ဖဲ ၁၉၈၆ နံၣ်န့ၣ်, ခၠါနိၣ်ဘၢၣ် နူကျံးယၤ အတၢ်ဟးဂူာ်ဟးဂီၤ သတူၢ်ကလာ် (Chernobyl nuclear disaster) လၢ ကီၢ်ယူၤကရ့(Ukraine) န့ၣ် ဒိၣ်ဘၢထုးန့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်အသးန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ကီတမံၤအံၤ ဟဲအိၣ်ဖျါထီၣ်ဝဲဒၣ်လၢ ကမၤဟးဂီၤတၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်သွါသွါအဃိ, ခိၣ်နၢ်, ပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ် ဂဲၤပျုၢ်, ဂုာ်ကျဲးစၢၤတြီဃာ်ပၢၤဃာ် လီမ့ၣ်ဧူၢ် (radiation), ဒ်အမ့ၢ် မူဒါလၢအကါဒိၣ်ကတၢၢ်တမံၤ, ဒီးတၢ်ကဘၣ်မၤဆိဝဲသပှၢ်တၢၢ်န့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ်ကမၤ ကဆှဲကဆှီက့ၤ တၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီတဖၣ်အဂီၢ်, စူးကါဝဲ ရိဘီး (robot) တဖၣ်ဘၣ်ဆၣ်, ကဲမၢၣ် အဧူၢ်ယဲၤ (gamma rays), လၢအသ့မၤသံ, မၤဟးဂီၤသးသမူတဖၣ် အိၣ်ဝဲဒၣ်လၢတၢ်ကမှံကမှိာ်ဟးဂီၤတဖၣ်အကျါန့ၣ် မၤဟးဂီၤကွံာ် ရိဘီးတဖၣ် ပှီၢ်ပှီၢ်န့ၣ်လီၤ.
လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, အဝဲသ့ၣ်ဘၣ်သူဝဲ “ရိဘီးအိၣ်ဒီးသးသမူ- BioRobots,” လၢအမ့ၢ်ပှၤကညီတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ပှၤဒူပှၤဃိၤအဂၤအိၣ်ဝဲလၢ အကထိတဖၣ်, အကထိန့ၣ် ကဲထီၣ်ဝဲဒၣ် “ခၠါနိၣ်ဘၢၣ် အပှၤတၢၤကွံာ်တၢ်တဖၣ်” န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ် တၢၤကွံာ်ဝဲဒၣ် ပိးလီလၢအလီၤဘၣ်ယိၣ်တဖၣ်, ဒီးဘၣ်မၤဝဲတဂၤစုာ်စုာ် လၢစဲးကီး ၉၀ မ့တမ့ၢ် စှၤန့ၢ် စဲးကီး ၉၀ အတီၢ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢစဲးဖီကဟၣ်ကျိၤကျဲ မၤတသ့ဘၣ်န့ၣ်, ပှၤကညီတဖၣ် ဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘှါဆှဲ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ လၢတၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဘၣ်ဘီဖးဒိၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤအသးယံာ်တ့ၢ်မးလံလၢအပူၤကွံာ်, ပတၢ်ထီဒါပူထီၣ်ကစၢ်ယွၤန့ၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်ဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်ကီလၢ ပှၤအါဂၤတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်တမံၤ, ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်ကီတမံၤအံၤ နဲၣ်ဆှၢကဒီးဆူ ကယဲၢ်တၢ်ဂ့ၢ်ကီအဂုၤအဂၤတဖၣ် (ကွၢ်ဖဲ ၁ မိၤ ၃) န့ၣ်လီၤ. ခီဖျိလၢ စီၤအၤဒၣ်ဒီးနီၢ်အံၣ်အုန့ၣ်, ပဃုထၢလၢ ပကဟးဖးဒီး ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ်, ဒီးတဆီဘၣ်တဆီ, ပဒုးကဲထီၣ် ဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤလၢ တၢ်ဘၣ်အၢဘၣ်သီအလီၢ်အကျဲ, အိၣ်ပှဲၤဝဲဒီး
အစုၣ်အပျၢ်န့ၣ်လီၤ. ပမၤကဆှီထီၣ်က့ၤအီၤ လၢပကစၢ်ဒၣ်ဝဲ တသ့နီတစုလၢၤဘၣ်.
တၢ်အံၤန့ၣ်မ့ၢ်ဝဲ ခရံာ်အိၣ်ဖျဲၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်မိၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁ ယိၤ ၁:၂ န့ၣ်, တၢ်မၢဖိ စီၤယိၤဟၣ် ကွဲးပာ်ဖျါ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး အဂ့ၢ်လၢ, “ဒီးတၢ်မူန့ၣ် အိၣ်ဖျါတ့ၢ်, ဒီးပထံၣ်လံ, ဒီးပအုၣ်ပသး, ဒီးပစံးဘၣ်တဲဘၣ်သုလၢ တၢ်မူအထူအယိာ် လၢအအိၣ်တ့ၢ်ဒီးပၢ်အသိးန့ၣ်, ဒီးအိၣ်ဖျါထီၣ်လၢပှၤ” န့ၣ်လီၤ. ဒီးအဆၢဖိ ၇ န့ၣ်, စီၤယိၤဟၣ် ဒုးသ့ၣ်ညါပှၤလၢ, “အဖိခွါယ့ၣ်ရှူးခရံာ်အသွံၣ်န့ၣ် သ့စီကွံာ်ပှၤလၢ ပတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်” န့ၣ်လီၤ.
တၢ်လၢယွၤအတၢ်ဘၣ်တ့တဖၣ် ဟ့ၣ်တသ့ဘၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး ဟ့ၣ်တ့ၢ်ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲပစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်ဒီး, အဝဲပာ်တီပာ်လိၤက့ၤပှၤ လၢပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီးအပၢ်ကစၢ်ယွၤ, လၢအလီၢ်အကျဲအဘၣ်န့ၣ်လီၤ. ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူး မၤဟးဂီၤကွံာ်တၢ်သံလံန့ၣ်လီၤ. တၢ်မူ အိၣ်ဖျါထီၣ်လံန့ၣ်လီၤ.
