တၢ်အဂ့ၤအဝါ ယဲၢ်ထံၣ်
ဒ်တၢ်ဃုထံပာ်ဖျါဝဲအသိး, တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ် ပှၤစံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်နီၢ်နီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, မံၤဘၣ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်, တၢ်ဆါအက့ၢ်အဂီၤဆံးစှၤ, ဒီးမ့ၢ်ပှၤလၢအသူၣ်ခုသးခုတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ, မ့ၢ်တၢ်အဘျုးအဖှိၣ်လၢ အဂ့ၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ပှၤကူၣ်သ့လၢသးဂ့ၢ် ပီညါတဖၣ် ဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲတုၤဒၣ်လဲာ်လၢ, တၢ်ကပာ် “တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ် အတၢ်ကွဲးနီၣ်” လၢကမၤဂ့ၤထီၣ် ပနီၢ်တဂၤ တၢ်န့ၢ်ဘျုး, ခီဖျိတၢ်ကွဲးလီၤ တၢ်ဂ့ၢ်ယဲၢ်ထံၣ် လၢတနွံဘၣ်တနွံစုာ်စုာ်အဂီၢ် လၢပကဘၣ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ်အလုၢ်အလၢ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ယံာ်တ့ၢ်လံန့ၣ်လီၤ. ဒ်၁ တံၤ ၄:၃-၅ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, စးထီၣ်လၢ တၢ်အီၣ်တၢ်အီ ဒီးတၢ်ဆီဟံၣ်ဆီဃီ, ဒီးဒ် စံး ၁၀၄ ပာ်ဖျါဝဲအသိး, တုၤလၢ တၢ်ဘၣ်တ့အဃံအလၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လံာ်စီဆှံ အဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကထံၣ်တၢ်တဖၣ်အံၤ, ဒ်အမ့ၢ် တၢ်ဟ့ၣ်တဖၣ် ဒီးစံးဘျုးက့ၤပှၤလၢအဟ့ၣ်တၢ်တဂၤန့ၣ်လီၤ. စံး ၁၀၇ ယၢၤထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်ယဲၢ်မံၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်ကဘၣ် စံးဘျုးစံးဖှိၣ်က့ၤတၢ် လီၤလီၤဆီဆီန့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၄-၉ န့ၣ် အဘၣ်တၢ်မၤပူၤမၤဖျဲးအီၤလၢပှၤမုၢ်ကနၢ, အဆၢဖိ ၁၀-၁၆ န့ၣ် တၢ်ထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢတၢ်မၢကဲကုၢ်,…
ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂ အခိၣ်နၢ်တဖၣ်
လၢ ၂၀၂၂ နံၣ် လါယူၤလံအပူၤ, ကီၢ်ဘြံၤတ့ၣ် အကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် ဘၣ်တၢ်မၤဆူၣ်အီၤလၢကစံၣ်လီၤ လၢအလီၢ်လၤ ဖဲပှၤအါဒံအါဂၤ ကလၢၢ်ဘၣ် အတၢ်အိၣ်မူလီၤတူၢ်လီၤကၣ်အဃိ (ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ်အသီလၢ အဘၣ်တၢ်ဃုထၢအီၤ ဘၣ်စံၣ်လီၤကွံာ်လၢအလီၢ်အလၤ လၢစှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံ) န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ စးထီၣ်မၤအသး, ဖဲထံကီၢ် တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ကိတိာ်လဲၤထီၣ် တနံၣ်တဘျီ ဘျီၣ်ဒိၣ် ဂီၤတၢ်အီၣ် တၢ်ထုကဖၣ်အကတီၢ်, ဒီးအသးပူၤကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အတၢ်အိၣ်မူ တၢ်လီၤတူၢ်လီၤကၣ်အဃိ, ဃ့ဟးထီၣ်လၢ အလီၢ်လၤန့ၣ်လီၤ. ကိတိာ်ဂုၤဂၤတဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဟးထီၣ်လၢ အလီၢ်အလၤအကတီၢ်န့ၣ်ဒီး, ကိတိာ်ခိၣ်ကျၢၢ် သ့ၣ်ညါလီၤအသးလၢ ကြၢးဟးထီၣ်ဝဲလၢ အလီၢ်အလၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်အကတီၢ်လီၤဆီလၢ ပကြၢးတိၢ်နီၣ်တိၢ်ဃါ, စးထီၣ်အသး ဖဲလၢတၢ်ထံၣ် ထုကဖၣ်လိာ်သး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်တဘျီအပူၤန့ၣ်လီၤ.
၁ တံၤ ၂:၁-၂ ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ်, ကဘၣ်ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၇၂ န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်နဲၣ်ကျဲအဂ့ၤတမံၤလၢ ပကမၤအီၤအဂီၢ်, ဒီးပာ်ဖျါဝဲ ထံကီၢ်ခိၣ်နၢ်တဂၤ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤက့ၢ်ဂီၤ ဒီးတၢ်ထုကဖၣ်လၢ…
သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် တၢ်ဘၣ်တ့အကစၢ်
ဖဲတၢ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, ယဖးဘၣ်တၢ်တဲပူၤ ဘၣ်ဃးဒီး ပိာ်မုၣ်လၢ အတအၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ်လၢ အအိၣ်ဒီး ခဲစၢၣ်တၢ်ဆါလၢ ပှၤကူစါအီၤတန့ၢ်လၢၤဘၣ် တဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနံၣ်ကိလၤ (Nicola) အတံၤသကိးလၢ အမၤအ့န့အသးတဖၣ် မၢဆူၣ်အီၤလၢ ကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီအံၤန့ၣ်ဒီး, တၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်လၢ အတတူၢ်လိာ်ဝဲအဂ့ၢ်န့ၣ် အိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်အတံၤသကိးခဲလၢာ်လၢ “ယအိၣ်မူလၢာ်ဂီၤကလီယတၢ်အိၣ်မူ” န့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ အအိၣ်ဒီးတၤလၣ်တဖၣ် ဒီးတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, “ယတမၤတၢ်နီတမံၤလၢ ယတၢ်အိၣ်မူအပူၤဘၣ်. ယတမၤတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဘၣ်. ယတဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ တၢ်နီတမံၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. ခဲကန့ၣ်အံၤ, တၢ်ထံၣ်အိၣ်ဖျါ လၢအမဲာ်ညါ လၢကဘၣ်ပာ်တ့ၢ်ဟီၣ်ခိၣ်န့ၣ်, အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အမၤန့ၢ်မၤနၢၤတၢ် မ့ၢ်ဒၣ်ထဲ တၢ်အဆံးအစှၤဖိအဃိ, ဒ်သိးနံၣ်ကိလၤ ကတူၢ်လိာ်ဝဲန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်သးဘၣ်ဒိဆါဒိၣ်မးလၢအဂီၢ် န့ၣ်လီၤ.
ယဖးလံာ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤ တကတီၢ်ဃီဃၣ်ဃၣ်ဒီး လံာ်တၢ်တဲပူအံၤဒီး ထံၣ်န့ၢ်တၢ်လီၤဆီ ပျီပျီဖိန့ၣ်လီၤ. ဒ်စံၣ်တဲၤ ၉:၁၀ ပာ်ဖျါဝဲ “ပျုၤပူၤ ဖဲနလဲၤတၢ်” အသိး ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်သရၣ်န့ၣ် တပျဲလၢပကဟးဆှဲး တၢ်သံတၢ်ပှၢ် အတၢ်မ့ၢ်တၢ်နီၢ်နီၢ်န့ၣ်ဘၣ်. အဆၢဖိ…
ကလူးတဖၣ်လၢ တၢ်ဒူၣ်အဖီခိၣ်
ဝီလ့း (Wallace) ဒီး မၢ်ရံၣ် ဘရီ (Mary Brown) သုးလီၢ်သုးကျဲဆူ တၢ်လီၢ်အဖှီၣ်အယာ်တတီၤ အိၣ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်ဘၢ်မ့ဟဲၣ် (Birmingham) ကီၢ်အဲးကလံးအပူၤ, ဒ်သိးကကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ် ဖဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်လၢ ဘူးကလီၤမၢ်တဖှိၣ်န့ၣ်ဒီး အဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ပှၤအၢပှၤသီတဖု စူးကါဝဲ တၢ်ဘါသရိာ်ဒီးသရၣ်အဟံၣ် အတၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတဖၣ် ဒ်အမ့ၢ်တၢ်မၤအၢမၤသီတၢ် အလီၢ်ခၢၣ်သးအသိးန့ၣ်လီၤ. ဟံၣ်လၢ ဘရီ အဟံၣ်ဖိဃီဖိအိၣ်ဆိးဝဲန့ၣ် အပဲတြီတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ကွံာ်လၢလၢၢ်, ကရၢၢ် တဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဒွဲၣ်ဃိလၢမ့ၣ်အူ, ဒီးအဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်မၤပျံၤမၤဖုးန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤတရီတပါအံၤ ယံာ်ဝဲဒၣ်လၢ အလါတဖၣ်အလါ, ပၢၤကီၢ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး မၤစၢၤဝဲတန့ၢ်နီတမံၤဘၣ်.
လံာ်နဃ့မယၤ ပာ်ဖျါထီၣ် ဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်အဝ့ၢ်ခိၣ်ဒူ လၢအလီၤပှီၢ်န့ၣ် ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် သူၣ်ထီၣ်က့ၤဝဲဒ်လဲၣ် အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. နဃ့ ၄:၈ ပာ်ဖျါဝဲ ပှၤအိၣ်ဆိးလၢလီၢ်ကဝီၤပူၤတဖၣ် မၤကီမၤခဲ, မၤပျံၤမၤဖုးအဝဲသ့ၣ်အဆၢကတီၢ်, အဆၢဖိ ၉ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢယွၤ, ဒီးပာ်ပှၤပၢၤတၢ်တဖုန့ၣ်လီၤ. ဘရီ အဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ်…
တၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ်အယိာ်လၢ ခရံာ်အပူၤ
လၢကီၢ်အဲးကလံး, ဝ့ၢ်ခဲဘရ့း(ချ်), ဖဲခရံာ် ခီလ့ၣ်ကၠိ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအလီၢ်န့ၣ် တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အလၢၢ်ထူၣ် အိၣ်ဝဲတထူၣ် လၢတၢ်မၤလၤကပီၤ နံၣ်ကယၤတဆံနွံ ကသံၣ်သရၣ်ဖးဒိၣ်ခံဂၤ, ကၠီ ဖ့း(ချ်) (John Finch) ဒီး ထီမၢး ဘ့(စ) (Thomas Baines) အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤသ့ၣ်ညါအဝဲသ့ၣ် အါတက့ၢ်လၢ “တံၤသကိးလၢ တၢ်မၤလီၤဖးတန့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဖ့း(ချ်) ဒီး ဘ့(စ) မၤသကိးတၢ်လၢ တၢ်ဃူထံၣ်န့ၢ် ကသံၣ်ကသီပီညါ, ဒီးလဲၤသကိးတၢ်လၢ ထံကီၢ်တဘ့ၣ်ဒီးတဘ့ၣ် အတၢ်ရ့လိာ်မုာ်လိာ် အဂီၢ် တၢ်ထံၣ်မဲာ်ထံၣ်နါစံးကတီၤတၢ် အတၢ်လဲၤတၢ်က့ၤန့ၣ်လီၤ. ဘ့(စ) သံဝဲဒၣ် ဖဲ ၁၆၈၀ နံၣ်အကတီၢ်န့ၣ်, ဖ့း(ချ) ဘၣ်မိၣ်ဘၣ်မး အတံၤသကိးခံဂၤ “အနီၢ်သးအတၢ်ဖျီလၢပှၤမၤဟးဂီၤတန့ၢ်” လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ သၢဆံဃုနံၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ရ့လိာ်သးအံၤ အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, တၢ်သးတီ, ဒီးတၢ်အၢၣ်လီၤဟ့ၣ်လီၤသးန့ၣ်လီၤ.
စီၤပၤဒၤဝံးဒီးစီၤယိၤနၤသၣ် ခံဂၤစ့ၢ်ကီး ရ့လိာ်မုာ်လိာ်သး ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ၁ ရှမူၤ ၂၀:၄၁…
ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခၢၣ်စး တၢ်မၤတၢ်ခ့တၢ်ပှၤအတၢ်မၤလၢပှၤဂၤအဂီၢ်
မုၢ်ဂဲၤဒိ နံရှဲလ် နံးခိ(လ) (Nichelle Nichols) ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်အီၤအဂ့ၤကတၢၢ် လၢတၢ်ဂီၤမူ စတါထြဲး(ခ) ‘Star Trek’ အပူၤ, ဒ်သုးခိၣ် အၣ်ဟူရၣ် (Uhura) န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ဃုထၢတမံၤအံၤ ဒုးကဲထီၣ် အနီၢ်ကစၢ်အမံၤဟူထီၣ်သါလီၤအဂီၢ်, ဒီးမ့ၢ် အဲဖြံၤကၤ-အမဲရကၤမုၣ် အဆိကတၢၢ် တဂၤ လၢကွဲၤထံၣ်ဟူအတၢ်ဒုးနဲၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် အတၢ်မၤနၢၤဒိၣ်န့ၢ်အါန့ၢ်တၢ်တမံၤ လၢတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ကဟဲဝဲဒၣ်ဒံးန့ၣ်လီၤ.
နီၢ်နီၢ်န့ၣ် ဖဲတၢ်ဂီၤမူ စတါထြဲး(ခ) အခီၣ်ထံးတပတီၢ်ဝံၤန့ၣ်ဒီး ဒ်သိးကက့ၤကဒါက့ၤဆူ တၢ်ဒုးနဲၣ်မူအတၢ်မၤအဂီၢ် နံးခိ(လ) ဟးထီၣ်ကွံာ်ဝဲဒၣ်လံန့ၣ်လီၤ. လၢခံန့ၣ် ထံၣ်လိာ်အသးဒီး မ့ၣ်တ့ၣ်လူသၣ်ခ့ ကၠူနယၢၣ်, ပှၤလၢဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ ဒ်သိးအသုတတပာ်တ့ၢ်ကွံာ် တၢ်ဂဲၤဒိ တၢ်ဂီၤမူအံၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ် နံးခိ(လ), မ့ၢ်တၢ်အဆိကတၢၢ်တဘျီ လၢပှၤသူဖံး အဲဖြၤကၤ- အမဲရကၤမုၣ်တဂၤ ဘၣ်တၢ်ထံၣ်အီၤလၢကွဲၤထံၣ်ဟူအတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤ, ဒ်အမ့ၢ် ပှၤစဲၣ်နီၤ, ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ်တဂၤလၢ မၤတၢ်သ့ခဲလၢာ်, လဲၤထီၣ်တုၤဒၣ်လဲာ် ဆူမူဒီပျီအဃိ န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢအဂဲၤဒိဝဲ ဒ်သုးခိၣ် အၣ်ဟူရၣ်အသိးန့ၣ်,…
ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်ဝံၤလၢခံတနံၤ
ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်နံၤ အတၢ်သးခုလဲၤပူၤကွံၥ်ဝံၤ, လၢခံတနံၤန့ၣ် တၢ်မၤအသးဒ်တၢ်လီၤသးဟးဂီၤ တမံၤန့ၣ်လီၤ. ဒီတနၤကျၢၤပအိၣ်သကိးဒီးတံၤသကိးတဖၣ်အဃိ ပမံတန့ၢ်ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. ဝံၤန့ၣ်ဒီး ပဟဲက့ၤဆူဟံၣ်, ဒီးပသိလ့ၣ်ဟးဂီၤဝဲ. တဝံၤဒံးဘၣ် ဘှ့ၣ်ပစီၤစးထီၣ်လီၤဝဲအဃိ, ပဘၣ်ပၥ်တ့ၢ် သိလ့ၣ်, ဒီးပဘၣ်ဟဲက့ၤဆူဟံၣ် လၢ ထဲးကစံၣ် (taxi) လၢဘှ့ၣ်ကျါသူၣ်ကျါန့ၣ်လီၤ. လၢာ်ဂံၢ် လၢာ်ဘါ, လီၤဘှံးလီၤတီၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ.
ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်အနံၤဝံၤန့ၣ် တမ့ၢ်ထဲ ပလီၤဘှံးလီၤဘှါ, လီၤသးဟးဂီၤ န့ၣ်ဘၣ်. ပအီၣ်ဘၣ် တၢ်အီၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ် မ့ၢ်ဂ့ၤ, ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ဆၢဂ့ၤဆၢဝါအတၢ်သးဝံၣ် လၢကွဲၤလ့လိၤတဖၣ် ပတနၢ်ဟူလၢၤဘၣ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ပပှ့ၤတၢ်အဲၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်ဖိ လၢအပူၤကွံၥ်အနွံန့ၣ် ခဲအံၤအပှ့ၤ အိၣ်တ့ၢ်ဒၣ်တဝၥ်မ့ၢ်ဂ့ၤ, ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်မုၢ်နံၤ အတၢ်သးခုတဖၣ် လီၤမၢ်ဒံကွံၥ်ဝဲချ့သဒံးန့ၣ်လီၤ.
ကစၢ်ယၣ်ၡူးအိၣ်ဖျဲၣ်အနံၤဝံၤ မုၢ်နံၤလၢအဟဲတနံၤအဂ့ၢ်န့ၣ် လံၥ်စီဆှံတပာ်ဖျါထီၣ် နီတဘျီဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် လူၤ ၂:၄-၁၈ အတၢ်ပာ်ဖျါ, တၢ်လဲၤဆူဝ့ၢ်ဘ့ၤသလ့ဃ့ၣ်န့ၣ် ဘၣ်လဲၤဝဲ လၢခီၣ်, ဘၣ်လူၤဃုတၢ်အိၣ်ဆိးလီၢ်ကီကီခဲခဲ, ဖဲနီၢ်မၤရံဆံးစၢ်အဖိဒီးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဒီးလၢတၢ်တဆိကမိၣ်အပူၤ ၦၤကွၢ်သိတဖၣ်ဟဲတုၤဝဲသတူာ်ကလာ်, ခီဖျိလၢတၢ်ဂ့ၢ်တဖၣ်အံၤ အဃိ, နီၢ်မၤရံဒီးစီၤယိၤသး ကလီၤဘှံးလီၤဘှါလီၤန့ၣ် ပဆိကမိၣ်ကွၢ်သ့ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.…
ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီ
ဒ့ဘ့း(David) ဒီး အဲန်ကၠံၢ်(Angie) ကလၢၢ်ဘၣ်ယွၤအတၢ်ကိးလၢ ကလဲၤဆူထံဂၤကီၢ်ဂၤႇ ဒီးတၢ်သးခုကစီၣ် အတၢ်မၤတဖၣ်လဲၤထီၣ်လဲၤထီန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤဂၢၢ်မၤကျၢၤ အဝဲသ့ၣ်ကလၢၢ်ဘၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ကဘၣ်လဲၤတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် လၢတၢ်သုးလီၢ်သုးကျဲအံၤန့ၣ် တၢ်လၢအတဂ့ၤအိၣ်ဝဲတမံၤန့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤႇ ဒ့ဘ့းအမိၢ်သးပှၢ်ပၢ်သးၦၢ်တဖၣ် ကဘၣ်မၤ ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ် ထဲဒၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဒ်သိးမိၢ်ပၢ်တဖၣ် အတၢ်အိၣ်သယုၢ်သညိလၢ ခရံာ်အိၣ်ဖျၢၣ် အဆၢကတီၢ် ကဆံးလီၤစှၤလီၤအဂီၢ် ဒ့ဘ့း ဒီး အဲန်ကၠံၢ် ဂုာ်ကျဲးစၢးမၤ, ခီဖျိဆှၢလီၤဆိဝဲ ခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်တၢ်ဟ့ၣ်, တၢ်ဆၢဂ့ၤတဖၣ် ဒီးဖဲခရံၥ်အိၣ်ဖျဲၣ်အမုၢ်နံၤဂီၤဂီၤန့ၣ်, ကတိၤတၢ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်လၢလီတဲစိန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်လၢ မိၢ်ပၢ်တဖၣ်လိၣ်ဘၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ဒၣ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒ့ဘ့း မၤန့ၢ်အဘူးအလဲန့ၣ် အိၣ်ဒၣ်ထဲ ကက့ၤဟးဆူဟံၣ် ပူၤဘျီပူၤဘျီအဂီၢ်အဃိဒီး, အဝဲသ့ၣ်မၤတၢ်အဂၤမနုၤကသ့ဒံးလဲၣ်. ဒ့ဘ့း လိၣ်ဘၣ်တၢ်ကူၣ်သ့လီၤ.
ကတိၤဒိအဆၢဒိၣ် ၃ မ့ၢ်တၢ်မၤလိဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ႇ ဒုးနဲၣ်ၦၤလၢ ပကဒိးန့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အဂီၢ် အဆၢဖိ ၅-၆ ပာ်ဖျါဝဲ ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်လီၤပတၢ်အိၣ်သးမၤသးတဖၣ်ဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်, ဒီးအဆၢဖိ ၃-၄ ဒီး ၇-၁၂ ပၥ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကူၣ်သ့အလုၢ်အၦ့ၤတဖၣ်ဒ်အမ့ၢ်…
ဆၣ်လၢအကပီၤတဖၣ်
အဆိကတၢၢ် တၢ်လၢယပာ်သူၣ်ပာ်သးဘၣ် ဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်တၤကျိၤတၤစ့အလီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်အဂၤလၢယထံၣ်မ့ၢ် ကျးလၢအဆါညါဖီတဖၣ်, ကျးလၢပှၤဆါပိးလီၤလၢ ဝံဝာ်ဒီတဒၢတၢ်ကလုာ်ကလိၤ တဖၣ်, ဒီးတၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ အဘ့ၣ်ဘၣ်ဖးဒိၣ် လၢပီၢ်ရီတဖၣ်ကဃုကျိၣ်စ့ ခီဖျိလၢ ပှၤအတၢ်ဟဲဝံအၢ တဖၣ်အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ် ယလဲၤတုၤဝ့ၢ်ဖးဒိၣ်တဖၣ် လၢအပှဲၤဒီးပှၤမၤတၢ်ဒဲးဘးတဖၣ် န့ၣ်ဒီး, ဝ့ၢ်တဖျၢၣ်အံၤ အပတီၢ်ဖျါလၢ တၢ်လီၤသးဟးဂီၤကတၢၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, လၢခံတဂီၤ ဖဲယကတိၤတၢ်ဒီးပှၤနီၣ်သိလ့ၣ်ထဲးကစံၣ်တဂၤန့ၣ်ဒီး, ယသးပူၤတၢ်မၤအသး ဖျါဒ်သိးသးအတၢ်ထံၣ်ဟဲကပီၤထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲစံးဘၣ်ယၤ “ကိးမုၢ်နံၤဒဲး ယဃ့ထုကဖၣ်ကစၢ်ယွၤ ကဆှၢလီၤန့ၢ်ယၤ ပှၤလၢကစၢ်ယွၤအဲၣ်ဒိး လၢယကမၤစၢၤအီၤတဖၣ်, ပှၤလၢအသးစဲထီဒီးတၢ်တၤကျိၣ် တၤစ့, ပှၤဃုကျိၣ်စ့ခီဖျိဆါလီၤအီၣ်နီၣ်ခိတဖၣ်, ဒီးပှၤအိၣ်ဟဲလၢဟံၣ်ဒူၣ်ဃီထၢအလီၤမုၢ်လီၤဖးတဖၣ်, မ့ၢ်တဲဘၣ်ယၤအတၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢမဲာ်ထံမဲာ်နိန့ၣ်ဒီး ယအိၣ်ပတုာ်သိလ့ၣ်, ယဒိကနၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်ကီတဖၣ်, ဒီးယဃ့ထုကဖၣ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤမ့ၢ် ယတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤန့ၣ်လီၤ.”
ဖံလံးပံၤ ၂:၅-၈ အပူၤ ပှၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူးပာ်ဖျါထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်ဟဲလီၤဆူပဟီၣ်ခိၣ်ချၢ လၢအလီၤတဲာ်ကွံာ်လၢတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်ဒီး, ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်တဖၣ် တၢ်လၢကဘၣ်မၤဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၃ န့ၣ်စံးဝဲ မၤတၢ်လၢအဘၣ်ယွၤအသး, ဒီးအဆၢဖိ ၁၆…
ကယဲၢ်ပှၤခဲလၢာ်ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်အီၤ
တယံၢ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် ယလဲၤဟးဆူ ကရံး(စ) (Greece) ထံကီၢ်, ဝ့ၢ်အၤသ့ၣ် (Athens) န့ၣ်လီၤ. ယဟး လိာ်ကွဲလၢ အကိၣ်ရၤ (Agora) ဖၠါပူၤ, ဒီးတၢ်လီၢ်အံၤမ့ၢ် လၢပျၢၤဟ့းလ့ၣ်ပှၤကူၣ်ဘၣ်ကူၣ်သ့တဖၣ် သိၣ်လိနဲၣ်လိတၢ်အလီၢ်, ဒီးပှၤအၤသ့ၣ်ဖိတဖၣ် ဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဝဲ ကစၢ်မုၢ် အသံၣ်နၣ် (Athena) အတၢ်ဂီၤစိးပျၤ အိၣ်ဆၢထၢၣ်တ့ၢ်ဝဲလၢ အခရိၤပိလ့း (Acropolis) တၢးထီအကဒုလာ်န့ၣ် ယထံၣ် အၤပိၤလိၣ်, (Apollo), ဒီး စူး (Zeus) တၢ်လုၢ်လီၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ခ့ခါဆၢကတီၢ်အံၤ အပိၣ်လိၣ် မ့ၢ်ဂ့ၤ စူး မ့ၢ်ဂ့ၤ ပတဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်လၢၤဘၣ်ဆၣ် ပပှၤတဝၢတဖၣ် တမ့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါတအိၣ်တဖၣ်ဘၣ်. ပှၤကွဲးလံာ် ဒ့ဘ့း ဖီးစထၢၣ် ဝီလ့း(စ) David Roster Wallace စံးဝဲဒၣ် “ပှၤကိးဂၤဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ”, ဒီးစံးအါထီၣ်ဝဲ တၢ်ဟ့ၣ်ပလီၢ် ဒ်လာ်န့ၣ်လီၤ. “နမ့ၢ်ဘါကျိၣ်စ့, ဒီးတၢ်ဖိတၢ်လံၤန့ၣ်, တၢ်တအိၣ်လၢအိၣ်ပှဲၤ လၢနဂီၢ်နီတဘျီဘၣ်. နမ့ၢ်ဘါနနီၢ်ခိ ဒီးနတၢ်ဃံတၢ်လၤန့ၣ်...…