လၢပဟံၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တီခိၣ်လၢ အပှဲၤလုာ်ကွံာ်ဝဲဒီးလံာ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ယအိၣ်ဒီးတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်တမံၤ, ဘၣ်ဃးဒီးလံာ်အဃံအလၤတဖၣ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် လံာ်လၢအဂ့ၤဒီးအကုဖးတီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ယပှ့ၤပာ်ဖှိၣ်အီၤ, ဒီးလံာ်တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖှိၣ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ် တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢယသးတမုာ်ဝဲတမံၤန့ၣ်, မ့ၢ်လၢယကဖးလံာ်လၢ ယပှ့ၤထၢဖှိၣ်ပာ်ဖှိၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဂံၢ်ဘါဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ်တအိၣ်ဝဲဒၣ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်တဖၣ်အိၣ်ဒၣ်ဒံးအဖၢမုၢ်, ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်ဘၣ် ဒ်ယထၢဖှိၣ်တ့ၢ်ဝဲအသိးဘၣ်ဆၣ်, တၢ်လၢအလီၤသးအုးန့ၣ်လံာ်တဖၣ် တဘၣ်တၢ်ဖးအီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အလီၢ်အိၣ်ဝဲတမံၤလၢ ပလံာ်စီဆှံသ့ၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး, တၢ်ကဟဲကဲထီၣ်အသးဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဃးဒီး ကီၢ်အမဲရကၤ လံာ်ဒိၣ်လံာ်ထီ ဝဲ(လ)ဒဲ (Walden) အဂ့ၢ်န့ၣ်, ပှၤကွဲးလံာ် ကၠီ အးပဒဲး (John Updike) ပာ်ဖျါထီၣ် ဝဲဒၣ် လံာ်ဒိၣ်လံာ်ထီတဘ့ၣ်အံၤ တၢ်ဘၣ်ယိၣ်အိၣ်ဝဲ “ဒ်လံာ်စီဆှံအသိးဘၣ်တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲအီၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်တဖးအီၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢ ပကနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံ, အဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢပျၢၤ, တၢ်ဆဲးတၢ်လၤလၢ အလီၤဆီန့ၢ် ပခ့ခါစိၤဆၢကတီၢ်အံၤန့ၣ် လ့ပစီပှၤလၢ ပကပာ် ပလံာ်စီဆှံလၢ လံာ်အတၢ်တီခိၣ်လိၤ, ဒီးကဖျါဃံလၤ, လီၤအဲၣ်လီၤကွံဘၣ်ဆၣ်, တဘၣ်တၢ်ဖးအီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်တဘၣ်မ့ၢ်ဒ်သိးအံၤန့ၣ်ဘၣ်. လံာ်ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၉:၁၈ အပူၤန့ၣ်, ဒ်ပှၤကွဲးထါ ကွဲးပာ်ဖျါဝဲအသိး, ပဃၣ်ကဒါက့ၤပသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်, ဒီးဃ့ယွၤဒ်သိး က “အိးထီၣ်ယမဲာ်တက့ၢ်,” ဒီးပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်လီၤလးလၢယွၤအတၢ်သိၣ်တၢ်သီအပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢပဖးန့ၣ် ဒ်သိး “ပကနၢ်ပၢၢ်အီၤ” အဂီၢ်, မၤ ၈:၃၀ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ပဃုထံၣ်န့ၢ်သရၣ်လၢအလီၤနာ်တဖၣ်သ့ ဒ်သိးကမၤစၢၤပှၤန့ၣ်လီၤ. လူၤ ၂၄:၂၇, ဒီး ယိၤ ၁၄:၂၆ စံးဘၣ်ပှၤလၢ, ကစၢ်ခရံာ်အသးစီဆှံ ကနဲၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဖၣ်အသူၣ်အသး, ဒ်သိးပကထံၣ် လံာ်စီဆှံအတၢ်ပာ်ဖျါခဲလၢာ်န့ၣ် နဲၣ်ဃီၤဝဲဆူ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
ခီဖျိလၢလံာ်စီဆှံန့ၣ်, ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်သးအုးအကတီၢ်, ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤသ့ (စံး ၁၁၉:၂၈), မၤပူၤမၤဖျဲးပှၤလၢတၢ်ကဘျံးကဘျၣ်အကျဲသ့ (:၂၉), ဒီးမၤလဲၢ်ထီၣ်ပသး, ဒ်သိးပကနၢ်ပၢၢ် တၢ်အိၣ်မူအိၣ်ဂဲၤ မုာ်လၤသးခုဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ (၃၂, ၃၅). လံာ်စီဆှံ မ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လၢ တၢ်ထိၣ်ဒွးအပှ့ၤတန့ၢ်အဃိ, မ်လံာ်စီဆှံ ကဘၣ်တၢ်ယူးယီၣ်ပာ်ကဲ, ဒီးဖးအီၤန့ၣ်တက့ၢ်.
