ကယဲၢ်တၢ်ခဲလၢာ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲနီၢ်နီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, The Wall Street Journel အပူၤန့ၣ် တၢ်ကွဲးဖုၣ်တထံၣ် ပာ်ဖျါဝဲလၢ “ထံကီၢ် တၢ်ဘံၣ်တၢ်ဘၢကရၢ” (National Security Agency) န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲ ပဂ့ၢ်ပကျိၤတဖၣ်အါမး ခီဖျိလၢ ပစူးကါ ပလီတဲစိအကျိၤအကျဲန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအစူးကါ လီတဲစိတဂၤစုာ်စုာ် အမၤတၢ် ခဲလၢာ်န့ၣ် ဒုးအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ဝဲ “ဒ့းကၠ့းတဲၣ် တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ” (Digital Trial), ဒီးပာ်ဖှိၣ်ဒုးအိၣ်ထီၣ် “မဲးတၣ်ဒၣ်တၣ်” (Metadata), လၢပှၤလူၤဃုသ့ၣ်ညါန့ၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ပတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်အံၤ မ့မ့ၢ်တၢ်အဆံး, တၢ်လၢအကါတဒိၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မ့ၢ်ဘၣ် ပၥ်ဖှိၣ်, ကွၢ်ထံသမံသမိးအီၤခဲလၢၥ်န့ၣ်ဒီး, ကဲထီၣ်ဝဲ ပိးလီလၢအသဟီၣ်အိၣ်တမံၤ, လၢတၢ်ဃုထံၣ်သ့ၣ်ညါန့ၢ်ပှၤဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပလဲၤတၢ်အလီၢ်အကျဲဖဲလဲၣ်, ဒီးဖဲတၢ်ဆၢကတီၢ် အကတီၢ်မတၤန့ၣ် ပအိၣ်ဆိးဖဲလဲၣ်န့ၣ် ပှၤဃုထံၣ်သမံသမိးတၢ်တဖၣ် ဒုးနဲၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်သ့ဝဲဒၣ် ခီဖျိလၢ “မဲးတၣ်ဒၣ်တၣ်” န့ၣ်လီၤ.

စီၤဒၤဝံး စံးတ့ၢ်ဝဲလၢ ပတၢ်ဘၣ်ထွဲဒီးယွၤ အပတီၢ်အိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤ သ့ၣ်ညါဝဲ အါန့ၢ်ဒံး NSA အတၢ်ပဲၣ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၃၉:၁ န့ၣ် စီၤဒၤဝံး အတၢ်ထုကဖၣ် ကစၢ်ယွၤ, လၢအဃုကွၢ်ထံ, ဒီးသ့ၣ်ညါ တၢ်လၢပသးပူၤန့ၣ် တၢ်မၤအသးမနုၤတမံၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂၃ န့ၣ် ပှၤကွဲးထါ ကွဲးပာ်ဖျါဝဲလၢ “ကစၢ်ဧၢ, ဃုကွၢ်ယၤ, ဒီးသ့ၣ်ညါယသးတက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၂-၆ စံးဘၣ်ပှၤလၢ ယွၤသ့ၣ်ညါ ပဂ့ၢ်ပကျိၤခဲလၢၥ်, အဆၢဖိ ၇-၁၂ ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤ ယွၤအိၣ်ဆိးဝဲလၢ တၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး, ဒီးအဆၢဖိ ၁၃-၁၆ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ယွၤတ့လီၤ ပကလ့ၢ်ပပှံာ်ကဖု, ကယဲၢ်တၢ်အိၣ်လၢပကိပူၤခဲလၢာ်န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၁၇-၁၈ န့ၣ် ပကထံၣ်ဘၣ်လၢ ယွၤအတၢ်ဆိကမိၣ်တဖၣ်, ဒိၣ်န့ၢ်ထီန့ၢ် ပှၤကညီသ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်တဖၣ်, ဒီးအဆၢဖိ ၁၉-၂၂ ပာ်ဖျါဝဲလၢ ဖဲပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲၥ်ဒီးဒုၣ်ဒါတဖၣ်အကတီၢ်ဒၣ်လဲာ် ယွၤအိၣ်ဒီးပှၤန့ၣ်လီၤ.

မ့ၢ်လၢ ကစၢ်ယွၤသ့ၣ်ညါတၢ်ခဲလၢၥ်, အိၣ်လၢတၢ်လီၢ်ကိးပူၤဒဲး, ဒီးအစိကမီၤ ဒိၣ်ယိၥ်ဝဲအဃိ, ပလဲၤတုၤတၢ်လီၢ်မတၤလဲၣ်, ပမၤတၢ်မနုၤလဲၣ်, ဒီးပဘၣ်တၢ်တ့ဒုးအိၣ်ထီၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်န့ၣ် သ့ၣ်ညါဝဲလီၤတံၢ်လီၤဆဲးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ယွၤမ့ၢ် ပၢ်တဂၤလၢအအဲၣ်ပှၤ, ကမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကလဲၤတၢ်လၢ အကျဲတဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. မုၢ်တနံၤအံၤလၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤ မ်ပကလူၤပိာ်သကိးယွၤအကျဲန့ၣ်တက့ၢ်.