သ့ၣ်ညါနီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
ဖဲ ခါလီးတၣ် (Carlotta) အသးစၢ်ဒံးအကတီၢ်, ဆိကမိၣ်ဝဲလၢ အမိၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီ လၢအမ့ၢ်သ့ၣ်ညါနီၣ်ပှၤဂၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ခါလီးတၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် မ့ၢ်ပှၤလီၤဆီတဂၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်ဒီး "ပရိၣ်ဆိၣ်ပဲး(က)နိရှါ" (prosopagnosia) လၢတၢ်တမၤအသးညီညီဒီးပှၤကညီအကျါအဃိ, တသ့ၣ်ညါနီၣ် (မ့) တသ့ၣ်နီၣ် ပှၤအမဲာ်သၣ်အက့ၢ်အဂီၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤဝံၤ တယံာ်ဘၣ်, ပှၤခံဂၤ အိၣ်ဟဲက့ၤလၢဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်န့ၣ်ဒီး, ဖျါလၢတၢ်မၤအသးတမံၤ, ဖဲအဝဲသ့ၣ် ထံၣ်လိာ်အသးဒီးပှၤလၢအကြၢးသ့ၣ်ညါဝဲတဂၤန့ၣ်လီၤ. ပှၤခံဂၤ စံးကတိၤလိာ်သး အပူၤကွံာ်တၢ်မၤအသး တယံာ်ဒံးဘၣ်အဂ့ၢ် (လူၤ ၂၄:၁၄) ဘၣ်ဆၣ်, ဖျါလၢ ပှၤသၢဂၤတဂၤအံၤ တသ့ၣ်ညါဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါအီၤလၢ တၢ်ဂ့ၢ်ဖုၣ်ကိာ်ဝံၤ, ဖဲပှၤလၢအဝဲသ့ၣ် တသ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်တဂၤ (ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး) “ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ်တၢ်ကွဲးအသးခဲလၢာ်ဘၣ်ဃးဒီး အကစၢ်ဒၣ်ဝဲ” (:၂၇) အဂ့ၢ်န့ၣ်ဒီး, အဝဲသ့ၣ်ကမၢကမၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဆၢဖိ ၃၀ အပူၤန့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး စိၢ်ဘျဲးဝဲကိၣ်ဒီးအဝဲသ့ၣ်, တၢ်လၢအမၤတ့ၢ်ဝဲတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ. အကတီၢ်ဖဲန့ၣ် အဆၢဖိ ၃၁ စံးဘၣ်ပှၤလၢ…
ပတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အတၢ်မၤကွၢ်
ဖဲ ခ.န ၃၀၄ နံၣ် (AD 304) န့ၣ် ရိမ့ၤအဘီမုၢ် စီၤပၤ မဲးကစံၣ်မံၤယၣ် (Maximian) နုာ်လီၤဆူ ဝ့ၢ်ဖးဒိၣ် နံၣ်ကိၣ်မံဒယါ (Nicomedia) အပူၤ, လၢတၢ်မၤနၢၤအပနီၣ်အဂီၢ် န့ၣ်လီၤ. သုးဖိတဖၣ် ရဲၣ်လီၤအသးဖးထီ, ဒီးလဲၤတရံးတၢ်, မ့မ့ၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိ တဖၣ်န့ၣ် ဘၣ်ဟဲပာ်ဖှိၣ်ထီၢ်အသး, ဒ်သိးကစံးဘျုးဝဲတၢ်ဂီၤတၢ်ဖှီၣ် အကစၢ်တဖၣ်လၢတၢ်မၤနၢၤ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ်ပှၤအိၣ်ပှဲၤဝဲလၢသရိာ်တဖျၢၣ်အပူၤ, ပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ် လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်ဒၣ်ထဲ ယွၤအမ့ၢ်အတီတဂၤဧိၤန့ၣ် တလဲၤပာ်ဖှိၣ်ထီၣ်အသးဘၣ်. စီၤပၤ မဲးကစံၣ်မံၣ်ယၣ် နုာ်လီၤဆူ သရိာ်ပူၤ, ဒီးဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်လၢ ပှၤမ့ၢ်တမၤပှၤအိၣ်တသ့န့ၣ်- ပှၤလၢအစူးကွံာ်ညိကွံာ် တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်ခရံာ်တဖၣ်န့ၣ် ကပူၤဖျဲးလၢ တၢ်စံၣ်ညီၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်တတူၢ်လိာ်ဝဲဘၣ်. ဖဲလၢပှၤစူၢ်နာ်ကစၢ်ခရံာ်တဖၣ် အိၣ်ဝဲလၢသရိာ်ပူၤအဖၢမုၢ်, မဲးကစံၣ်မံၤယၣ် ဟ့ၣ်လီၤအကလုၢ်လၢ ပှၤကဘၣ်ဆူးထီၣ်ကွံာ် တၢ်ဘါသရိာ်လၢမ့ၣ်အူ, ဒီးပှၤခဲလၢာ်န့ၣ်သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး နၢ်ပၢၢ် တၢ်လူၤပိာ် ကစၢ်ခရံာ်အခံ အလုၢ်အပှ့ၤန့ၣ်လီၤ. လံာ် ၁ ကရံၣ်သူး အဆၢဒိၣ်…
တၢ်တြီမၤတံာ်တာ်သတူၢ်ကလာ်
မဲနူၣ်အဲ (Manuel) အိၣ်ထီကတာ်အသးလၢ အသိလ့ၣ်အတၢ်လဲၤကျဲ မ့ၣ်အူ အဂီၤတတီၤအဃိ, ကလဲၤထီၣ်ဘါယွၤအဂီၢ်န့ၣ် စဲၤခံဝဲဒၣ်လံန့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်သူၣ်တစူၤသးတစူၤအပူၤ အဝဲအိၣ်ခိးဝဲအကတီၢ်, အဖိမုၣ် ထံၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤနီၣ်သိလ့ၣ် ပိာ်မုၣ်တဂၤ ကဆီတလဲ အသိလ့ၣ်အထါယၢၣ်န့ၣ်လီၤ. အဖိမုၣ်စံးဘၣ်အီၤ “ပါပါဧၢ, နဆီတလဲ ထါယၢၣ်တဖၣ် ဂ့ၤဒိၣ်မးအဃိ, နကြၢးမၤစၢၤအီၤန့ၣ်လီၤ.” မဲနူၣ်အဲကစဲၤခံအါထီၣ်ဘၣ်ဆၣ်, သ့ၣ်ညါဝဲဒၣ်လၢ တၢ်အိၣ်အသးအံၤ မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကတဲာ်ကတီၤလၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကမၤစၢၤ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤအဂီၢ်, အိၣ်ပတုာ် အသိလ့ၣ်, ဒီးကလဲၤထီၣ်ဘါသကိးယွၤအဂီၢ်ဒၣ်လဲာ်, ကွဲမုာ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်မၤတၢ် ၁၆ ပာ်ဖျါဝဲဒၣ် စီၤပီလူးဒီးစီၤစံလၤ ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဝဲဒၣ် တၢ်မၤတံာ်တာ်အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် ထံၣ်လိာ်အသးဒီးကုၢ်ပိာ်မုၣ်ဖိလၢတၢ်နါဒိးအီၤတဂၤ ကိးပသူထီၣ်တၢ်တလီၢ်လီၢ် (:၁၇) န့ၣ်လီၤ. တဘျုးသီအတီၢ်ပူၤန့ၣ်, စီၤပီလူး တကနၣ်ဃုာ်အီၤဘၣ်. အကတၢၢ်န့ၣ်, စီၤပီလူး အသးဘၣ်တံာ်တာ်ဝဲနးနးကလဲာ်, ဒီးစံးဘၣ်တၢ်နါတဒုအံၤ, “ယမၤလိာ်နၤလၢ ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အမံၤ, လၢနကဟးထီၣ်ကွံာ်လၢပှၤအံၤအလိၤ” (:၁၈) န့ၣ်လီၤ.
တၢ်တမုာ်တလၤလၢအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်သိးကမၤစၢၤ ပှၤဂၤအဂီၢ်, စီၤပီလူး…
ယွၤအဘျုးအဖှိၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါ
အံၣ်နဲး မဟံယၢၣ် (Ynes Mexia: 1870-1938) တဂၤ ဖဲအသးအိၣ် ၁၅ နံၣ်န့ၣ် ပာ်လီၤအသးလၢ ကမၤလိဝဲဒၣ် တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိပီညါအဃိ, ပတံထီၣ်ဝဲခီလ့ၣ်ကၠိ ဒ်ကၠိဖိအသီတဂၤအသိးန့ၣ်လီၤ. လၢအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ ၁၃ နံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်, လဲၤဟးဝ့ၤဝီၤဝဲဒၣ်အမဲရကၤ ကီၢ်မိၢ်ပှၢ် လီၢ်ကဝီၤအခၢၣ်သး, ဒီးကလံၤထံးတကပၤ, ဒီးဃုထံၣ်န့ၢ် တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအသီတဖၣ်န့ၣ် ကအိၣ်ဝဲဒၣ် အကလုာ် ယဲၢ်ကယၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲဒၣ်တမ့ၢ်ထဲ ပှၤတဂၤဧိၤလၢ ဃုထံၣ်တၢ်ဒ်သိးအံၤဘၣ်. တနံၣ်ဘၣ်တနံၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ်, ပှၤသ့စဲအ့ၣ်ဖိတဖၣ် (Scientists) ဃုထံၣ်န့ၢ်ဝဲ တၢ်မုၢ်တၢ်ဘိအသီ ခံကထိဃၣ်ဃၣ်န့ၣ်လီၤ.
၁ မိၤရှ့ ၁:၂ ပာ်ဖျါဝဲလၢ, ယွၤဟံးန့ၢ်ဝဲ တၢ်လၢအက့ၢ်အဂီၢ်တအိၣ်, တၢ်အိၣ်ကလီ, ဒီးတၢ်ခံးအလီၢ်အကျဲ, ဒီးတ့လီၤဝဲဒၣ် ဟီၣ်ခိၣ်လၢ အိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်အီၣ်ကုၤအီပှဲၤအလီၢ်အကျဲန့ၣ်လီၤ. သၢသီတသီန့ၣ်, ယွၤမၤလီၤဖးဝဲထံ, ဒီးတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဟီၣ်ခိၣ်, ဒ်သိးကဒုးကဲထီၣ်တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲ လၢပှၤကညီတဖၣ်ကအိၣ်ဆိးအဂီၢ်န့ၣ်, အဆၢဖိ ၁၁ စံးဘၣ်ပှၤ ‘ဟီၣ်ခိၣ်ဒုးမဲထီၣ် နီၣ်ဧိၤမံၤဧိၤ, ဘုဧိၤဟုဧိၤ လၢအသၣ်ဝဲလၢဘုသၣ်, သ့ၣ်ဧိၤဝၣ်ဧိၤလၢ အသၣ်ဝဲလၢတၤသၣ်ဒ်အကလုာ်အသိး,…
ပှၤတဖၣ်လၢအန့ၢ်ဘၣ်သါ ယွၤအတၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ
ဖဲအဘံၤက့ (Abigail) အမိၢ်ဒီးအပၢ်ခံဂၤန့ၣ် လၢတၢ်လီၤသးအုးအပူၤ, သံဝဲဒၣ်လၢ သိလ့ၣ်အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးဝံၤ, န့ၢ်ဘၣ်သါဝဲ တၢ်ကွဲးနီၣ်လံာ်ဒၢတဖျၢၣ်, ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်အါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါထွဲစ့ၢ်ကီးဝဲလၢ အမိၢ်အပၢ်သုးကျဲၤပာ်တ့ၢ်ဝဲလၢ ခိပနံၣ်လၢအပၢၤတၢ်အစုပူၤန့ၣ်လီၤ. တချုးလၢအဝဲဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤဒံးဘၣ်န့ၣ်, ကဒိးန့ၢ် ကျိၣ်စ့လၢ ကစူးကါဝဲ တၢ်ထီၣ်ခီလ့ၣ်ကၠိအတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ် ဖဲအဝဲဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤအကတီၢ်မး ကဒိးန့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. အဘံၤက့ အသးဟးဂီၤဘၣ်ဆၣ်, လၢခံန့ၣ် နၢ်ပၢၢ်ထွဲဝဲဒၣ် အမိၢ်အပၢ် အတၢ်ကူၣ်သ့လၢတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤ ဟ့ၣ်လီၤအီၤ အတၢ်န့ၢ်သါတဖၣ်အဃိန့ၣ်လီၤ.
ဖဲကလၤတံ ၄ အပူၤန့ၣ် စီၤပီလူး ဟ့ၣ်ဒိဝဲ တၢ်မၤအသးတမံၤဃီ, လၢအဒုးနဲၣ်ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် အတၢ်အိၣ်အသး, ဒ်အစံးတ့ၢ်ဝဲအသိး, ကမ့ၢ်ပှၤတကလုာ်လၢကန့ၢ်ဘၣ်သါ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးစီၤအၤဘြၤဟၣ်န့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ ၁၇:၁-၁၄ န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ မၤတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးစီၤအၤဘြၤဟၣ်, ဒ်သိးကဆိၣ်ဂ့ၤအီၤ, ဒီးတၢ်ဒိးကူးတရံးန့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤ အတၢ်ပနီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ပနီၣ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဝဲယွၤအတၢ်အၢၣ်လီၤဘၣ်. စီၤအၤဘြၤဟၣ် အစၢၤအသွဲၣ်တဖၣ် ကဘၣ်အိၣ်ခိးဝဲ ခါဆူညါစၢၤသွဲၣ်သီတဂၤ လၢအကမၤလၢပှဲၤ…
တၢ်သူၣ်ဒုးဒိၣ်ထီၣ်တၢ်အိၣ်မူလၢ ကစၢ်ခရံာ်အပူၤ
ဖဲပတ့ထီၣ် ပဟံၣ်န့ၣ်, ပဟံၣ်အိၣ်သူၣ်လီၤအသး, လၢလၢၢ်ဖိပြံအကျဲအကတၢၢ် ကပံာ်ဟီၣ်ခိၣ်လီၤဟိ အလီၢ်အကျဲန့ၣ်လီၤ. ပလိၣ်ဘၣ် တပံၢ်, တၢ်မုၢ်, ဒီးသ့ၣ်တပှိာ်ဖိတဖၣ် ဒ်သိးကဂ့ၤဝဲကြၢးဝဲဒီး အီၣ်ရံၣ်ကိ(န) (Oregon) ကစၢၢ်တၢ်လူၢ်တဖၣ်အခီၣ်ထံး, အိၣ်ဝးတရံး လၢပဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဟံးထီၣ် ပိးလီတဖၣ် လၢယကမၤ တၢ်ကတဲာ်ကတီၤ ဟီၣ်ခိၣ်တပံၢ်ဂၢၤအံၤန့ၣ်ဒီး, ယဆိကမိၣ်ထီၣ်က့ၤ တၤသၣ်လီၢ်လၢ အအိၣ်ခိးဝဲဒၣ် ပှၤကညီ, ဖဲ ၁ မိၤ ၂:၅ အပူၤ, “ကယဲၢ်တၢ်မဲတၢ်မါလၢပှၢ်လၢ်ကျါ လၢအတချုးအိၣ်ဒံးဘၣ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ပူၤ, ဒီးကယဲၢ်ဘုဧိၤဟုဧိၤလၢပျီပူၤလၢအတချုးမဲထီၣ်ဒံးဘၣ်, ... ဒီးပှၤကညီလၢ အကမၤဟီၣ်ခိၣ်တအိၣ်ဘၣ်နီတဂၤဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဘၣ်တ့အဂ့ၢ်, ဖျါဖဲ ၁ မိၤ ၁:၄,၁၀,၁၂,၁၈,၂၁,၂၅,၃၁ အပူၤန့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယွၤ ကွၢ်ထံက့ၤ အတၢ်ဘၣ်တ့ တဘျီဘၣ်တဘျီ, ဒီးစံးဝဲဒၣ်လၢ, “ဂ့ၤဝဲ” မ့တမ့ၢ် “ဂ့ၤဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤအံၤတလၢပှဲၤဒံးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ၁ မိၤ ၁:၂၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဒ်သိးစီၤအၤဒၣ်ဒီးနီၢ်အံၣ်အူ…
လဲၤတၢ်ဒီးယွၤ
လၢအါနံၣ်အါလါ အတီၢ်ပူၤ, ဆူၣ်ချ့အပှၤကူၣ်သ့စဲၣ်နီၤတဖၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ တၢ်ဃ့ၢ်လိာ်ကွဲတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်အကါဒိၣ်တမံၤလၢ ပှၤကညီသးဖျၢၣ် အသွံၣ်ကျိၤ (cardiovascular) အတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲတၢ်အကတီၢ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, စဲအ့ၣ် အတၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်တၢ်အသီတဖၣ်, ပာ်ဖျါဝဲဒၣ်လၢ “တၢ်လဲၤလၢခီၣ်” (walking) စ့ၢ်ကီး အတၢ်ကဲဘျုးအိၣ်ဝဲအါမး လၢတၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ကီၢ်အမဲရကၤ တၢ်အိၣ်ဆူၣ်အိၣ်ချ့ အဖၠၣ်စိမိၤ, ပာ်ဖျါဝဲလၢ, “ပှၤဒိၣ်တုာ်ခိၣ်ပှဲၤတဂၤ တနံၤန့ၣ် မ့ၢ်လဲၤတၢ် လၢအခီၣ်ခါ ၈၀၀၀, မ့တမ့ၢ် အါန့ၢ် ၈၀၀၀ န့ၣ်ဒီး, နံၣ်လၢအကဟဲ ဆံဆဲၣ်အတီၢ်ပူၤန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကမၤစှၤလီၤဝဲ တၢ်သံအဂ့ၢ်အကျိၤ ကအါန့ၢ်ဒံး, ပှၤလၢအလဲၤဟးဝဲ တနံၤန့ၣ် ခီၣ်ခါ ၄၀၀၀ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. “တၢ်လဲၤလၢခီၣ်” န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဂ့ၤလၢပဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံ အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အပူၤ, "တၢ်လဲၤတၢ်" န့ၣ် ဘၣ်တၢ်စူးကါအီၤ ဒ်တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဒိ, လၢအပာ်ဖျါ တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤန့ၣ်လီၤ. လံာ် ၁ မိၤရှ့ ၃:၈ စံးဘၣ်ပှၤ,…
သူၣ်ထီၣ်တၢ်လၢအအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤ
ဖဲယမ့ၢ်ပှၤသးစၢ်ပိာ်ခွါဖိတဂၤလၢ ကီၢ်စဲၢ် အိၣ်ဟါအိၣ် (Ohio) အကတီၢ်, ပအိၣ်ဆိးတၢ်အလီၢ်န့ၣ်ဘူးဝဲဒီး ပှၤတ့တၢ်သူၣ်ထီၣ် အလီၢ်အကျဲတဖၣ်အါမး အကပၤန့ၣ်လီၤ. ပထံၣ်ဘၣ်ပှၤတ့တၢ်သူၣ်ထီၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်, ထိၣ်ဂဲၤပသးလၢ တၢ်တ့ဘှီတၢ်အဃိ, ယၤဒီးယတံၤသကိးတဖၣ်န့ၣ်, ဒ်သိးပကတ့ထီၣ် တိာ်တဖျၢၣ်အဂီၢ်, ပထၢဖှိၣ်ပာ်ဖှိၣ်တၢ်အက့အခီ လၢအအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဝဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပဟံးန့ၢ်စူးကါ ပိးလီတဖၣ်လၢ ပမိၢ်ပပၢ်တဖၣ်အတၢ်, ပဟဲက့ၤစိာ်တွံၢ်ထုးသ့ၣ်အကူာ်အခီတဖၣ်, ဒီးကျဲးစၢးတ့ထီၣ် တၢ်လၢပကညိၣ်တ့ၢ်ဝဲအသိး အါနံၤအါသီန့ၣ်လီၤ. တၢ်န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်သးခု, ဘၣ်ဆၣ် ပတၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးတဖၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢ လီၤသးကညီၤ ဖဲထိၣ်သတြီၤဒီး တၢ်သူၣ်ထီၣ်ဂ့ၤ ဖဲပကပိာ်ကပၤတဖၣ်လီၤ. ပတၢ်တဖၣ်အံၤ တကျၢၤယံာ်ယံာ်ဘၣ်.
ပကထံၣ်ဘၣ် တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်သူၣ်ထီၣ်အတၢ်မၤမိၢ်ပှၢ်တမံၤ ဖဲ ၁ မိၤရှ့ ၁၁ အပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအဆၢဖိ ၄ န့ၣ် ပှၤအါဂၤစံးလိာ်သကိးအသးလၢ “ဟဲမီၣ်, ပမၤသကိးဝ့ၢ်တဝ့ၢ်လၢပဂီၢ်, ဒီးတၢးထီတဖျၢၣ်အိၣ်ဒီးအခိၣ်လၢမူခိၣ်” န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ကီဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တမံၤလၢ တၢ်ဂုာ်ကျဲးစၢးအံၤအပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲဒၣ်ပှၤသ့ၣ်တဖၣ်အံၤပညိၣ်ဝဲလၢ “ကမၤထီၣ်သကိးအမံၤ” အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်ကီအံၤ ကဲထီၣ်အသးတလီၢ်လီၢ် လၢပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ်အဂီၢ်- ပတ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်အလၢၢ်ထူၣ်တဖၣ်လၢပဂီၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးလၢပတၢ်မၤန့ၢ်မၤနၢၤတၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.…
ဃုတစှီၤ
မံၣ်စိၣ်ရၣ်ကီၢ်စဲၣ် လၢကိၤလၤသူကီၢ် ကလံၤစိး-မုၢ်နုာ်န့ၣ် ဂုာ်ပူၤဖျဲးအသးကယီကယီလၢတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်ဖံးတၢ်မၤ အတၢ်ဟဲနုာ်မ့ၢ် တလၢတပှဲၤဘၣ်ဆၣ်, စးထီၣ်လၢတၢ်သးခုကစီၣ် ဟဲနုာ်လီၤဆူ ဘၢၣ်ကဝီၤအံၤအပူၤန့ၣ်, ဒီးပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးတဖၣ် မၤထွဲဝဲ လုၢ်လၢ်လၢအမ့ၢ် တၢ်ပာ်ဖှိၣ် “ဃုတစှီၤ” န့ၣ်လီၤ. တနံၤဘၣ်တနံၤ, တချုးလၢပှၤဖီအီၣ်မ့ၤန့ၣ် ပှၤဘၣ်ထုးထီၣ်ပာ်ဖှိၣ် ဃုတစှီၤ, ဒီးဘၣ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆူတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အနီၣ်ထိၣ်အပတီၢ်အပူၤန့ၣ်, မံၣ်စိၣ်ရၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖၣ်ဖှီၣ်ယာ်ဘၣ်ဆၣ်, လၢတၢ်သးခုကစီၣ်အတၢ်မၤအဂီၢ်, ဟ့ၣ်လီၤဝဲကျိၣ်စ့လၢအကကွဲၢ်တဖၣ်, ဒီးဆှၢလီၤ ပှၤမၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ် ဆူဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤမံၣ်စိၣ်ရၣ်ဖိ အါတက့ၢ်န့ၣ် စူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးခရံာ်န့ၣ်လီၤ.
၂ ကရံၣ်သူး ၈ အပူၤန့ၣ်, စီၤပီလူး ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢအတၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ၂ကရံၣ် ၈:၁-၂ ပာ်ဖျါဝဲ ပှၤစူၢ်နာ်တၢ်ဖိ လၢမၤက့းဒနံတဖၣ်န့ၣ် ဖှီၣ်ဝဲယာ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, ဒ်သိးကမၤဘူၣ်တၢ် ထူးထူးတီၤတီၤ, လၢတၢ်သးခုအပူၤအဂီၢ်, တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အံၤ တြီအဝဲသ့ၣ် တန့ၣ်ဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်ဟ့ၣ်တၢ်န့ၣ် ထံၣ်ဝဲ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ, ဒီးအဆၢဖိ ၃ ပာ်ဖျါဝဲ,…
ယွၤအတၢ်တီတၢ်လိၤ ဒီးအတၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်
ပှၤအဲကလံးဖိ, လၢအတ့ခဲၣ်တၢ်ဂီၤလီၤကမၢကမၣ် "ကၠီ မၣ်တ့ၣ်" (John Martin, ၁၇၈၉-၁၈၅၄) တဂၤအံၤ ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤလၢ အတၢ်ဂီၤခဲၣ်, လၢအပာ်ဖျါထီၣ်ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အလုၢ်လၢ်ဆဲးလၤ, ဒီးတၢ်အိၣ်မူကျိၤကျဲတဖၣ်ဟးဂီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်ဂီၤလီၤကမၢကမၣ်တဖၣ်အံၤအပူၤ, ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် အသးလီၤဘှံးလီၤဘှါ လၢတၢ်ဟးဂီၤဖးခိၣ်, ဒီးလၢတၢ်ကမၤပတုာ်တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်ဖးဒိၣ်လၢကဟဲဝဲအဂီၢ်န့ၣ် အဝဲသ့ၣ် အစိအကမီၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. အတၢ်ဂီၤခဲၣ်တဖၣ်အကျါတမံၤန့ၣ်, “ဝ့ၢ်နံၤနဝ့ အတၢ်ဟးဂီၤ” (The Fall of Nineveh), ဒီးပာ်ဖျါဝဲဒၣ် ပှၤဟီၣ်ခိၣ်ဖိတဖၣ် လၢတၢ်အၢၣ်ခံးသူအဖီလာ်န့ၣ် ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးလၢ လပီဖးဒိၣ်တဖၣ် လၢအကဟဲမၤဟးဂီၤအဝဲသ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တချုး မၣ်တ့ၣ် တ့ခဲၣ်တၢ်ဂီၤအံၤ လၢအနံၣ် ခံကထိဘျဲၣ်န့ၣ်, ဝံနၤဃူာ်စံးကတိၤဆိပာ်ဝဲလၢ ဝ့ၢ်နံၤနဝ့ ကဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်အီၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. နၤဃူၣ် ၁:၅ န့ၣ် ဝံ ဟ့ၣ်ဒိဝဲလၢ ကစၢၢ်ကလိဟူးဝး, တၢ်စိခိၣ်ပှံၢ်ထီၣ်ကွံာ်, ဒီးဟီၣ်ခိၣ်ကဆှဲးကဆှိးဝဲ ဒ်သိးကပာ်ဖျါထီၣ် ယွၤအသးထီၣ်အသးဒိၣ် ပှၤလၢအဆီၣ်သနံးပှၤဂၤပှၤဂုၤ, လၢအနီၢ်ကစၢ် တၢ်ကဲဘျုးအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, လၢတၢ်ဒဲးဘးအဂီၢ် ကစၢ်ယွၤဟ့ၣ်ကၣ်တၢ်န့ၣ်, တမ့ၢ်လၢ ယွၤအတၢ်သူၣ်ကညီၤတၢ်သးကညီတအိၣ်အဃိဘၣ်.…