တၢ်သးခုအမူးတမူး
ယတံၤသကိးမုၣ် ရၠာစးှၢၣ်ရၠာစးိၣ် လဲၤပူၤကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်အမဲာ်ညါတနံၣ်‚ တချုးဖဲယတံၤသကိး ဒ့း (ပ) အဖိမုၣ်မုၣ်လိၣ်ဘိ မလံစၣ် သံန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သးအုးအပူၤ‚ အ၀ဲသ့ၣ်ခံဂၤလိာ် ဘၣ်သံ လၢသိလ့ၣ်တၢ်တတၢာ်တနါန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်တနၤ‚ ယမံမီၢ်ဘၣ် အ၀ဲသ့ၣ် ခံဂၤလိာ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်နံၤလၢတၢ်သးခုဒီး ကတိၤတၢ်ဒ်ပှၤလၢအဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါတၢ်ကစီၣ်တဖၣ် အသိး လၢတၢ်အီၣ်အမူးဖးဒိၣ်တခါဒီး တကနၣ်ဃုာ်ယၤ ဖဲယလဲၤနုာ်လီၤဆူ ဒၢးဖးဒိၣ်အံၤလီၤႉ စီၢ်နီၤခိၣ်ဖးထီလၢအဘၣ်တၢ်ဒါလီၤအီၤ လၢတၢ်ကံးယာ်၀ါ၀ါအလိၤ‚ ဘၣ်တၢ်ပာ်လီၤလီခီထူဒီး ယွၤခၣ်စိးထီထီတဖၣ်လီၤႉ ယသံကွၢ် အ၀ဲသ့ၣ်လၢမ့ၢ်ယကဘၣ်မၤစၢၤတၢ်မနုၤဒံးဘၣ်ဆၣ်‚ ဖျါလၢအတနၢ်ဟူ ယၤဒီး မၤကဒီးတၢ်လီၤႉ
ဘၣ်ဆၣ်‚ ၀ံၤအလီၢ်ခံ ရၠာစးှၢၣ်ရၠာစးိၣ်တဲဖျါထီၣ်လၢ‚ ‘‘မူးအံၤ မ့ၢ်မလံစၣ် အတၢ်ဖျီတၢ်တူၢ်လိာ်မုာ် တၢ်အီၣ်တၢ်အီန့ၣ်လီၤ’’ ဖဲန့ၣ် ယသံကွၢ်လၢ‚ ‘အတလးမူး ပိာ်ခွါမ့ၢ်မတၤလဲၣ်’ တၢ်စံးဆၢ တဟဲအိၣ်ထီၣ်‚ ထဲဒၣ်အ၀ဲသ့ၣ်ခံဂၤ လိာ်ကွၢ်လိာ်သး ဒီးနံၤကမှံန့ၣ်လီၤႉ လၢခံကတၢၢ်ယသ့ၣ်ညါလၢ‚ တၢ်အံၤ မ့ၢ်ဒၣ်ယ့ၣ့်ှှူးလီၤမးလဲၣ်ႉ
ဖဲယဖုသံနီၣ်လၢလီၢ်မံ‚ ယတဲဖျါထီၣ် တၢ်ကသွံဒံလၢ ‘ယ့ၣ့်ှှူးမ့ၢ် တလးမူးပိာ်ခွါလီၤ’
ယတၢ်မံမီၢ် ဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်ယၤလၢ တၢ်သးခုအမူးလၢပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ…
ခူၣ်ထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ်အံၤ
ဖဲ ရၠာစးံၣ်ဘဲးခၣ် အဒီပုၢ်၀ဲၢ်ခွါဒီး အမါစးထီၣ် တၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ‚ ရၠာစးံၣ်ဘဲးခၣ်တဂၤ ဃ့ထုကဖၣ်သပှၢ်ပှၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်လိာ်ဖိးဒ့လိာ်က့ၤအဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ်မၤလီၤဖးအသးန့ၣ်လီၤႉ ၀ံၤအလီၢ်ခံ‚ အမါ ကိးထီၣ်အဖိတဖၣ် ဒီးဟးထီၣ်လၢကီၢ်အပူၤဒီးဖိတဖၣ် အပၢ်စ့ၢ်ကီး တထီဒါတၢ်အံၤဘၣ်လီၤႉ ရၠာစးံၣ်ဘဲးခၣ် တထံၣ်ဘၣ်က့ၤ အဖိဒိၣ်ဖိတဖၣ်လၢ အအဲၣ်ဘၣ်၀ဲဒိၣ်မးတဖၣ်‚ နီတဘျီလၢၤဘၣ်ႉ ဖဲနံၣ် တဖၣ်ပူၤကွံာ်‚ အ၀ဲတဲဖျါထီၣ်လၢ‚ ‘‘မ့ၢ်လၢယဂုာ်ကျဲးစၢးဟံးဃာ် တၢ်သးအုးတဖၣ်လၢ ယကစၢ်ဒၣ်ယဲအဃိ‚ ယပျဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လၢတၢ်သးခၣ်အဂံၢ်တခါ စဲၤလီၤသးလၢ ယသးကံၢ်ပူၤ‚ ဒီးတၢ်အံၤရၠာစးၤလီၤသးဆူ ယဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီး ယတံၤသကိးတဖၣ်အအိၣ် န့ၣ်လီၤ’’ႉ
လံာ်နီၢ့်ှူၤသး တဲဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး ပိာ်မုၣ်တဂၤလၢအမ့ၢ် နီၢ်နၤဧမံ လၢအဘၣ်ဟူးဂဲၤဃုာ်ဒီး တၢ်သးအုးလၢ အဒိၣ်ထီၣ်ဆူ တၢ်သးခၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲအ၀ၤ သံကွံာ်လၢ ထံဂုၤကီၢ်ဂၤတဘ့ၣ် ဒီးအနံၣ်တဆံပူၤကွံာ် အဖိခွါတဖၣ် သံကွံာ်စ့ၢ်ကီးလီၤႉ အ၀ဲဘၣ်အိၣ်တ့ၢ်လၢ တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်‚ ဃုာ်ဒီးအဒဲၣ်မုၣ် နီၢ့်ှူၤသးဒီး နီၢ်ဧိးရၠာစးပၤ (၁း၃-၅) န့ၣ်လီၤႉ ဖဲနီၢ်နၤဧမံ ဒီးနီၢ့်ှူၤသးက့ၤကဒါက့ၤဆူ…
မ့ၢ်နမ့ၢ်မတၤလဲၣ်
အ၀ဲအမံၤမ့ၢ် ဒံၢ်ညၣ် ဒီးအ၀ဲဆိကမိၣ်လီၤအသးလၢ အမ့ၢ်ကၠိဖိတဂၤလၢဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲအ၀ဲလဲၤခီဂာ်ဘၣ် ၀့ၢ်ခိၣ်၀့ၢ်ဆံးတဖၣ်‚ အ၀ဲတဲထီၣ်၀ဲလၢ‚ ‘‘တၢ်အံၤမ့ၢ်တၢ်မၤလိကၠိဖးဒိၣ် တဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ’’ႉ အ၀ဲစးထီၣ် အတၢ်လဲၤလွံၢ်နံၣ်လၢတၢ်ဒိးလ့ၣ်ယီၢ်ခီၣ် ဖဲ ၂၀၁၆ ဒ်သိး ကထံၣ်လိာ်သးဒီး မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢပှၤကူပှၤကညီဆၢ အထံၣ်ဘၣ်၀ဲတဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤႉ တဘျီလၢ်လၢ်‚ ဖဲအ၀ဲဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီး တၢ်ကတိၤအကျိာ်တၢ်ဒူၣ်တၢ်ထၢ အ၀ဲထံၣ်ဘၣ်လၢတဘျီဘျီ ပှၤကညီတဖၣ်နၢ်ပၢၢ်တၢ်သ့၀ဲ ခီဖျိတၢ်ကွၢ်လိာ်သးမဲာ်ကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသန့ၤထီၣ်သးလၢ တၢ်ကျိးထံတၢ်ကတိၤလၢ အအိၣ်လၢအကွဲၤဒီနၢ် ဒ်သိးကဆဲးကျိးဒီး ပှၤဂုၤပှၤဂၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲတထိၣ်ဒွးအတၢ်လဲၤကျဲယံၤ မံးလာ်ထဲလဲၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ်၀ဲလၢ တၢ်လဲၤကျဲအပူၤန့ၣ်ဘၣ်ႉ လၢတၢ်အံၤအလီၢ် အ၀ဲထိၣ်ဒွးတၢ်အံၤလၢ ပှၤကူပှၤကညီ လၢ အပာ်တ့ၢ်တၢ်စဲပနီၣ်တၢ်လၢ အ၀ဲအသးပူၤ‚ ‘‘ကမ့ၢ်ဒၣ် ယတနၢ်ပၢၢ်သုကျိာ်အဃိ‚ ဘၣ်ဆၣ် ယသးအိၣ်ဃုထံၣ်န့ၢ်လၢ မ့ၢ်သုမ့ၢ်မတၤန့ၣ်လဲၣ်’’လီၤႉ
တၢ်အံၤမ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်လၢ အဒိၣ်နီၢ်မးဘၣ်ဆၣ်‚ ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါတၢ်ကိးမံၤလၢ အအိၣ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်အပူၤဒီး ပှၤကူပှၤကညီလၢအအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ လၢလၢပှဲၤပှဲၤန့ၣ် လီၤႉ ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ ကမၢကမၣ်ဘၣ်တၢ်‚ ဖဲအ၀ဲဆိကမိၣ်ထီၣ် ကစၢ်ယွၤအစု တၢ်မၤတဖၣ်လၢ အမ့ၢ်မူခိၣ်‚ လါဒီးဆၣ်တဖၣ် (စံး…
ခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) တၢ်ဆါတၢ်ပရၤလၢဟံၣ်ကရၠာစးၢၢ်အပူၤ
မိၢ်တဂၤ ကလၢၢ်ဘၣ်လၢ အစူးကါတလၢကွံာ်ဘၣ်၀ဲ ဟံၣ်ဖိဃီဖိခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) တၢ်ဟ့ၣ် အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ အဃိ‚ ဘၣ်တနံၣ် အ၀ဲဆၢတဲာ်လၢ ကသုးကျဲၤတၢ်လၢ ကျဲလၢအလီၤဆီ န့ၣ်လီၤႉ တချုးလၢခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) ကတီၢ် တုၤဒံးစှၤလါ‚ အ၀ဲပရၤ တၢ်ဆါတၢ်ပရၤတၢ်လၢ အပရၤတအိၣ်ကဲၣ်ဆိးလၢ တၢ်ပိးတၢ်လီတဖၣ်လၢ တၢ်စူးကါတ့ၢ်လံတဘျီန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲပရၤတၢ်အါန့ၢ်ဒံးညီနုၢ်‚ ဘၣ်ဆၣ်ပရၤဒၣ်တၢ်လၢ အပရၤဘၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲတၢ် အကတီၢ်တုၤဃီၤလၢ တချုးခရၠာစးံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်တသီ‚ အဖိတဖၣ် လၢတၢ်သူၣ်ဟူးသးဂဲၤ အပူၤ အိးထီၣ်တၢ်ဟ့ၣ်တခါဘၣ်တခါ၀ံၤ တခါဘၣ်တခါန့ၣ်လီၤႉ တနံၤအံၤ တၢ်ဟ့ၣ် တဖၣ် အါန့ၢ်ဒံး မဟါတနံၤလီၤႉ မိၢ်အံၤ အသးအုးလၢ အဖိတဖၣ် တမၤန့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ် အသီတဖၣ်အဃိ‚ အ၀ဲပရၤ၀ဲတၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ် တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် လၢခရၠာစးံာ်စမၢး (စ) အဂီၤ အဂီၢ်လီၤႉ ဖိသၣ်တဖၣ် စးထီၣ် အိးထီၣ်တၢ်ဘိၣ်ဖိတဖၣ်ဒီး တဲထီၣ်တၢ်လၢ ‘‘တၢ်ဘှံး ပသးဒိၣ်မးလၢ ပကဘၣ်အိးအါထီၣ် တၢ်ဘိၣ်တဖၣ်လီၤႉ မိဧၢ‚ နဟ့ၣ်ပှၤတၢ်အါမးလီၤ’’…
ပမၤအီၤ မ့ၢ်သ့အဃိ
အလဲးစကၣ် အသ့ၣ်ဆှိအ့ရၠာစး့းဟီၣ်၀ဲဒီး ဘိးကၣ်လီၤအသးဆူအံၤတကပၤ ဆူန့ၣ် တကပၤ မ့လၢကလံၤမုၢ်ဆူၣ်ဒီး ဖ@အီၤဆါဆါအဃိ လီၤႉ ရၠာစးဲးကံၢ်အဲၣ်ဘၣ် သ့ၣ်ထူၣ်အံၤ‚ တမ့ၢ်ထဲလၢအဟ့ၣ်အီၤတၢ်ကဒုဖဲတၢ်ယီၤခါမုၢ် အတၢ်ကိၢ်‚ မ့မ့ၢ် ဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီး အ၀ဲ အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်လၢ တၢ်ဆၢအိၣ်ထဲတဂၤဧိၤလၢ အတဘၣ်တၢ်မၤတံာ်တာ်န့ၣ်လီၤႉ အခဲအံၤ‚ ကလံၤမုၢ်လၢအအၢအံၤ အူထီၣ်ကွံာ် သ့ၣ်ထူၣ်အံၤ ပၢၢ်လၢအဂံၢ်န့ၣ်လီၤႉ ရၠာစးဲးကံၢ် ဒီးအဖိခွါဖိလၢ အအိၣ်တဆံယဲၢ်နံၣ်‚ ဃ့ၢ်ထီၣ်ခ@သဒံး ဒ်သိးကမၤပူၤဖျဲး သ့ၣ်ထူၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ ဃုာ်ဒီးအ၀ဲအစုတဖၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် ပိာ်ဆၢထၢၣ်က့ၤ သ့ၣ်ထူၣ်လၢအဃၢ ပီၣ် ၉၀ အံၤ‚ ဒ်သိးအသုတလီၤဃံၤတဂ့ၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲသ့ၣ် အဂံၢ်ဘါတကၢကီၣ် လိာ်သးဘၣ်လီၤႉ
ကစၢ်ယွၤမ့ၢ် စီၤပၤဒၤ၀ံးအဂံၢ်အဘါ‚ ဖဲအကိးထီၣ်အီၤလၢ ကလံၤမုၢ်အဂၤ တဖျၢၣ်အသးကံၢ်ပူၤအကတီၢ်န့ၣ်လီၤ (စံး ၂၈း၈) ႉ ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တနီၤ စံးလၢ အ၀ဲ ကွဲးတၢ်အံၤ ဖဲတၢ်အကတီၢ်တကတီၢ်လၢ အ၀ဲအတၢ်အိၣ်မူလီၤပှီၢ်ကွံာ်န့ၣ်လီၤႉ အဖိခွါ ဒၣ်၀ဲ ဂဲၤဆၢထၢၣ်ပူထီၣ် ထီဒါအီၤဒီး ဂုာ်ကျဲးစၢးဆူတၢ်ကဟံးန့ၢ်ဆူၣ်…
တၢ်သူၣ်ဆးသးဆး တအိၣ်အပူၤ
ခဲးနဲးဖိ လၢအသးအိၣ် ခံနံၣ်တဂၤ ဟါမၢ်ကွံာ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ထဲဒၣ်သၢမံးနံးအတီၢ်ပူၤ လၢအမိၢ်ကိးထီၣ် နီၣ်ဂံၢ် ၉-၁-၁ ဒီး ဂ့ၢ်ဂီၤအူ (နာနမါနညခပ) ပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ် ထံၣ်က့ၤအီၤလၢ တၢ်မၤသူၣ်ဖှံသးညီအလီၢ် ဖဲကျဲလၢအစီၤစုၤဒီးအဟံၣ် ခံဘိန့ၣ်လီၤႉအနံၤအံၤန့ၣ် အမိၢ်အၢၣ်လီၤအီၤလၢ လဲၤဟးတၢ်လီၤအံၤသ့ လၢအဖုန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ အ၀ဲနီထီၣ် ‘‘အတၢ်လိာ်ကွဲသိလ့ၣ်ဖိဆူ တၢ်လီၢ်အံၤ‚ လၢအမ့ၢ်တၢ်လိာ်ကွဲလၢ အ၀ဲ ဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သး၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဖဲဖိသၣ်ဖိအံၤ ဟဲက့ၤတုၤဆူဟံၣ်န့ၣ် လၢတၢ်ကူၣ်သ့အပူၤ‚ အပၢ်ထုးထီၣ်ကွံာ်တၢ်အဂံၢ် (ဘဲးထရၠာစးံၣ်) လၢတၢ်လိာ်ကွဲဖိအံၤအပူၤန့ၣ်လီၤႉ
နီၢ်နီၢ်တခီ‚ ခဲးနဲး မ့ၢ်ဖိသၣ်ဖိလၢအဖၠဲး ဒ်သိးကလဲၤတၢ်လီၢ်တတီၤတီၤ‚ ဖဲအသးအိၣ်လဲၤ၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ဖိသၣ်ဖိလၢအသးအနံၣ်အလါ အိၣ်ထဲခံနံၣ်ဧိၤအံၤ‚ လဲၤပူၤကွံာ်ဘၣ်တၢ်အကံၢ်အစီလၢ အကါဒိၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်သူၣ်ဆးသးဆးန့ၣ်လီၤႉ ဒ်န့ၣ်အသိး‚ ပ၀ဲလၢအဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး‚ တဘျီဘျီ ပတအိၣ်ဒီး တၢ်ကူၣ်သ့ စ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤႉ စီၤ့ှှလိၤမိၤလၢ ဘၣ်တၢ်ပာ်ထီၣ်အီၤလၢ စီၤပၤအလီၢ်‚ လၢအပၢ်စီၤဒၤ၀ံး န့ၣ် (၁ စီၤပၤ ၂) ‚ အၢၣ်လီၤသးလၢ…
တၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးတဖၣ်လၢအသူၣ်လီၤသးလၢတၢ်တဆိကမိၣ်တၢ်
တၢ်အံၤတမ့ၢ်တၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ အဖျါဒ်န့ဆၢၣ်အိၣ်၀ဲအသိးနီတမံၤ‚ မ့မ့ၢ် တၢ်အံၤ ဟဲအိၣ်ထီၣ်လၢယသးပူၤ‚ ဖဲယမိၢ်ယပၢ်တဖၣ်သံသဒၣ်ကွံာ်ယၤလၢ သၢလါ အတီၢ်ပူၤဒီး ယပျံၤယဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်ကသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ်ယၤန့ၣ်လီၤႉ နီၢ်နီၢ်တခီ‚ အ၀ဲသ့ၣ် လဲၤပူၤကွံာ်လံဟီၣ်ခိၣ် ဘၣ်ဆၣ်‚ ယအိၣ်ဒီးတၢ်တလီၤတံၢ်လီၤဆဲးဖးဒိၣ်တခါအံၤ န့ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်သးစၢ်ဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤလၢ အတဆီဟံၣ်ဆီဃီဒံးတဂၤဒီး ကမၤကမၣ်ယဲလၢမ့ၢ်ယကဘၣ်ပၢဆှၢက့ၤယသးသမူလၢ တအိၣ်ဒီးမိၢ်ပၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤႉ ကလၢၢ်ဘၣ်ယဲ နီၢ်နီၢ်လၢ ယအိၣ်သယုၢ်သညိဘၣ်ယဲ ထဲတဂၤဧိၤန့ၣ်ဒီး ယဃုထံၣ်ယဲကစၢ်ယွၤလီၤႉ
ဘၣ်တဂီၤ‚ ယတဲဘၣ်ကစၢ်ယွၤလၢ ယတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးလၢ အသူၣ်လီၤသးလၢ တၢ်တဆိကမိၣ်တၢ်ဒီး တၢ်သးအုးလၢတၢ်အံၤ ဟဲစိာ်န့ၢ်ယၤ (ဖဲလၢအ၀ဲသ့ၣ်ညါတ့ၢ်လံ ယတၢ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်) န့ၣ်လီၤႉ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ အဟဲတုၤဆူ ယအိၣ်ဖဲ ယဖးယဲလၢ ယ့ှှါယၤ ၄၉‚ ‘‘ပိာ်မုၣ်ကသးပ့ၤနီၣ်အဖိလၢ အအီၣ်နုၢ်တုၤ အတသးကညီၤ ဘၣ် အဒၢလီၢ်အဖိန့ၣ်ဧါႉ အ၀ဲန့ၣ်ဒၣ်လဲာ် ကသးပ့ၤနီၣ်လီၤႉ မ့မ့ၢ်ယဲဒၣ်အံၤ ယတသးပ့ၤနီၣ်ဘၣ် နၤဘၣ်’’ န့ၣ်လီၤ (း၁၅) ႉ ကစၢ်ယွၤမၤလီၤတံၢ်က့ၤ အပှၤဂီၢ်မုၢ်ခီဖျိ ၀ံယ့ှှါယၤ‚ လၢအ၀ဲ တသးပ့ၤနီၣ်အပှၢ်ဂီၢ်မုၢ် ဒီးလၢခံအၢၣ်လီၤတၢ်လၢ ကသူၣ်ထီၣ်က့ၤ…
ခိၣ်ဖးလၢအလီၤလး
ဒိလဲန် မ့ၢ်သရၠာစးၣ်တဂၤဒီး ထီဘိမ့ၢ်စ့ၢ်ကီး ပှၤဖးလံာ်ဖိတဂၤဒီး အ၀ဲဒိးန့ၣ်ဘၣ်တၢ်အဘူး အလဲလၢ မုၢ်တနံၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ တၢ်လဲၤတခါဒီး အ၀ဲဖးကွၢ် အတၢ်အုၣ်ကီၤတၢ်သိၣ်တၢ်သီလၢ အအိၣ်လၢဘျံးကပၤ-၇ ဒီးအ၀ဲထံၣ်န့ၢ်၀ဲ ခိၣ်ဖး တခါလၢ အလီၤလိၢ်လီၤလးန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အံၤအပူၤတနီၤ‚ ‘တၢ်ဟ့ၣ်တၢ်အပရၤဆူ တၢ်ကဖးတၢ်’ အတၢ်သBတီၤဒီး ခီပနံၣ်အံၤ ဟ့ၣ်ခိၣ်ဖးလၢ စ့ဒီလၣ် ၁၀‚၀၀၀ ဆူ ပှၤအဆိကတၢၢ်တဂၤလၢ ကဖးတၢ်အံၤလၢ တၢ်လဲၤကျဲအဒ့ၣ်စၢၤဆူ လံာ်ဃံၤဃာ် အပူၤန့ၣ်လီၤႉ
အ၀ဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်စ့ၢ်ကီး စ့ဒီလၣ်လၢအကထိတဖၣ် အကထိဆူ ကၠိတဖၣ် လၢအအိၣ်လၢ ဒိလဲန်လီၢ်က၀ီၤ‚ ဖိသၣ်တဖၣ်အလံာ်အလဲၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲစံးလၢ‚ ‘ထီဘိယမ့ၢ်ပှၤလၢ အသးစဲလၢတၢ်ကဖးလံာ်ဃံၤဃာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ယမ့ၢ်ပှၤလၢအဒုး ကမၢကမၣ် တၢ်ကတၢၢ်လၢ ပှၤတဂၤဂ့ၤ တဂၤဂ့ၤန့ၣ်လီၤ’ႉ
ပှၤကွဲးထါစံးထီၣ်ပ့တၢၤ အဲၣ်ဒိး၀ဲလၢအမဲာ်ချံတဖၣ် ကအိးထီၣ်သးလၢ ‘ကထံၣ်ဘၣ်တၢ်လီၤလးတဖၣ်လၢယွၤ’ လီၤ (စံး ၁၁၉း၁၈) ႉ အ၀ဲကနၢ်ပၢၢ်တ့ၢ်လၢကစၢ်ယွၤ သးအိၣ်လၢ ပှၤကညီတဖၣ် ကသ့ၣ်ညါအီၤ‚ ဒီးလၢတၢ်အံၤအဃိ အ၀ဲမုၢ်လၢ်ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဘူးဆူ ကစၢ်ယွၤအိၣ်ယိာ်ယိာ်န့ၣ်လီၤႉ…
ပှၤလၢအသူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ်
လၢတၢ်သးဟးဂီၤဒီးသးလၢာ်ကွံာ်အပူၤ တၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်သးသမူလၢ အပှဲၤဒီးတၢ်အိၣ်ဒီး အခီပညီအါထီၣ်အဃိ လံၣ်ယိၣ်ဟးထီၣ်ကွံာ် အတၢ်မၤလၢအကျိၣ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်အိၣ်၀ဲ န့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်တနံၤ‚ အ၀ဲထံၣ်ပှၤလၢ အဟံၣ်ဃီတအိၣ်တဂၤလၢ အဆၢထၢၣ်လၢကျဲ အသနၢၣ်ဒီး ဖီၣ်ဃာ်တၢ်ပနီၣ်တခါလၢ အဘၣ်တၢ်ကွဲးလီၤလၢ ‘တၢ်သးကညီၤန့ၣ် မ့ၢ်ကသံၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်’ န့ၣ်လီၤႉ လံၣ်ယိၣ် စံး၀ဲလၢ ‘‘လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်တဖၣ်အံၤ နုာ်လီၤဆူ အသးပူၤလိၤလိၤဘျၢဘျၢလီၤႉ တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်လီၤဆီတမံၤလၢ အဒုးသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်တၢ် န့ၣ်လီၤ’’ႉ
စးထီၣ်ဖဲန့ၣ် လံၣ်ယိၣ် စးထီၣ်အတၢ်မူအသီလၢ တၢ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် ထံကီၢ် အါဘ့ၣ် တၢ်ကရၠာစးၢကရၠာစးိတခါလၢ တၢ်သုးထီထီၣ်တၢ်သးကညီၤတၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲလဲၤ တၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်ညါ‚ သန့ၤထီၣ်အသးလၢ ပှၤစီစးတဖၣ်အဖီခိၣ်လၢ တၢ်ကဒုး အီၣ်ဒုးအီအီၤ‚ ဂာ်သ၀ံလၢတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤဒီး တၢ်လီၢ်တတီၤလၢအကအိၣ် ကဒု၀ဲအဂီၢ် န့ၣ်လီၤႉ ၀ံၤအ၀ဲဟ့ၣ်ကနၢၤက့ၤ အ၀ဲသ့ၣ်ခီဖျိအ၀ဲအတၢ်ကရၠာစးၢကရၠာစးိဃုာ်ဒီး တၢ်မၤဂ့ၤတၢ် တဖၣ် ဒ်တၢ်ဒုးအီၣ် ပှၤဖိၣ်ဃဲ မ့တမ့ၢ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤလိကၠိတဖျၢၣ်လၢ ဖိသၣ်လၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဆံးစှၤတဖၣ်အဂီၢ်လီၤႉ အ၀ဲစံးလၢ‚ ‘တဘျီဘျီ‚ တၢ်အံၤဘၣ်တၢ်ထံၣ်အီၤ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်လၢအကပုာ်အသိးန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚…
တၢ်ထံၣ်လၢထးတဖၣ်
ဖဲဖံထၢၣ်၀ဲလ့်ှှ်မ့ၢ်ဖိသၣ်ဆံး ဖဲ ၁၉၇၀ နံၣ်ကတီၢ်‚ အ၀ဲစူးကါ လီဃိထံတၢ်ပိးတၢ်လီ တခါ ဒ်အမ့ၢ် အ၀ဲအတၢ်သးစဲတမံၤအသိးန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ စးထီၣ်ဖဲ ၁၉၉၀ နံၣ်‚ အ၀ဲစးထီၣ် ကဲခိၣ်ကဲနၢ် ပှၤလၢအအိၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီတဘ့ၣ်လၢ လီဃိထံတၢ်လၢ ဟီၣ်လာ်အက့ှူၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ်ထံၣ်န့ၢ်တၢ် ဒ်အမ့ၢ်ဘီဧိၤနးဧိၤ‚ တၢ်ကယၢ ကယဲလုၢ်ဒိၣ်ပရၤဒိၣ်လၢပျၢၤတဖၣ်‚ စ့ညၣ်တဖၣ်လၢ အကထိတဖၣ်အကထိန့ၣ်လီၤႉ ခီဖျိတၢ်စူးကါ ‘‘ကူၣ်ကဲအၢးသ်’’ လၢ အမ့ၢ် ခီၣ်ဖၠူထၢၣ် တၢ်ရၠာစးဲၣ်တၢ်ကျဲၤလၢ အသူၣ်လီၤသးလၢမူဖျၢၣ်ဒိတၢ်ဂီၤတဖၣ်န့ၣ် အ၀ဲသ့ၣ်စးထီၣ်ဃု တၢ်အဒိတဖၣ်လၢ ပျီဖးလဲၢ်လၢ ယူၢ်ႉခ့ၣ် အထံကီၢ်လီၤႉ တၢ်ပိးလီၤအံၤ ဒုးနဲၣ်အ၀ဲသ့ၣ် ဖဲကျဲတဖၣ်‚ တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်သူၣ်ထီၣ်အက့ၢ်အဂီၤ အဂုၤအဂၤတဖၣ်လၢ အအိၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်လံလၢ နံၣ်လၢ အကယၤတဖၣ်အကယၤ အလီၢ်အကျဲန့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်အံၤအဃိ‚ ဖံထၢၣ်စံး၀ဲလၢ ‘တၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢထးတမံၤအဃိ‚ နအိးထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်အသီတဘ့ၣ်သ့၀ဲလီၤ’’ႉ
ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ၀ံယ့ှှါယၤအဆၢကတီၢ် လိၣ်ဘၣ်၀ဲ ‘တၢ်ထံၣ်လၢ အဟဲလၢထး’ န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် ပာ်ထီၣ်ထီအသးလၢ အမ့ၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်‚…