣ်သရၣ်တဖၣ် ကူၣ်ဖးဒုးအိၣ်ထီၣ် ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤသနူ (program) လၢကထိၣ်ဒွး တၢ်ဟီၣ်အတၢ်သီၣ်ဃဲ, အကလုၢ်သီၣ်အဒိၣ်အဆံး, ဒီးအသီၣ်ဖျါဆှဲ ဆံးအါဆံးအါ, ဒ်သိးကဃုသ့ၣ်ညါလီၤတံၢ် တၢ်လၢအတဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးတမံၤမံၤ မ့ၢ်အိၣ်လၢ ဖိသၣ်အထူၣ်ပျၢ်နၢၢ် မိၢ်ပှၢ် (central nervous system) အပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

ဝံယရှါယၤ စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲလၢ ကစၢ်ယွၤကနၢ်ဟူ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ဟီၣ်ကိးပသူထီၣ်တၢ်လၢ အလီၤဆီတဖၣ်, ဒီးကစံၣ်ညီၣ်တဲာ် ပှၤဂီၢ်မုၢ်နီၢ်သးအတၢ်အိၣ်အသး, ဒီးကစံးဆၢဝဲလၢတၢ်ဘျုး တၢ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၃၀:၁-၇ ပာ်ဖျါဝဲ ကီၢ်ယူၤဒၤ လၢအကဘၣ်ဃုယွၤအတၢ်ကူၣ်လိာ်အလီၢ်န့ၣ်, လဲၤကပာ်ကွံာ်ယွၤအဝံ, ဒီးဃုတၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်ဒီသိၣ်မှံၤလိာ်သးဒီး ကီၢ်အဲၤကူပတူး (Egypt) န့ၣ်လီၤ.…

တၢ်ဂ့ၢ်ကီ မ့ၢ်တၢ်အဂ့ၤလၢယွၤအဂီၢ်

ဘၣ်ဖဲတနံၤန့ၣ်, ၆ တီၤ ကၠိဖိမုၣ်တဂၤ ထံၣ်ဝဲအတံၤသကိး ပိာ်ခွါတဂၤဆှီဝဲအစု လၢဒီလူၤတၢ်အဆူၣ်အဆံးဖိ(small razor)န့ၣ်ဒီး လၢတၢ်မ့ၢ်ဂ့ၤတၢ်အဂီၢ် ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ဟံးန့ၢ် ဒီလူၤတၢ်အဆူၣ်ဒီးစူးကွံာ်ဝဲဆူ တၢ်အယံၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအလီၤကမၢကမၣ်န့ၣ် ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ကဘၣ်တၢ်ပတြၢၤအီၤအလီၢ်န့ၣ် ကဘၣ်အိၣ်ဘှံးဝဲကၠိအသီတဆံန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ဖီၣ်စူးကွံာ်ဘၣ်ဝဲ ဒီးလူၤတၢ်အဆူၣ်ဖိလၢ တၢ်တစိၤဖိအတီၢ်ပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ကၠိန့ၣ် တဟ့ၣ် တၢ်ပျဲလၢကၠိဖိတဖၣ် ကဖီၣ်ဝဲ တၢ်အပီးအလီလၢ ကမၤဘၣ်ဒိ ကၠိဖိတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ. ပှၤသံကွၢ်အီၤလၢ မ့ၢ်အကမၤဝဲလၢခံတဘျီဒံးဧၣ်န့ၣ် ဒီးအဝဲစံးဆၢ “ယဂီၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီ မ့ၢ်အိၣ်ဝဲဒၣ်လဲာ် ယကမၤကဒီးတၢ်မၤအံၤ”န့ၣ်လီၤ. (လၢခံပှၤသ့ၣ်ညါတၢ်ဂ့ၢ်နီၢ်နီၢ်အဃိ ပှၤဆီတလဲက့ၤ တၢ်ဆၢတဲာ်အီၤလၢ ယကဘၣ်အိၣ်ဘှံးကၠိန့ၣ်လီၤ). ဒ်ပိာ်မုၣ်ဖိအံၤ ကျဲးစၢၤ မၤတၢ်ဂ့ၤဒီး အနီၢ်ကစၢ်ဘၣ်ကီဘၣ်ခဲဝဲအသိး ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးနုာ်လီၤ မၤဝဲယွၤအတီအမုၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် လၢအဂီၢ် ကဲထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂ့ၤ လၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါခိၣ်နၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မၤဘျါက့ၤ ပှၤစုဃ့ထီတခီတဂၤ လၢမုၢ်အိၣ်ဘှံးနံၤ အဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤဖၤရံၤရှဲတဖၣ် ထုးထီၣ်အခီပညီလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မၤတရီတပါအဝဲသ့ၣ် ပှၤယူၤဒၤ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီတၢ်ဘျၢန့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဘၣ်…

လဲၤတၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤအကျဲဧိၤကပူၤဧိၤ

လၢအပူၤကွံာ်တဘျုးနံၣ်န့ၣ်, ဖဲကီၢ်စပ့ၣ်မုၢ်နုာ်ကလံၤစိးလီၢ်ကဝီၤအပူၤ, လ့ၣ်မ့ၣ်အူတခိၣ် လၢအတီၣ်ဆှၢအဂၤ (၂၁၈) ဂၤန့ၣ် အကျဲတလံာ် ဒီးပှၤသံ ၇၉ ဂၤဒီး ပှၤဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ၆၆ ဂၤ န့ၣ်, ပှၤဘၣ်ဆှၢဆူတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်မၤအသးသတူၢ်ကလာ်အံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် ပှၤလၢအနီၣ်လ့ၣ်မ့ၣ်အူတဂၤ စံးကတိၤပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤတသ့ဝဲဘၣ်ဆၣ်, ဘံၢ်ဒံၢ်အိၣ် တၢ်မၤနီၣ်တဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂီၢ်မူလၢအဘၣ်တၢ်ဟံးန့ၢ် မၤနီၣ်တဖၣ် ပာ်ဖျါဝဲ တချုးလဲၤတုၤ ကျဲက့ၣ် လၢ တၢ်ဘၣ်ယိာ်အအိၣ်အလီၢ်န့ၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူအတၢ်လဲၤ ချ့ကဲာ်ဆိးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ပာ်ပနီၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူတၢ်လဲၤအချ့န့ၣ် မ့ၢ်လၢ တၢ်ကဒီသဒၢ ပှၤအသးမူလၢ အဒိးလ့ၣ်မ့ၣ်အူတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်စပ့ၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူခီပနံၣ်အပူၤ ပှၤနီၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူ အတၢ်လဲၤခီဖျိ အနံၣ် ၃၀ တဂၤအံၤ မ့ၢ်လၢတနၣ်ဃုာ် တၢ်ပာ်ပနီၣ် လ့ၣ်မ့ၣ်အူ အတၢ်လဲၤတၢ်ချ့အဃိဒီး ပှၤအါဂၤအသးသမူလီၤမၢ်ကွံာ်ဒၣ်န့ၣ်လီၤ.

လံာ် ၅ မိၤရှ့ ၅ အပူၤ, စီၤမိၤရှ့ ပာ်ဖျါထီၣ်က့ၤ တၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလီၤအခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိလၢယွၤမၤဝဲဒၣ်လၢ အပှၤဂီၢ်မုၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ…

တၢ်ကိးပသူထီၣ်လၢ တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်

ဒ့ဘ့းဝံၣ်လံၣ် (David Willis) အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ဝီထၢစတိ(Waterstones)အလံာ်ကျး အဖီခိၣ်တကထၢ ဒီးဖဲအဟဲက့ၤဆူ တၢ်ဖီလာ်ကထၢန့ၣ် ထံၣ်ဝဲလၢ ပှၤမၤလီၤပံာ်မ့ၣ်အူတၢ်ကပီၤတဖၣ် ဒီးတြဲၤတဖၣ်ဘၣ်တၢ်ကးတံာ်ဃာ်သးလံန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဒၣ်ထဲတဂၤ လၢလံာ်လဲၢ်ကျးအပူၤန့ၣ်လီၤ. ကဘၣ်မၤတၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်အဃိ အိးထီၣ်ထွံးထၢၣ်(Twitter)ဒီး ဒိလီၤလံာ်လၢ “ဝီထၢစတိဧိၤ, ယဘၣ်တၢ်ကးတံာ်ယခံလၢ နလံာ်ကျးအိၣ်ဖဲ ထရၣ်ဖီၣ်ကၢၣ် စကွဲ (Trafalgar Square)န့ၣ် အိၣ်ခံနၣ်ရံၣ်လံန့ၣ်လီၤ. ဝံသးစူၤ ဒုးဟးထီၣ်ဘၣ်ယၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲကွဲးလီၤ ဝံၤတယံၢ်ဘၣ်န့ၣ် ပှၤဟဲတုၤဒီး အိးထီၣ်န့ၢ်အီၤ ပဲတြီန့ၣ်လီၤ.

ဖဲပဘၣ်ကီဘၣ်ခဲအကတီၢ်, ပကဒိးန့ၢ် တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် ကျဲမ့ၢ်အိၣ်ဒီးဂ့ၤဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ် လၢပမၤ, ပဒုးအိၣ်ထီၣ်တဖၣ် အဆၢကတီၢ်, ဝံယရှါယၤ စံးဝဲဒၣ် လၢပှၤအိၣ်ဝဲတဂၤ လၢကစံးဆၢ ပတၢ်ကိးပသူထီၣ် ဒီးဃ့တၢ်မၤစၢၤတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ယရှါ ၅၈:၁-၇ အပူၤ ဝံကွဲးပာ်ဖျါဝဲလၢ ယွၤ ပာ်တၢ်ကမၣ်လၢအပှၤဂီၢ်မုၢ်အလိၤ, မ့ၢ်လၢပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် မၤတရီတပါ တၢ်မၤ ယွၤအတၢ်မၤ ဒီးတၢ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ် ယွၤအဃိန့ၣ်လီၤ.…

တၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ်

ဖဲ ၂ဝ၁ဝနံၣ်အပူၤ စူၤနးမံၣ်ပီၣ်လဲၣ်အလပီဖးဒိၣ်(Tsunami) လၢအဟဲဘၣ်ကီၢ်အဲးဒိၣ်နံၡါအကီး စူးမးထွၤ(Sumatra), န့ၣ် ၦၤသံအဂၤ ၄ဝဝ ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် စဲးပိးလီသနူ လၢအကဟ့ၣ်ပလီၢ်တၢ် ဘၣ်ဃးဒီး စူၤနးမံၣ်ပီၣ်လဲၣ်အလပီဖးဒိၣ်အံၤ မ့ၢ်မၤတ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး, ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ဒီတဒၢ မ့တမ့ၢ် တၢ်မၤဆံးလီၤစှၤလီၤ တၢ်သံအနီၣ်ဂံၢ် ကသ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢ ကလံၤပီၤ(buoys) ပှၢ်ဘျးစဲတဖၣ်လၢ တၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါဆိ စူၤနးမံၣ်အဂ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လီၤဖှူလီၤထွံလၢ ပီၣ်လဲၣ်ပူၤအဃိန့ၣ်လီၤ.

ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးစံးဘၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်တဖၣ်လၢ အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဒီးမူဒါလၢ ကဟ့ၣ်ပလီၢ်လိာ်သးကဒဲကဒဲ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လၢကမၤဘၣ်ဒိတၢ်လၢသူၣ်ဂ့ၢ်သးကျိၤ ဃုာ်ဒီးတၢ်တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤ အကစၢ်တၢ်ဒဲးဘးတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မး ၁၈:၁၅ အပူၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ရဲၣ်လီၤပာ်ဖျါဝဲ တၢ်အပတီၢ်တဖၣ်လၢ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်ဖိတဂၤ မ့ၢ်တၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်အီၤ ဒီးလၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသး, ထံၣ်လိာ်သးထဲတဂၤဧိၤ, ဒီးလၢတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ် ကဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ ပှၤလၢ အမၤကမၣ်အီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤမၤကမၣ်တၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်ပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်သးအံၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဘၣ်လိာ်ဘၣ်စးက့ၤ ဒီးတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအဂ့ၤ ကအိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအမၤကမၣ်တၢ်တဂၤအံၤ မ့ၢ်တပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤအသး ဘၣ်န့ၣ်ဒီး…

မ့ၢ်လၢတၢ်အဲၣ်အဃိ

တၢ်ဃ့ၢ် မၣ်ရသိၣ်(marathon)န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆီၣ်သဆၣ်ထီၣ် ပနီၢ်ခိ, နီၢ်သး အတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢတီၤထီကၠိဖိတဂၤအဂီၢ် တၢ်ဃ့ၢ်သတြီၤ ပှၢ်လၢ်ကျါတၢ်ဃ့ၢ်သတြီၤအဆူၣ်အကီတမံၤ စံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆီၣ်သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. ပိာ်မုၣ် ၁၄ နံၣ်ဖိ စူစဲၣ် ဘၣ်ကမဲၣ်(Susan Bergeman)န့ၣ် ဖဲအဃ့ၢ်လိအသး ဒီးနုာ်လီၤ ဃ့ၢ်သတြီၤတၢ်တဘျီလၢ်လၢ်, အဝဲဆီၣ်အဝဲၢ်ခွါ ကၠဲးဖရံၣ်(Jaffrey)လၢ ဘၣ်ဆ့ၣ်နီၤလၢ ခးလ့ၣ်လိၤတဂၤန့ၣ်လီၤ. ကၠဲးဖရံၣ် အသးအိၣ်တနံၣ်ဒီး ၉ လါအဆၢကတီၢ်, ဒိးန့ၢ်ဝဲ သးဖျၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ ဒီး ခိၣ်နူာ်အထူၣ်အပျၢ်တနီၤ ဟးဂီၤနးနးဒိၣ်ဒိၣ်အဃိ အချၢဃံအထူၣ်တဖၣ် သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ စူစဲၣ်စူးကွံာ်ညိကွံာ်ဝဲအတၢ်ပညိၣ်လၢ တၢ်နုာ်လီၤဃ့ၢ်သတြီၤတၢ်တဖၣ် ဒ်သိးအဝဲၢ်ကၠဲးဖရံၣ် စ့ၢ်ကီး ကနုာ်လီၤဃ့ၢ်သတြီၤပြၢတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်ဒီး တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးစူးကွံာ်ညိကွံာ်သးတမံၤန့ၣ်လီၤ.

ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး အသးပူၤစ့ၢ်ကီး အိၣ်ဒီး တၢ်အဲၣ်ဒီး တၢ်စူးကွံာ်ညိကွံာ်သးန့ၣ် ဖျါလၢ ရိမ့ၤ ၁၂:၁၀ အပူၤ ဖဲကွဲးဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါဝဲ အပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိး က “အဲၣ်လိာ်ကွံလိာ်သး ကဒဲကဒဲ”…

အါန့ၢ် တၢ်တဆံးတက့ဖိ

ဖဲပဘၣ်သုးလီၢ်သုးကျဲဆူ တၢ်လီၢ်အသီတတီၤန့ၣ် ညီနုၢ်ပဘၣ်ပာ်တ့ၢ် ပတၢ်ဖိတၢ်လံၤတနီၤန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးပကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤယံာ်ယံာ် ဖဲ ဘံလး လး(စ) အဲးစထရဲလး(စ) အဝ့ၢ်(Villas Las Estrellas) အိၣ်ဖဲကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အၣ်တၣ်တံးကး(Antarctica), ဒီးမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢအခုၣ်ဒိၣ်မးဒီး ၦၤကညီတအိၣ်ကဲၣ်ဆိးအလီၢ်န့ၣ် တၢ်ပာ်တ့ၢ် တၢ်ဖိတၢ်လံၤ အဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ကဘၣ်မၤအသး သပှၢ်တၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤတဂၤဂၤလၢ အပှံာ်ဖးဒ့ပိၢ်ဖးတၢ်အဂီၢ်, တၢ်ဆါဟံၣ်အဘူးကတၢၢ်ယံၤဝဲ ၆၂၅ မံးလာ်အဃိ, ကဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီဖးဒိၣ်လၢ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ် တချုးလဲၤအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ် ကဘၣ်လဲၤခီဖျိ တၢ်ထုးထီၣ် အပှံာ်ဖးဒ့လၢ အဆိန့ၣ်လီၤ.

တၢ်မၤအသးအံၤ နးဒိၣ်မး တမ့ၢ်ဘၣ်ဧါ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ကဲထီၣ်ပှၤကဆိးလၢ ယွၤဘီမုၢ်အပူၤအဂီၢ် တၢ်အိၣ်အသးန့ၣ် နးဒိၣ်န့ၢ်ဒံးတၢ်အိၣ်အသးဖျါလၢထးန့ၣ်လီၤ. မး ၁၆:၂၅-၂၇ အပူၤ ပကထံၣ်ဘၣ် ပှၤလၢ အဲၣ်ဒိးပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံတဖၣ် အဲၣ်ဒိးပိာ်ဝဲလၢ အတၢ်နၢ်ပၢၢ်ဒၣ်ဝဲအသိးဒီး တမ့ၢ် ဒ်ကစၢ်အတၢ်ဘၣ်သးအဃိ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ပာ်ဖျါဒုးနၢ်ပၢၢ် “တၢ်ကဲထီၣ်အပျဲၢ်အဘီၣ်” အခီပညီန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၄ ပာ်ဖျါဝဲ…

တၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ် အဒၢး

ကီၢ်စပ့ၣ်(Spain)ကလံၤစိးတကပၤန့ၣ် ပှၤဒုးအိၣ်ထီၣ် ကျိၤကျဲဃံလၤတမံၤ လၢအပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်တၢ်ဒီး ရ့တံၤရ့သကိးတၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒူသဝီၤလၢအအိၣ်ယံၤ ဒီးဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်န့ၣ် တၢ်အိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး လၢၢ်လ့အပူၤတဖၣ် လၢအဘၣ် တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်လၢစုန့ၣ်လီၤ. ကိးနံၣ်ဒဲး ဖဲလၢပှၤကူးဘုဝံၤကတီၢ်န့ၣ် ပှၤထူစံၢ်ဖိတနီၤ ဟဲဆ့ၣ်နီၤလၢ ဒၢးတဖျၢၣ်အပူၤ, ဒီးဒၢးအံၤ ဘၣ်တၢ်ဘှီပာ်အီၤ လၢလၢၢ်လ့ပူၤတဖၣ်အဖီခိၣ် ဒီးပာ်ဖှိၣ်ဃာ်ဝဲ တၢ်အီၣ်အကလုာ်ကလုာ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်တၢ်ဆၢကတီၢ်တဖၣ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝဲအသိးန့ၣ်, ဒၢးအံၤ ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ “တၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ်အဒၢး”- တၢ်လီၢ်လၢတံၤသကိးတဖၣ်, ဒီးဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးဒီးစံးကတိၤ ဟ့ၣ်နီၤလီၤသကိး အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်, အတၢ်ဂ့ၢ်ခူသူၣ်တဖၣ် ဒီးအတၢ်ပညိၣ် တၢ်မံမီၢ်တဖၣ် လၢတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်သးအပူၤန့ၣ်လီၤ. နမ့ၢ်လိၣ်ဘၣ် တံၤသကိးလၢ နကကနာ်န့ၢ်အီၤဒီး ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သး ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်ဒီး နကဘၣ်လဲၤဃီၤဒၣ်ဆူ တၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ်အဒၢးန့ၣ်လီၤ.

စီၤယိၤနၤသၣ်ဒီး စီၤဒၤဝံး မ့ၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤတ့ၢ်ဘၣ်လၢ ကီၢ်စပ့ၣ်-ကလံၤစိး တကပၤန့ၣ်ဒီး ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးအဒိၣ်အယိာ်တမံၤန့ၣ် ကနဲၣ်ဆှၢ အဝဲသ့ၣ်ဆူ တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်စံးကတိၤသကိးတၢ်အဒၢးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. စီၤပၤစီၤစီလူး သူၣ်က့ၣ်သးကါ စီၤဒၤဝံးန့ၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် အဲၣ်ဒိးမၤသံဝဲအဃိ,…