“တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ကဆှီဒီဖိ.” တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ, ဒ်သိး ကၠ့ၣ်. အၣ်ရ်. အၣ်ရ်. တိၤလ်ခ့ၣ် (J.R.R. Tolkien) ကပာ်ဖျါထီၣ် အတံၤသကိး, ဒီးအပှၤမၤသကိးတၢ် စံၣ်. အဲးစ်. လူဝ့းစ် (C.S. Lewis) အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ, ဖဲအဝဲကွဲး ပသံးတဖၣ် အကစၢ် (The Lord of the Rings), အလံာ်သၢဘ့ၣ်-တကရူၢ် (trilogy) အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တိၤလ်ခ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်လီၤသး, ဒီးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးကွဲးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ဒီးလံာ်ဖးထီလၢ အကွဲးပာ်ဝဲလၢအစုန့ၣ် ဒိဝဲဒၣ်အနီၢ်ကစၢ် လၢစဲးကွဲးလံာ်န့ၣ်, ခံဘျီတကးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဆှၢလီၤ အတၢ်ကွဲးတဖၣ်ဆူ လူဝ့းစ် အအိၣ်န့ၣ်ဒီး, လူဝ့းစ် စံးဘၣ်အီၤလၢ “နစူးကါတ့ၢ်နဲ တၢ်ဆၢကတီၢ် အါနံၣ်အါလါ လၢနတၢ်ကွဲးတထံၣ်အံၤ အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကြၢးအဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.

ပှၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်တဂၤ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤအါကတၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ ကီးကူပြူး, စီၤယိၤစ့ၣ်, ဒီးဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ အါတက့ၢ်န့ၣ်မ့ၢ် စီၤဘၢ်နါဘၤ (အခီပညီ, ပှၤလၢအဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ်ပှၤဂံၢ်ပှၤဘါတဂၤ), ဒီး မၤတၢ် ၄:၃၆ (ခ့ခါကညီစှီၤကျိာ်) ပာ်ဖျါဝဲလၢ ပှၤတၢ်မၢဖိတဖၣ် ယုၢ်န့ၢ်အမံၤအသီအံၤန့ၣ်လီၤ. မၤတၢ် ၉:၂၇ စံးဘၣ်ပှၤလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤမ့ၢ် ပှၤကတိၤစၢၤတၢ်လၢ စီၤပီလူးအဂီၢ် လၢပှၤတၢ်မၢဖိတဖၣ်အမဲာ်ညါန့ၣ်လီၤ. လၢခံ, မၤတၢ် ၁၁:၂၃ အပူၤန့ၣ် ဖဲပှၤလၢအတမ့ၢ် ပှၤယူၤဒၤဖိတဖၣ် စးထီၣ် စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, ပှၤလၢအကွဲးလံာ်မၤတၢ်, စီၤလူၤကၣ် ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ စီၤဘၢ်နါဘၤန့ၣ် “အသူၣ်ခုသးခု, ဒီးသဆၣ်ထီၣ် ပှၤခဲလၢာ်အခံ ဒ်သိးအကသနံၣ်သန့ၤအသး လၢယွၤလၢအသူၣ်ကံၢ်သးလဲ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၄ န့ၣ် စီၤလူၤကၣ် ပာ်ဖျါအီၤ ဒ်အမ့ၢ် “ပှၤအဂ့ၤ, ဒီးလၢပှဲၤဝဲဒီးသးစီဆှံ ဒီးတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်လီၤ,” ဒီးစံးအါထီၣ်ဝဲဒၣ် ခီဖျိလၢ စီၤဘၢ်နါဘၤအဃိ “တၢ်ပာ်ဖှိၣ်ပှၤဂီၢ်မုၢ်ဖးဒိၣ်လၢ ကစၢ်အပူၤ” န့ၣ်လီၤ.

တၢ်ကတိၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတဖၣ် အလုၢ်အပှ့ၤန့ၣ် တၢ်ထိၣ်ဒွးအီၤတန့ၢ်ဘၣ်. ၂ သ့း ၂:၁၆ စံးဘၣ်ပှၤ ဖဲပဟ့ၣ် တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ အတၢ်ကတိၤတဖၣ်ဆူ ပှၤဂၤ အကတီၢ်, ယွၤလၢအဟ့ၣ် “တၢ်မၤမုာ်ပှၤလီၤထူလီၤယိာ်” တဂၤန့ၣ် ဒ်သိးကဆီတလဲ ပှၤတဂၤဂၤအတၢ်အိၣ်မူ လီၤစိၤလီၤထီအဂီၢ်, ကမၤတၢ် ခီဖျိတၢ်လၢပနီၤဟ့ၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တနံၤအံၤ, မ်ကစၢ်ယွၤ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပကဟ့ၣ်ထီၣ် “ တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ကဆှီဒီဖိ” ဆူပှၤတဂၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်တက့ၢ်.