ပပၢ်ယွၤအတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်
ပိးလီဖိအံၤ, မ့ၢ်ဒၣ်တၢ်ချံးအနး အလီၢ်လံၤဖီဃးဖိတဘ့ၣ်, ဒီးမ့ၢ်လၢတၢ်ဆၢကတီၢ်ယံာ်တ့ၢ်မးလံအဃိ, အလွဲၢ်တဖၣ်ဟးဂီၤလံန့ၣ်လီၤ. ဒီးနးအကနၣ်န့ၣ် ပိာ်, တအ့ၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးတၢ်ပဲာ်ပနီၣ်ဃာ်ဝဲ လၢအစုဖီၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, နးဖိတဘ့ၣ်အံၤ မ့ၢ်ဝဲယပၢ်အတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်အကျါတမံၤ, ဒီးပာ်ဝဲလၢတလါဖိတဖျၢၣ်အပူၤ, လၢအစိၤကျိးအဖီခိၣ်တုၤ အဟ့ၣ်လီၤယၤတစုန့ၣ်လီၤ. ယပၢ်ဒုးသ့ၣ်ညါယၤလၢ, “နးဖိတဘ့ၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်စှၤမံၤအကျါတမံၤ, ယဒိးန့ၢ်ဝဲလၢ နဖုအအိၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဖဲယပၢ်အသးစၢ်အကတီၢ်, ယဖုလဲၤပူၤကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်, ဒီးယပၢ်န့ၣ် မ့ၢ်လၢအပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤအပၢ်အဃိ, ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤဝဲဒၣ် နးဖိတဘ့ၣ်အံၤန့ၣ်လီၤ.
လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ယွၤအိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီးတၢ်လုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တမံၤသ့ၣ်သ့ၣ်, တၢ်လၢ ပတဆိကမိၣ်တ့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲလံာ်တၢ်လီၣ်ဖျါ အဆၢဒိၣ် ၄-၅ အပူၤန့ၣ်, ပကထံၣ်ဘၣ်လီၢ်ပစိာ်လၢမူခိၣ်, ဘၣ်တၢ်အိၣ်ဝးတရံးဃာ်အီၤလၢ “တၢ်အသးသမူအိၣ်လွံၢ်ဒု,” ဒီး “ပှၤသူၣ်က့သးပှၢ်ခံဆံလွံၢ်ဂၤ,” န့ၣ် ထိၣ်လီၤပှီၤအသးလၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအမဲာ်ညါ, ဒီးဘူၣ်ထီၣ် ဘါထီၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. လီၣ် ၅:၈ ပာ်ဖျါဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်တဂၤစူၢ်စူၢ်န့ၣ် “အိၣ်ဒီးလီခီထူတဖၣ် ပှဲၤဒီးတၢ်ဆိၣ်ကဲၤနၢမူလၢ အမ့ၢ်ပှၤစီဆှံအတၢ်ထုကဖၣ်” န့ၣ်လီၤ. လၢပျၢၤလၢသီ, တၢ်ဆိၣ်ကဲၤနၢမူန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်မးတမံၤ, မ့ၢ်တၢ်လၢစီၤပၤတဖၣ် စူးကါဝဲဒၣ်…
တၢ်ဖး, တၢ်ကွဲး လံာ်စီဆှံ, ဒီးကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး
စီၤမိၤရှ့အခိၣ်န့ၣ် အိၣ်ဒီးအနၢၤဧါ. တၢ်အံၤမ့ၢ် စီၤမိၤရှ့ အက့ၢ်ဂီၤ, ဒီးဘၣ်တၢ်စိးပျၤဝံၤအီၤအဂ့ၤကတၢၢ်လၢ မဲးကဲၣ် အ့ၣ်ကၠလိၣ် (Michelangelo) ဖဲ ၁၅၁၅ နံၣ်န့ၣ်လီၤ. အနၢၤခံဘိဟဲဖျိးထီၣ်ဝဲလၢ စီၤမိၤရှ့ အခိၣ်တိသၣ်, အခိၣ်သူတဖၣ်အကျါန့ၣ်လီၤ.
တမ့ၢ်ဒၣ်ထဲ မဲးကဲၣ် အ့ၣ်ကၠလိၣ်တဂၤဧိၤဘၣ်. ပှၤတ့ခဲၣ်တၢ် (မ့တမ့ၢ်) ပှၤစိးပျၤတၢ်အါဂၤလၢ ရ့ၤန့ဆိ(န) (မ့တမ့ၢ်) စိၤခၢၣ်သး အကတီၢ်တဖၣ်န့ၣ်, ဒုးနဲၣ်ဖျါထီၣ် စီၤမိၤရှ့ အက့ၢ်အဂီၤ ဒ်သိးအံၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. စိၤဆၢကတီၢ်ဖဲန့ၣ် လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်, လံာ်စီဆှံန့ၣ် အိၣ်ဒၣ် လၤတ့ၣ် (Latin) အကျိာ်တၢ်ကတိၤ, ဘၣ်တၢ်ကွဲးကျိာ်ထံဝဲလၢပှၤဧ့ၤဘြံဖိအလံာ်စီဆှံ, ဒီး ၂ မိၤ ၃၄:၂၉ န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် စီၤမိၤရှ့ အမဲာ်ဖံး ကပီၤကပြုၢ်ကပြီၤ ဖဲအိၣ်ဆိးတ့ၢ်ဝဲလၢယွၤအမဲာ်ညါဝံၤန့ၣ်လီၤ. ကျိာ်အခီၣ်ထံး စူးကါဝဲဒၣ် လံာ်မဲာ်ဖျၢၣ်လၢ အဘၣ်ထွဲဒီး "တၢ်အနၢၤ" ဒ်သိးကပာ်ဖျါ "တၢ်ကပီၤအယဲၤ" တဖၣ် လၢအဖျါကပီၤ ကပြုၢ်ကပြီၤလၢ စီၤမိၤရှ့အမဲာ်သၣ်န့ၣ်လီၤ.…
ယွၤတကွၢ်ကပာ်တၢ်နီတဘျီဘၣ်
ဖဲ ကၠိနံၣ် (Joanie) ကတိၤတၢ်ဒီးအတံၤသကိးန့ၣ်ဒီး, “ဘၣ်တဘျီဘျီန့ၣ် ယသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်တၢ်လဲၤကပာ်ကွၢ်ကပာ်ဘၣ်ယၤန့ၣ်လီၤ.” တၢ်ကတိၤအံၤ အိၣ်ဟဲဟးထီၣ်လၢအထးခိၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢပိာ်မုၣ်အဂၤတဂၤအဃိ, အဝၤပာ်တ့ၢ် ကၠိနံၣ်ဒီးအဖိဆံးဖိတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ်လၢ “ယဟ့ၣ်တ့ၢ်အီၤ ယနံၣ်အဂ့ၤကတၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ခဲကနံၣ်အံၤ, မ့ၢ်မတၤတဂၤ ကထံၣ်န့ၢ်ယၤ မ့တမ့ၢ် မ့ၢ်မတၤတဂၤ ကဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒီးဃုသ့ၣ်ညါယၤလဲၣ်န့ၣ် ယတသ့ၣ်ညါလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
အတံၤသကိးစံးဆၢက့ၤအီၤလၢ “ယသးတမုာ်ဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. “ဖဲယသးအိၣ် ၆ နံၣ်န့ၣ်, ယပၢ်ဟးထီၣ်လၢဟံၣ်, ဒီးကဲထီၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢပဂီၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ် လၢယမိၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲယမိၢ်မၤမံယၤလၢ မုၢ်နၤအကတီၢ်န့ၣ်, အဝဲတဲဘၣ်ယၤ တၢ်ကတိၤဖိလၢ ယတသးပ့ၤနီၣ်ဝဲနီတဘျီ, လၢအမ့ၢ် “ကစၢ်ယွၤ တပာ်တဒၢအမဲာ်နီတဘျီဘၣ်” န့ၣ်လီၤ. ဖဲယဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်ဒီး, ယမိၢ်တဲနၢ်ပၢၢ်ယၤလၢ မ့ၢ်လၢအဝဲအဲၣ်ဒိးသိၣ်လိယၤ, ဖဲယမံၤအကတီၢ်ဒၣ်လဲၣ် ထီဘိန့ၣ် ကစၢ်ယွၤအဲၣ်ယၤ, ဒီးအံးထွဲကွၢ်ထွဲယၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.”
လံာ်စီဆှံ ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ကတိၤလၢ ကစၢ်ယွၤ ဟ့ၣ်လီၤဝဲ စီၤမိၤရှ့, ဒ်သိးကဟ့ၣ်ခီလီၤဝဲ အပှၤဂီၢ်မုၢ်တဖၣ်, ဖဲအဟးဝ့ၢ်ဝီၤလၢ ကစၢၢ်စံာ်နၤ အပှၢ်မုၢ်ကနၢ…
တၢ်စးထီၣ်တၢ်အိၣ်မူအသီဒီးယွၤ
"မ့ၢ်နတၢ်ဒဲးဘးစိာ်ထီၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးဆူ ထူၣ်စုညါအလိၤဧါ" န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သံကွၢ်လၢ ဒၢး(ချ)(Dutch) ပှၤတ့ခၠဲၣ်တၢ်ဂီၤ ရဲဘရဲး (Rembrandt) ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ, ဖဲအကတီၢ် ၁၆၃၃ နံၣ် တၢ်ဂီၤလၢ အတ့ခၠဲၣ်ဝဲအဂ့ၤကတၢၢ် “တၢ်ဝံာ်ထီၣ် ထူၣ်စုညါ” တဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်တ့ခၠဲၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးလၢ တၢ်ဂီၤအခၢၣ်သး, ဖဲတၢ်ဝံၣ်ထီၣ်ဆီလီၤ ထူၣ်စုညါလၢ အလီၢ်ဘၣ်အကျဲဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤလွံၢ်ဂၤ ဝံၢ်ဆီလီၤဝဲထူၣ်စုညါအကတီၢ်, အဝဲသ့ၣ်အကျါတဂၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ပာ်ဖျါဝဲလၢ တၢ်ကပီၤအိၣ်ကဝီၤဃာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဆ့ကူဆ့ကၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤဆီ, လီၤဂာ်ဝဲဒီး ရဲဘရဲး အစိၤဆၢကတီၢ်ဆ့ကူဆ့ကၤ, ဒီးသိးဝဲအခိၣ်သလုး လၢပှၤတ့ခၠဲၣ်တၢ်ဂီၤတဖၣ် ညီနုာ်သိးဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်ကွၢ် တၢ်ဂီၤတ့ခၠဲၣ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်န့ၣ်ဒီး, အမဲာ်သၣ်န့ၣ် ဖျါလီၤဂာ်ဒီး ရဲဘရဲး န့ၣ်လီၤ. အဝဲတ့ခၠဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ် အဲၣ်ဒီးစံးဝဲလၢ “ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အတၢ်သံန့ၣ် ပာ်ဃုာ်ဒီးယတၢ်ဒဲးဘး” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ်, ပှၤအိၣ်ဒံးဝဲတဂၤ ဖျါလီၤဆီဝဲစ့ၢ်ကီးန့ၣ်လီၤ. အဝဲဆ့ၣ်နီၤဝဲလၢ ကသ့ၣ်အလိၤ, ဒီးဖျါလၢအကွၢ်ဃီၤတၢ်လိၤလိၤဆူ တၢ်ဂီၤတ့ခၠဲၣ်အံၤအချၢန့ၣ်လီၤ. အက့ၢ်အဂီၢ်န့ၣ် ပှၤတနီၤထံၣ်ဝဲလၢ, ရဲဘရဲး…
ပှၤလၢအဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်တဖၣ်
“တၢ်ကတိၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ ကဆှီဒီဖိ.” တၢ်ကတိၤတထံၣ်အံၤ, ဒ်သိး ကၠ့ၣ်. အၣ်ရ်. အၣ်ရ်. တိၤလ်ခ့ၣ် (J.R.R. Tolkien) ကပာ်ဖျါထီၣ် အတံၤသကိး, ဒီးအပှၤမၤသကိးတၢ် စံၣ်. အဲးစ်. လူဝ့းစ် (C.S. Lewis) အတၢ်ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါအီၤ, ဖဲအဝဲကွဲး ပသံးတဖၣ် အကစၢ် (The Lord of the Rings), အလံာ်သၢဘ့ၣ်-တကရူၢ် (trilogy) အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. တိၤလ်ခ့ၣ် ဂုာ်ကျဲးစၢး ဟ့ၣ်လီၤသး, ဒီးထဲးဂံၢ်ထဲးဘါ ဒီးကွဲးဝဲ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ဒီးလံာ်ဖးထီလၢ အကွဲးပာ်ဝဲလၢအစုန့ၣ် ဒိဝဲဒၣ်အနီၢ်ကစၢ် လၢစဲးကွဲးလံာ်န့ၣ်, ခံဘျီတကးဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအဝဲဆှၢလီၤ အတၢ်ကွဲးတဖၣ်ဆူ လူဝ့းစ် အအိၣ်န့ၣ်ဒီး, လူဝ့းစ် စံးဘၣ်အီၤလၢ “နစူးကါတ့ၢ်နဲ တၢ်ဆၢကတီၢ် အါနံၣ်အါလါ လၢနတၢ်ကွဲးတထံၣ်အံၤ အဂီၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအကြၢးအဘၣ်” န့ၣ်လီၤ.
ပှၤဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါတၢ်တဂၤ လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ, ပှၤသ့ၣ်ညါအီၤအါကတၢၢ်န့ၣ် ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကမ့ၢ်ဝဲဒၣ် ပှၤအိၣ်ဆိးလၢ…
တၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤတၢ် လၢပထိၣ်တဲာ်တန့ၢ်
တံၤသကိးခံဂၤလူၤဃုပှ့ၤ ခီၣ်ဖၠူၣ်ထၢၣ် (Laptop) လၢလီမ့ၣ်အူအပိးအလီအကျးအကတီၢ်, အဝဲသ့ၣ်ထံၣ်ဝဲဒၣ် ပှၤလိာ်ကွဲဖျၢၣ်သွ့ လၢအမံၤဟူသၣ်ဖျါ ရှၣ်ခ့ အိၣ်နံလ် (Shaquille O’Neal) န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ သ့ၣ်ညါထွဲဝဲဒၣ်လၢ တၢ်တယံာ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အိၣ်နံလ် အမုၢ်ဒ့မုၣ်တဂၤ, ဒီးအတံၤသကိးလၢ လိာ်ကွဲသကိး ဖျၢၣ်သွ့တဖုဃီတဂၤန့ၣ် သံလဲၤပူၤကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်လဲၤစံးကတိၤသကိး, မၤမုာ်ထီၣ်က့ၤအီၤ, ဒီးပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်သးအုးဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. အိၣ်နံလ် အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ, ပှၤဒီတံၤသကိး ခံဂၤအံၤ ထံၣ်အီၤ ဒ်အဝဲမ့ၢ်ပှၤလၢအဘၣ်လဲၤခီဖျိအကတီၢ်လၢအကီအခဲတဂၤအဃိ, ဖဲအဝဲသ့ၣ်ခံဂၤ ဟဲက့ၤကွၢ်ဃုပှ့ၤ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ်အကတီၢ်, အိၣ်နံလ် ဟဲဆူအဝဲသ့ၣ်အအိၣ်, ဒီးမၢအဝဲသ့ၣ်ဃုထၢ ခီၣ်ဖၠူထၢၣ် အဂ့ၢ်ကတၢ်, ဒီးပှ့ၤန့ၢ်ဝဲဒၣ်လၢအဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တချုးလၢတၢ်ထံၣ်လိာ်သးဒ်သိးအံၤ အနံၣ်တကထိဘျဲၣ်, ကတိၤ ၁၁:၁၇ အပူၤ န့ၣ်, စီၤရှလိၤမိၤကွဲးတ့ၢ်ဝဲ “ပှၤမၤဘျုးမၤဖှိၣ်တၢ်န့ၣ် မၤတၢ်ဂ့ၤလၢအသးဒၣ်ဝဲအဂီၢ်” န့ၣ်လီၤ. ဖဲပဆိကမိၣ်ထီၣ် တၢ်လၢပှၤဂၤအတၢ်လိၣ်, ကွၢ်ဖဲပမၤသ့တမံၤမံၤ ဒ်သိးဒီးပကဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ အဝဲသ့ၣ်စံးတၢ်န့ၣ်, မ့ၢ်ဒၣ်ပမၤဂ့ၤမၤဘျုးလီၤက့ၤပနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤတမ့ၢ်လၢ တၢ်ပှ့ၤန့ၢ် ခီၣ်ဖၠူထၢၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အပီးအလီတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်,…
တၢ်အဲၣ်လၢ အလဲၤတလၢကွံာ် တၢ်အဒူၣ်အဆၢ
“ယွၤန့ၣ်ဂ့ၤတ့ၢ်မးလၢပဂီၢ်လံ. ယအဲၣ်ဒိး စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤလၢ ပတၢ်တ့တၢ်ဖျီအနံၣ်ဆဲးဆၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.” ထဲရံၣ် (Terry) စံးကတိၤဝဲလၢ အကလုၢ်အဂၢၢ်အကျၢၤ, ဒီးအမဲာ်ထံလၢအမဲာ်တိာ်ပူၤတဖၣ်န့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ် အတၢ်သးကလၢၢ်ဘၣ်တၢ် အမ့ၢ်အတီန့ၣ်လီၤ. ပှၤအိၣ်လၢပကရူၢ်ဆံးဖိတဖၣ် အသးဘၣ်ဒိဒိၣ်ဒိၣ်ယိာ်ယိာ်န့ၣ်လီၤ. အပူၤကွံာ် နံၣ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ် ထဲရံၣ်ဒီးအဝၤသးဘိအဂီၢ်, ကီဝဲခဲဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ပသ့ၣ်ညါအဃိန့ၣ်လီၤ. ရီဘၢး (Robert) မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဂၤဘၣ်ဆၣ်, သတူၢ်ကလာ်န့ၣ် ဒိးန့ၢ်ဝဲ သးအတၢ်ဆါနးနးကလဲာ်, ဒီးမၤသံဘၣ်အဝဲသ့ၣ်အဖိမုၣ်လၢအသးအိၣ် (၄) နံၣ်ဖိန့ၣ်လီၤ. အဝဲကဘၣ်လဲၤအိၣ် ကူဆါယါဘျါအသးလၢ သးအတၢ်ဆါဟံၣ်န့ၣ် ကယံာ်ဝဲ နံၣ်လၢအဆံတဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ထဲရံၣ် လဲၤထံၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. ဒီးယွၤမၤတၢ်ယါဘျါက့ၤတၢ် အဃံအလၤ, ဒီးမၤစၢၤ ထဲရံၣ် ဒ်သိးကပျၢ်အဝၤအတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. နီၢ်သးအတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး ဒိၣ်ဝဲယိာ်ဝဲမးဘၣ်ဆၣ်, အဝဲသ့ၣ် တဂၤဒီးတဂၤအဖီခိၣ် အတၢ်အဲၣ်န့ၣ် ဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံ, ဒီးတၢ်ပျၢ်တၢ်ကမၣ် ဒ်သိးအံၤန့ၣ် ဟဲခီဖျိသ့ဝဲဒၣ်ထဲ တၢ်ဂံၢ်အခီၣ်ထံးတမံၤဧိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၃:၁၀, ၁၂ န့ၣ် စီၤဒၤဝံး ကွဲးဖျါထီၣ်ယွၤအဂ့ၢ် ဒ်သိးအံၤ, “တမၤဘၣ်ပှၤ ဒ်ပတၢ်ဒဲးဘးအသိးဘၣ်,...…
ဖဲတၢ်ထံၣ်ဘၣ်လၢမဲာ်ချံဒီးတၢ်နာ်န့ၢ်တၢ်
ယမါ ကၤရံၣ် ကိးယၤဆူ ပဲတြီဖိ ဒီးဒုးနဲၣ်ယၤ တၤဃီၤဖးဒိၣ်တဒု စံၣ်ဖုစံၣ်တခွ့ လၢတၢ်သးဖှံဒီး ဒီးဃ့ၢ်ထီၣ်ဃ့ၢ်လီၤလၢပကရၢၢ်အချၢ သ့ၣ်ပှၢ်အကပၤန့ၣ်ဒီး စံးဝဲ ခဲအံၤတၢ်လၢယထံၣ်ဘၣ်န့ၣ် ယနာ်ယဲတသ့လၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ပကရၢၢ်ဖးလဲၢ်အပူၤန့ၣ် အိၣ်ဒီး ပထွံၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ် တမီၤဝဲ တၤဃီၤမိၢ်အံၤဘၣ်. ဒ်ကရၢၢ်အချၢ တၤဃီၤမိၢ် ဃ့ၢ်ထီၣ်ဃ့ၢ်လီၤ၀ဲအသိး ပထွံၣ်ဖးဒိၣ်တဖၣ်လၢပကရၢၢ်အပူၤ စ့ၢ်ကီး ဃ့ၢ်ထီၣ်ဃ့ၢ်လီၤ ဒ်အမ့ၢ် လိာ်ကွဲသကိးတၢ်န့ၢ် ကအိၣ်ဝဲ တနၣ်ရံၣ် ဃာ်ဃာ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲတၤဃီၤမိၢ် ဆိကတီၢ် တၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ ဒီးကွၢ်ဝဲ ပထွံၣ်တဖၣ် အကတီၢ်န့ၣ်ဒီး ပထွံၣ်တဖၣ်စ့ၢ်ကီး ဆိကတီၢ်ဝဲ ဒီးစူၣ်စုစူၣ်ခီၣ် အိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢ ကဃ့ၢ်ပြၢကဒီးတဘျီအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအသးအံၤ တမ့ၢ်ဒ် တၢ်မံၤလာ်ဒီး တၢ်လၢအလူၤဖီၣ်အီၣ်တၢ်မံၤလာ်အသိးဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၤဃီၤမိၢ်ဒီး ထွံၣ်တဖၣ် လိာ်ကွဲသကိး မၤသးခုလိာ်သး ကဒဲကဒဲန့ၣ်လီၤ.
ယၤဒီး ကၤရံၣ်န့ၣ် ပထံၣ်လၢ မုၢ်တဂီၤအံၤ အဝဲသ့ၣ် လိာ်ကွဲသကိး လၢတၢ်သူၣ်ဖှံသးညီအပူၤန့ၣ် ဟ့ၣ်ထီၣ် ယွၤအဘီအမုၢ် အက့ၢ်အဂီၤလၢ အကဟဲန့ၣ်လီၤ.…
ဘၣ်တၢ်စံၣ်ညီၣ်ဝံၤ, ဒီးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်သဘျ့
“တမ့ၢ်ယမၤတၢ်န့ၣ်ဘၣ်” စံးတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤတမံၤန့ၣ်လီၤ. ဘူးတ့ၢ်မးလၢ ယကပူၤဖျဲးဒီး တၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအံၤ တုၤကစၢ်ယွၤဘၣ်တြီဃာ်ယၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲယထီၣ် တီၤခၢၣ်သးကၠိ အကတီၢ် ယဂဲၤလိာ်ကွဲသကိးဒီးပှၤတဖု, ပခးပှၤဂၤလၢ ပီၤလၢပှၤဘၣ်အူအီၤတဖၣ် ဖဲပှၤဒုးနဲၣ်တၢ်အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပပှၤနဲၣ်တၢ်မ့ၢ် ပှၤမၤတ့ၢ်တၢ်လၢ တၢ်ဒုးကဘီသုးမုၢ်, ဒီးမ့ၢ်ပှၤဖီၣ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီဃံးဃံးအဃိ, ယပျံၤအီၤဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. လၢပမၤတၢ်အကျါ ယတံၤသကိးတဂၤန့ၣ် တဲဖျါထီၣ်ဝဲလၢ ယဂဲၤဃုာ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်န့ၣ်ဒီး ယလီပပှၤနဲၣ်တၢ်လၢ ယတမၤဘၣ်, ဒီးယလီစ့ၢ်ကီးယပၢ်န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဆၣ် ယွၤတပျဲတၢ်လီတၢ်ဝ့ၤအံၤ ကမၤအသးဒီးယၤဆူညါဘၣ်. အဝဲဟ့ၣ်ယၤသးခီၣ်ရှ့ၣ်လၢ ယပလၢၢ်ဘၣ်က့ၤ ယတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်လီၤ. ယသမၢတၢ် စှၤနွံဝံၤ ယသးဆီတလဲ, ဒီးယဃ့ကညး ကစၢ်ယွၤ, ဒီးယပၢ် ဒ်သိးကပျၢ်ယတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ယလဲၤဆူ ယပှၤနဲၣ်တၢ်အအိၣ်ဒီး လၢတၢ်မဲာ်ထံမဲာ်နိအပူၤ ယအၢၣ်လီၤ ယတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲ သးကညီယၤ, ဒီးပျၢ်ယတၢ်ကမၣ်န့ၣ်လီၤ.
ယသးကလၢၢ်ဘၣ်လၢ ယတၢ်ဝံတၢ်ယိးဖှံထီၣ်တၢ်န့ၣ် ဂ့ၤဒိၣ်ဝဲထဲလဲၣ်န့ၣ် ယတသးပ့ၤနီၣ်နီတဘျီလၢၤဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ယထူၣ်ဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်ဒဲးဘး အတယၢၢ်ဃၢ,
ဒီးသးခုသးမုာ်ထီၣ်က့ၤ အဆိကတၢၢ်တဘျီ လၢနွံတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. စီၤဒၤဝံး…
ဘါထုကဖၣ်သပှၢ်ပှၢ်
သးပှၢ်မုၣ်တဂၤစံးဝဲဒၣ်, “ယဃ့ဘါထုကဖၣ်တၢ်လၢနဂီၢ် အိၣ်လံအနံၣ်ယဲၢ်ဆံလံ” န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်စံးဘျုးဒိၣ်ဒိၣ်ယိာ်ယိာ်အပူၤန့ၣ် ယတံၤသကိး လူ (Lou) ကွၢ်ဝဲ သးပှၢ်မုၣ်အမဲာ်သၣ်လိၤလိၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအလဲၤဟးအိၣ်သကိး ဘူၣ်က့ရံယါ သဝီ (Bulgarian) တဖျၢၣ်, တၢ်လီၢ်လၢအပၢ်ဒိၣ်ထီၣ်ဒီးဟးထီၣ်ဝဲ ဖဲအမ့ၢ်ခွါလိၣ်ဘိ အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤပိာ်မုၣ်အံၤ မ့ၢ်ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဂၤ, ဒီးအိၣ်ဆိးဖဲ လူ အဖံအဖုတဖၣ် အဟံၣ်ဃၢၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲအနၢ်ဟူဝဲ လူ အိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လၢ ကီၢ်မိၢ်ပှၢ်အယံၤတဘ့ၣ်အပူၤလံၤလံၤန့ၣ် အဝဲစးထီၣ်ဘါထုကဖၣ်န့ၢ်တၢ်လၢ လူ အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. ခဲအံၤ အနံၣ်ယဲၢ်ဆံဘျဲၣ် လဲၤပူၤကွံာ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ဖဲအလဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂ့ၢ်အကျိၤ အကတီၢ်, လူ လဲၤဟးဆူသဝီအံၤ, ဒီးစံးကတိၤဝဲ အတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အဂ့ၢ် ဆူပှၤတဖုန့ၣ်လီၤ. အသးအနံၣ်အလါအိၣ်တုၤ သၢဆံဃၣ်ဃၣ်ဒၣ်လဲာ်န့ၣ်, လူ တကဲထီၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ခရံာ်ဒံးဘၣ်. ဖဲကတိၤတၢ်ဝံၤ, သးပှၢ်မုၣ်အံၤ လဲၤဃီၤဆူအအိၣ်, ဒီးစံးဘၣ်အီၤလၢတၢ်ကတိၤအံၤန့ၣ်ဒီး, အဝဲဆိကမိၣ်ထံ ပိာ်မုၣ်သးပှၢ်အံၤ ထုကဖၣ်တၢ်သပှၢ်ပှၢ် လၢအဂီၢ်န့ၣ် အသဟီၣ်ဆူၣ်အဃိ ဒုးကဲထီၣ်အီၤ ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်တဂၤအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
တချုးပတုၤဆူမူခိၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်, တမ့ၢ်လၢပကသ့ၣ်ညါ ပတၢ်ထုကဖၣ်တဖၣ်…