၁၉၅၇ လါယနူၤအါရံၤ, တချုးသၢသီအကတီၢ် လၢမ့ၣ်ပိၢ်တဖျၢၣ်ပိၢ်ဖး, ဒီးမၤဟူးမၤဝးအဟံၣ်န့ၣ်, Dr. Martin Luther King Jr. ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဒီးတၢ်တမံၤ, တၢ်လၢအကဒုးသ့ၣ်နီၣ်အီၤတုၤ အသံတစုန့ၣ်လီၤ. ဒိးန့ၢ်ဝဲတၢ်မၤပျံၤမၤဖုးအတၢ်ကတိၤ ခီဖျိလၢကွဲၤဒီနၢ်ဝံၤ, ခ့ (King) ဆိကမိၣ်ထံ, တၢ်မၤပူၤမၤဖျဲးကျိၤကျဲလီၤဆီလၢ “ကမျၢၢ်ခွဲးယၥ်အဂီၢ်တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ” (Civil Rights Movement) အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတမံၤန့ၣ်လီၤ. အကတီၢ်ဖဲန့ၣ် လၢအသးပူၤ တၢ်ထုကဖၣ်တဖၣ် ဟဲအိၣ်ထီၣ် ဒီးစံးဝဲ “တၢ်လၢယနၥ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢဂ့ၤဝဲဘၣ်ဝဲအဃိ ယဆၢထၢၣ်လၢတၢ်မၤအံၤအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် ခဲကနံၣ်အံၤ ယပျံၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မနုၤမးတအိၣ်တ့ၢ်ဒီးယၤလၢၤဘၣ်. အကတီၢ်အံၤန့ၣ် ယတုၤဆူတၢ်အပတီၢ် လၢယကဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ထဲတဂၤဧိၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး အသးကလၢၢ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်ကီၤအဂၢၢ်အကျၢၤန့ၣ်လီၤ. ခ့ ကွဲးနီၣ်ဝဲဒၣ် “ယတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုးတဖၣ်ခဲလၢၥ် စးထီၣ်ဟါမၢ်ကွံာ်သတူာ်ကလာ်န့ၣ်လီၤ. လၢယသးပူၤ တၢ်လၢအတလီၤတံၢ်တဖၣ် လီၤမၢ်ကွံၥ်ဝဲ, ဒီးယကတဲၥ်ကတီၤပၥ်ယသးလၢ ယကကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်တၢ် တမံၤလၢ်လၢ်န့ၣ်လီၤ.”

ဖဲယိၤဟၣ် ၁၂:၂၇ အပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအၢၣ်လီၤအသးလၢ, “ယသူၣ်ကိၢ်ယသးကိၢ်လီၤ” န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢသးကံၢ်ပူၤန့ၣ် တီဝဲလိၤဝဲဘၣ်ဆၣ်, လၢအတၢ်ထုကဖၣ်အပူၤ ကစၣ်ယွၤမ့ၢ် တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၈ န့ၣ် စံးဝဲ “ပၢ်ဧၢ, ဒုးလၤကပီၤနမံၤတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ထုကဖၣ်မ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤသးဆူကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သးန့ၣ်လီၤ.

ဖဲလၢပကဘၣ်ဃုထၢ တၢ်မၤလၤကပီၤယွၤ, တၢ်တမၤလၤကပီၤယွၤအကတီၢ်, တၢ်ဃုထၢ ဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ရ့လိၥ်ဘၣ်ထွဲလိာ်သးတဖၣ်, လုၢ်လၢ်တဖၣ်, မ့တမ့ၢ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ဂုၤတၢ်ဂၤအဂ့ၤ-အတဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤတၢ်ဆၢတဲၥ်အကီအခဲအဃိ ဖဲပလိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့အကတီၢ် ပဝဲ ၦၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး, ဒီးတၢ်သးလီၤဘှံးလီၤဘှါန့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢပဘၣ် ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်တၢ်တမံၤဂ့ၤတမံၤဂ့ၤ, ပမ့ၢ်ဃ့ထုကဖၣ်ကစၢ်ယွၤ လၢတၢ်သးဆူၣ်တၢ်သးဒူန့ၣ်ဒီး, ကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်ၦၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးပကမၤနၢၤ ပတၢ်ပျံၤတၢ်ဖုး, ဒီးပသးအတၢ်လီၤဘှံးလီၤဘှါတဖၣ်, ဒီးလၢပတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ် ဃုာ်ဒီး ၦၤဂၤအတၢ်ဂ့ၤအဂီၢ်- ကမၤဝဲလၢတၢ်မၤလၤကပီၤအီၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.