ပှၤဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ
ပလံၤဖိလွံၢ်ဂၤ လိာ်ကွဲသကိးလ့ၣ်မ့ၣ်အူဆံးဆံးဖိ, ဒီးအဆံးခံဂၤန့ၣ် ကတိၤအါတၢ်လၢ လ့ၣ်မ့ၣ်အူအခိၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ပလံၤခွါဖိလၢ အသးအိၣ်ဃိးနံၣ်တဂၤန့ၣ် ဖဲကနုာ်လီၤဘှါဆှဲတၢ်လၢ အပုၢ်ဆံးခံဂၤ အဘၢၣ်စၢၤန့ၣ်ဒီး, အဒ့မုၣ်ဖိလၢ အသးအိၣ် ဃုနံၣ်ဖိန့ၣ်စံးဘၣ်အီၤလၢ, “တဘၣ်ကိၢ်ဘၣ်ဂီၤလၢ အဝဲသ့ၣ်အတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဂ့ၤ” န့ၣ်လီၤ. အါတက့ၢ်န့ၣ် တၢ်ကတိၤတဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့အတၢ်ကတိၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲတၢ်ဂ့ၢ်လိာ်ဘှီလိာ်န့ၣ် ဆီတလဲအသးဆူ မဲာ်ထံမဲာ်နိအကတီၢ်န့ၣ်, အဖံဘၣ်နုာ်လီၤ မၤလီၤဖး, ဒီးမၤမုာ်ထီၣ်က့ၤ တၢ်ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ဖိခံဂၤန့ၣ်လီၤ.
ဖဲပနုာ်လီၤ မၤတၢ်တမံၤမံၤအဃိ, တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤ မ့ၢ်နးဒိၣ်ထီၣ်အါထီၣ်သ့ဝဲန့ၣ်ဒီး, ပအိၣ်ယံၤဒီး ပှၤဂၤအတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤတဖၣ်န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လၢအဂ့ၤန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ဘၣ်တဘျီဘျီန့ၣ် အလီၢ်အိၣ်လၢ ပကဘၣ်နုာ်လီၤမၤဝဲလၢ တၢ်ထုကဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ကွဲးလံာ်ပရၢဆူ ဖံလံးပံၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဂီၢ်အပူၤန့ၣ်, တၢ်မၢဖိစီၤပီလူးဟ့ၣ်ဝဲ အဒိလၢ ပကဘၣ်နုာ်လီၤမၤတၢ် ဖဲအကတီၢ်မတၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖံ ၄:၂ အပူၤန့ၣ် ဃ့ကညးပိာ်မုၣ်ခံဂၤ လၢအမ့ၢ် နီၢ်အူၤအိဒံၤဒီးနီၢ်စူၣ်တူၤဃ့ၤ, ဒီးစံးဝဲ, “ဒ်သိး အကသးအိၣ်တဖျၢၣ်ဃီလၢ ကစၢ်အပူၤလီၤ” န့ၣ်လီၤ. အဆၢဖိ ၃ န့ၣ်…
တၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤ အတၢ်မၤကဆှီဒီဖိတဖၣ်
ဖဲယမိၢ်ဘၣ်ထီၣ် တၢ်ဆါဟံၣ် လၢပှၤဆိးက့အါနံၣ်အါလါတဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးဘူးထီၣ်လၢအမုၢ်နံၤလၢခံကတၢၢ်လၢဟီၣ်ခိၣ်ချၢအကတီၢ်န့ၣ်, ပှၤမၤ တၢ်အံးထွဲကွၢ်ထွဲပှၤသးပှၢ် အတၢ်မၤတဂၤန့ၣ်, ဖံးတၢ်မၤတၢ် လၢတၢ်သူၣ်အိၣ်သးအိၣ်နီၢ်နီၢ်အဃိ, ထိးဘၣ်ယသးန့ၣ်လီၤ. ယမိၢ်လၢ အနီၢ်ခိဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်န့ၣ် စိာ်ထီၣ်ဝဲလၢ အလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤ, ဒီးပာ်မံလီၤအီၤ ကယီကယီဖိလၢ လီၢ်မံခး ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်, ပှၤကွၢ်ထွဲမၤစၢၤတၢ်တဂၤအံၤ ဖူးလဲးဖူးသွံ ယမိၢ်အခိၣ်, ဒီးဖဲအတန့ၤလီၤအသးန့ၣ် စံးဘၣ်ယမိၢ်လၢ, “နလီၤအဲၣ်လီၤကွံဒိၣ်မး” န့ၣ်လီၤ. ဒီးသံကွၢ်ယၤလၢ မ့ၢ်ယအိၣ်မၤသးဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအတၢ်မၤဂ့ၤတၢ်န့ၣ် ယသးဘၣ်ဒိ တုၤယမဲာ်ထံယွၤလီၤဝဲဖဲန့ၣ်, ဒီးတုၤမုၢ်မဆါတနံၤအံၤန့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွၢ်ထွဲပှၤသးပှၢ်တဂၤအံၤ မၤတၢ်န့ၣ် မ့ၢ်တၢ်သူၣ်ကညီၤသးကညီၤအတၢ်မၤ ကဆှီဒီဖိတမံၤဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤဖိအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢယလိၣ်ဘၣ် ဖဲအကတီၢ်ဖိအံၤန့ၣ်လီၤ. ယသ့ၣ်ညါယဲလၢ ပိာ်မုၣ်တဂၤအံၤ ထံၣ်ဝဲယမိၢ်န့ၣ် တမ့ၢ်ဘၣ် ဒ်ပှၤဆူးပှၤဆါတဂၤ အသိးအဃိ, အတၢ်မၤအံၤ ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤလၢ ယဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်တၢ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲကဟုကယာ်ယမိၢ်, ဒီးထံၣ်ဝဲယမိၢ် ဒ်ပှၤတဂၤလၢအိၣ်ဒီးအလုၢ်အပှ့ၤဖးဒိၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲနီၢ်နၤဧမံဒီးနီၢ်ရူၤသး အဝၤတဖၣ်လီၤမၢ်ဝံၤန့ၣ်, တၢ်နီတမံၤ တအိၣ်လၢၤဘၣ်အကတီၢ်, စီၤဘိၤဧး ဒုးနဲၣ်တၢ်သးအိၣ်မၤဂ့ၤတၢ်, ခီဖျိဟ့ၣ်ဝဲ တၢ်ပျဲလၢ နီၢ်ရူၤသး ကထၢ…
ခါထီၣ် ခီၣ်ကါလၢ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အပူၤ
တမှံၤသရၣ် ဟဲစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်ကူၣ်သ့လၢ တၢ်နာ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤ ဒီးတၢ် “ခါထီၣ်ခီၣ်ကါ ဆူယၢ်ဒ့ၣ်ကျိအပူၤ” န့ၣ်လီၤ. အဝဲပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သရၣ်တဂၤအဂ့ၢ်, လၢအနာ်န့ၢ် ကစၢ်ယွၤ, ဒီးဃုထၢစံးကတိၤ တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ, ဒီးဘၣ်တဘျီန့ၣ်, ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်ထံကီၢ်ထုးထီၣ် တၢ်ဘျၢသဲးစးအသီဒၣ်လဲာ်, စံၣ်တဲၤတဲလီၤဝဲန့ၣ်လီၤ. မ့ၢ်လၢအတၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်န့ၣ် ပှၤထံၣ် ဒ်အမ့ၢ် တၢ်သးဟ့အတၢ်ကတိၤအဃိ ဘၣ်တၢ်တ့ၢ်နုာ်အီၤလၢဃိာ်ပူၤ အသီသၢဆံ န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, အတၢ်ဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်တၢ်ပတံထီၣ်, ဒီးဘျီၣ်ဒိၣ်စံၣ်ညီၣ်ဝဲလၢ သရၣ်တဂၤအံၤ, အိၣ်ဒီးခွဲးယာ်လၢ ကထုးထီၣ် လံာ်စီဆှံ အခီပညီ, ဒီးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ် ပှၤဂုၤပှၤဂၤလၢ ကအိၣ်မူပိာ်ထွဲဝဲအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤလုၢ်တၢ်အဒိၣ်တဖၣ် လၢအစိာ်တလါစီဆှံစ့ၢ်ကီး ဘၣ်ဃုထၢဝဲလၢ မ့ၢ်ကဘၣ်ခါထီၣ်ခီၣ်ကါ ဆူယၢ်ဒ့ၣ်ကျိအပူၤဧါ မ့တမ့ၢ် ကဘၣ်အိၣ်ဃိကလာ် လၢထံကျိကၢၢ်နံၤဧါန့ၣ်လီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ အဲၤကူပတူးဝံၤ, ဘၣ်ဟးဝ့ၤဝီၤဝဲလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢ အနံၣ်လွံၢ်ဆံန့ၣ်လီၤ. ခဲကနံၣ်အံၤ, အဝဲသ့ၣ် အိၣ်ဆၢထၢၣ်လၢ ထံကျိယၢ်ဒ့ၣ်အကၢၢ်နံၤ, ဖဲလၢထံယွၤလီၤဆူၣ်, ဒီးလီၤပျံၤလီၤဖုးဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဖဲလၢအဝဲသ့ၣ်…
ပှၢ်မုၢ်ကနၢအလီၢ်တဖၣ်
ဖဲလၢယမ့ၢ်ဒံးဒၣ် ပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ် လၢသးစၢ်အကတီၢ်, ယဆိကမိၣ်ယဲလၢ “ကစၢ်ယွၤလီၣ်ဖျါထီၣ်အသး အကတီၢ်တဖၣ်” န့ၣ် ကမ့ၢ်တၢ်လီၢ်လၢယထံၣ်ဘၣ် ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဆၢကတီၢ်ဒ်သိးအံၤတဖၣ်န့ၣ် တအိၣ်စံာ်အိၣ်ကျၢၤ မ့တမ့ၢ် တဆှၢပှၤဆူ တၢ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပှၤကွဲးလံာ် လံနၣ် အဘူၣ် ကၠါမ်ရၣ် (Lina Abu Jamra) စံးဝဲဒၣ်, တၢ်လၢပှၢ်မုၢ်ကနၢအလီၢ်အကျဲန့ၣ် ပထံၣ်ဘၣ်ယွၤ ဒီးပဒိၣ်ထီၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢအတၢ်မၤလိ လံာ်စီဆှံ- “တၢ်လဲၤခီဂာ် ပှၢ်မုၢ်ကနၢ” (Through the Desert) အပူၤန့ၣ်, ကွဲးပာ်ဖျါဝဲ, “ယွၤအတၢ်ပညိၣ် လၢအဝဲစူးကါပှၢ်မုၢ်ကနၢတဖၣ် လၢပတၢ်အိၣ်မူအပူၤန့ၣ်ဒ်သိးကမၤဆူၣ်ထီၣ်ပဂံၢ်ပဘါန့ၣ်လီၤ.” အဝဲကွဲးကဒီးဝဲ, “ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတမံၤအံၤ နကဒိးန့ၢ်အီၤ ဖဲနတူၢ်ဘၣ် တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်နးတၢ်ဖှီၣ် မ့ၢ်တအိၣ်ဘၣ်န့ၣ်ဒီး တၢ်ကပာ်ဖျါအုၣ်အသးလၢ ကစၢ်ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတသ့ဘၣ်န့ၣ်လီၤ.”
တၢ်ကီတၢ်ခဲ အလီၢ်အကျဲတဖၣ် လၢအမ့ၢ် တၢ်သူၣ်အုးသးအုး, တၢ်လီၤမၢ်, ဒီးလၢတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤန့ၣ်, ဒ်သိးပကဒိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်စူၢ်တၢ်နာ်, ဒီးပကအိၣ်ဘူး အါထီၣ်ဒီးအီၤအဂီၢ် ယွၤမၤစၢၤပှၤန့ၣ်လီၤ. ဒ် လံနၣ်…
တၢ်ကနိလိာ်သးဒီးယွၤ
ဖဲယဝၤသးဘိသံဝံၤအလီၢ်ခံ, တံၤသကိးလၢယသ့ၣ်ညါယံာ်တ့ၢ်မးတဂၤ ဆှၢန့ၢ်ယၤ လံာ်ဖုၣ်ဖိတဘ့ၣ်ဒီးစံးဝဲ, “အဲလဲၣ် (Alan) မ့ၢ်စီၤယၤကိာ်နီၢ်နီၢ်, လၢအကနိလိာ်သးဒီးယွၤ, ဒ်သိးဒီးယကမ့ၢ်ပှၤခရံာ်ဖိတဂၤ လၢမုၢ်မဆါတနံၤအံၤအဂီၢ် အဝဲမ့ၢ်တၢ်ဂ့ၢ် အခိၣ်ကျၢၢ်န့ၣ်လီၤ.” တၢ်ထိၣ်သတြီၤ Alan အတၢ်ဂဲၤပျုၢ်ဒီးပၢ်ဒိၣ်စီၤယၤကိာ် အတၢ်ဂဲၤပျုၢ်န့ၣ် ယတဆိကမိၣ်တ့ၢ် နီတဘျီဘၣ်ဆၣ်, တၢ်မၤအသးအံၤမ့ၢ်ဝဲတီဝဲန့ၣ်လီၤ. ဒ်သိးကဒိးန့ၢ်တၢ်စံးဆၢတဖၣ်အဂီၢ်, အတၢ်အိၣ်မူဒီတစိၤန့ၣ် အဲလဲၣ် ဂ့ၢ်လိာ်သးဒီးအနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်ဝဲ, ဒီးဘၣ်ကနိလိာ်သးဒီးယွၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ယွၤဘၣ်ဆၣ်, ထီဘိန့ၣ်အတၢ်နၢ်ပၢၢ်တထီၣ်ဘးဝဲဒၣ်လၢတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ် ဒ်အမ့ၢ်, ကစၢ်ယွၤအဲၣ်အီၤ, ပျၢ်အတၢ်ဒဲးဘး, ဒီးဒိကနၣ်အတၢ်ထုကဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်, အတၢ်အိၣ်မူအိၣ်ပှဲၤဒီးတၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤတဖၣ်, ဒီးလုၢ်ဘၢဒိၣ်စိတ့ၢ်ပှၤအါဂၤ လၢတၢ်ဂ့ၤတကပၤန့ၣ်လီၤ.
စီၤယၤကိာ်အတၢ်အိၣ်မူန့ၣ် ဖျါလီၤဆီဝဲလၢ အတၢ်ဂဲၤလိာ်ကျဲးစၢးအဃိန့ၣ်လီၤ. အဝဲကူၣ်ဟံးန့ၢ် အဝဲၢ် စီၤဧ့ရှီၤ အတၢ်န့ၢ်သါ, တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ ခွဲးယာ်လီၤဆီန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ဃ့ၢ်ပူၤဖျဲးအသးသမူ, အဝဲဘၣ်ဂဲၤလိာ်ဒီးအဘူးအတံၢ်, ဒီးအမံၤပှၢ် စီၤလၤဘၣ် အါနံၣ်အါလါန့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ဃ့ၢ်ဟးထီၣ်ကဒီးလၢ စီၤလၤဘၣ် အအိၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအိၣ်လီၤတဲာ်တ့ၢ်ထဲတဂၤဧိၤ, ဒီးကထံၣ်လိာ်သးဒီးစီၤဧ့ရှီၤအဂီၢ် ပျံၤတၢ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဂ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ စီၤယၤကိာ်ထံၣ်လိာ်အသးဒီးမူခိၣ်ကလူးတဖၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် ၁ မိၤရှ့ ၃၂:၁ ပာ်ဖျါဝဲ…
တၢ်သးခုလၢ ဟ့ၣ်တၢ်အပူၤ
ခဲရံၣ် (Keri) အဖိခွါအဆံး, မ့ၢ်လၢအအိၣ်ဖျဲၣ်ထီၣ်လံၤလံၤ, အိၣ်ဒီးအညၣ်ထူၣ်ဂံၢ်ဘါစၢ်လီၤ တစဲးဘၣ်တစဲးတၢ်ဆါအဃိ, ဘၣ်တၢ်ကွဲးကါကူဆါကဒီးတဘျီန့ၣ်ဒီး, အဝဲအဲၣ်ဒိး ဃၣ်ကပၤတၢ်သးဘၣ်ဆဲး လၢအဟံၣ်ဖိဃီဖိအတၢ်အိၣ်အသး ခီဖျိလၢကမၤတၢ်တမံၤမံၤလၢ ပှၤအဂၤတဂၤဂၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ, ပာ်ဖှိၣ်ထီၣ် အဖိခွါ အခီၣ်ဖံး ရှူ (shoes) လၢအဒိးဝဲတဘၣ်လၢၤဘၣ်, ဒီးဂ့ၤဒံးအဖၢမုၢ်တဖၣ်, ဒီးဟ့ၣ်မၤဘူၣ်ဝဲ ဆူတၢ်သးခုကစီၣ် အကရၢကရိတခါန့ၣ်လီၤ. အတၢ်ဟ့ၣ်အံၤန့ၣ် ကဲထီၣ်တၢ်ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤ အတံၤသကိးတဖၣ်, ဒီးအဝဲသ့ၣ်အဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ် တုၤဒၣ်လဲာ် ပှၤလၢအခိၣ်အဃၢၤသ့ၣ်တဖၣ်, လၢတၢ်ကမၤသကိးတၢ်ဒီးအီၤအဂီၢ်, ဒီးတယံာ်ဘၣ်န့ၣ် ခီၣ်ဖံးအစူၣ်ခံကယၤဘျဲၣ် ဘၣ်တၢ်မၤဘူၣ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ် ခီၣ်ဖံးအတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤ အတၢ်ပညိၣ် မ့ၢ်ဝဲလၢပှၤဂုၤပှၤဂၤ ကဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ်, ခဲရံၣ် အသးကလၢၢ်ဘၣ်ဝဲလၢ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဘၣ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါန့ၢ် ပှၤဂၤန့ၣ်လီၤ. “တၢ်လဲၤခီဖျိတဘျီအံၤ စိာ်ကဖီထီၣ်ပသူၣ်ပသး နီၢ်နီၢ်, ဒီးမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိး ပကပညိၣ်တၢ်ဆူတၢ်လီၢ်အဂၤန့ၣ်လီၤ”.
ပှၤပိာ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအခံသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် တၢ်သးအိၣ်ဟ့ၣ်ညီတၢ်န့ၣ် အကါဒိၣ်ဝဲဆံးဒိၣ်လဲၣ်အဂ့ၢ်န့ၣ် စီၤပီလူး နၢ်ပၢၢ်ဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအတၢ်လဲၤဆူဝ့ၢ်ယရူၤရှလ့ၣ်န့ၣ်, ပှၤတၢ်မၢဖိ စီၤပီလူး နုာ်လီၤအိၣ်သကိးဝဲ အ့းဖ့းစူးအဝ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲသ့ၣ်ညါဝဲလၢ,…
ထံၣ်လိာ်သး တပူၤဃီလၢ ခရံာ်အပူၤ
ဖဲယဘၣ်လဲၤခီဖျိ သးအတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး, ဒီးနီၢ်သးတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်, ဒီးလၢယတၢ်အိၣ်မူအပူၤ ဘၣ်ဂဲၤပျုၢ်ဂဲၤဆှးလၢ တၢ်အိၣ်သးကီခဲတဖၣ် လၢတၢ်ဆၢကတီၢ် ဖးယံာ်ဖးထၢအကတီၢ်, ယကဟးဆှဲး တၢ်ထီၣ်သရိာ်စိၤမိၤန့ၣ် တၢ်ကညီဒိၣ်မးလၢယဂီၢ်န့ၣ်လီၤ. (ဘၣ်တဘျီဘျီ, ယဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ, ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဘၣ်မၤတံာ်တာ်ယသးလဲၣ်) န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်, ဒ်သိးယကထီၣ်သရိာ်စိၤမိၤအဂီၢ် ယကလၢၢ်ဘၣ်လၢ တၢ်မၤဆူၣ်ယၤ တနွံဘၣ်တနွံစုာ်စုာ်န့ၣ်လီၤ.
အါနံၣ်အါလါအတီၢ်ပူၤ, ယတၢ်အိၣ်သးတဖၣ် မ့ၢ်အိၣ်ဒံးဒၣ်အလီၢ်လီၢ် ဘၣ်ဆၣ်, တၢ်ဘူၣ်သကိးဘါသကိး, အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်သကိးတၢ်ဒီးပှၤစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤတၢ်အဂုၤအဂၤလၢတၢ်ဘူၣ်တၢ်ဘါအကတီၢ်တဖၣ်, တၢ်ဃ့ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်မၤလိလံာ်စီဆှံန့ၣ် မၤစၢၤ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါ တၢ်လၢယလိၣ်ဘၣ် ဒ်သိးယကအိၣ်ဒီးတၢ်သးစွံကတုၤ, ဒီးကအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ တၢ်မုၢ်လၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အါစုအါဘျီ တမ့ၢ်ယနၢ်ဟူဘၣ်ယဲထဲ တၢ်ကစီၣ် ဒီးတၢ်သိၣ်လိသီလိတၢ်, လၢအစိာ်ကဖီထီၣ်ယသးန့ၣ်ဘၣ်, ယဒိးန့ၢ်ဘၣ်ယဲစ့ၢ်ကီး တၢ်မၤမုာ်ထီၣ်ယသး, နၣ်ဖိလၢအဒိကနၣ်ယတၢ်ကတိၤ, မ့တမ့ၢ် တၢ်ဖိးဟုဖိတမံၤ, တၢ်လၢယလိၣ်ဘၣ်တဖၣ်, လၢပှၤဂုၤပှၤဂၤအအိၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပှၤကွဲးလံာ်ဧ့ၤဘြံၤ ကွဲးဖျါထီၣ်လၢ ဧ့ၤဘြံၤ ၁၀:၂၅ အပူၤ, “ဟးဆှဲးပတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် ဒ်ပှၤတနီၤနီၤ အလုၢ်အလၢ်အသိးန့ၣ်တဂ့ၤ... မ်ပသဆၣ်ထီၣ်လိာ်ပခံဒံးအါထီၣ်တက့ၢ်” န့ၣ်လီၤ. ပှၤကွဲးလံာ်အံၤ သ့ၣ်ညါဝဲလၢ ဖဲပဘၣ်ကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်…
ခရံာ်အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်
လၢတၢ်ဂီၤမူ “ခရံာ် အတၢ်တူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်” (The Passion of the Christ) အပူၤ, တချုးလၢ ကၠ့(မ) ကၣ်ပံစၢၣ် (Jim Caviezel) ဂဲၤဒိဝဲ ဒ်ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအလီၢ်န့ၣ် ပှၤနဲၣ်တၢ် မဲ(လ) က့းပစၢၣ် (Mel Gibson) ဟ့ၣ်ပလီၢ်အီၤလၢ တၢ်ဂဲၤဒိအသနၢၣ်အံၤ ကကီခဲဒိၣ်မး, ဒီးဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ် ကကဲထီၣ် တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံး တၢ်ဂဲၤဒိအတၢ်မၤလၢ ဟီလံဝူး (Hollywood) န့ၣ်လီၤ. ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ ကၣ်ပံစၢၣ် ဟံးထီၣ်ဂဲၤဒိဝဲ ကစၢ်ယ့ၣ်ရှူးအလီၢ် ဒီးစံးဝဲ “တၢ်မၤအံၤမ့ၢ်ကီခဲဒၣ်လဲာ် ယဆိကမိၣ်လၢ ပကဘၣ်မၤအီၤ” န့ၣ်လီၤ.
ဖဲပှၤဒိတၢ်ဂီၤမူ အကတီၢ်န့ၣ်, လီဖျးဘၣ် ကၣ်ပံၤစၢၣ် ဒီးအနီၢ်ခိအတယၢၢ် စှၤလီၤ (၄၅) ပီၣ်, ဒီးဖဲပှၤဒိတၢ်ဂီၤမူ ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်တီၢ်ဖျ့အီၤလၢနီၣ်ဖျ့အကတီၢ်, လၢတၢ်တပာ်သူၣ်ပာ်သးအပူၤန့ၣ် ပှၤဖျ့ဘၣ်အီၤနီၢ်နီၢ် လၢနီၣ်ဖျ့န့ၣ်လီၤ. အကတီၢ်လၢခံန့ၣ် ကၣ်ပံၤစၢၣ် စံးကတိၤပာ်ဖျါက့ၤဝဲဒၣ်လၢ, “ယတဘၣ်သး ပှၤကွၢ်တၢ်ဂီၤမူတဖၣ် ကထံၣ်ယၤဘၣ်.…
တၢ်ကွဲမုာ်လၢ တၢ်ထုကဖၣ်အဂီၢ်
အၤဘြၤဟၣ် လ့ကၢၣ် (Abraham Lincoln) တဲခူသူၣ်အသကိးတဂၤ, “တၢ်လၢယကဃုထံၣ် တၢ်မၤစၢၤအဂီၢ် တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲတအိၣ်လၢၤဘၣ်အကတီၢ် ယဘၣ်တၢ်မၤဆူၣ်ဆီၣ်ဆှၢယၤလၢ ယကတီၤလီၤယခီၣ်လ့ၢ်ခိၣ် ဒီးဃ့တၢ်လၢကစၢ်ယွၤတလီၢ်လီၢ်န့ၣ်လီၤ.” ဖဲအမဲရကၤ ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤ တၢ်ဒုးတၢ်ယၤ လၢအလီၤပျံၤ,လီၤသအုးအကတီၢ်န့ၣ် ကီၢ်ခိၣ် လ့ကၢၣ် တမ့ၢ်ထဲအကစၢ်ဒၣ်ဝဲစူးကါ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကဃ့ထုကဖၣ်တၢ်သပှၢ်ပှၢ်ဘၣ်. မ့မ့ၢ် ကွဲမုာ်ဝဲ အထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်, ဒ်သိး ကဃ့ထုကဖၣ်ဃုာ်ဒီးအီၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၁၈၆၁ နံၣ်န့ၣ် အဝဲကိးသတြီထီၣ် “တၢ်ဆီၣ်လီၤသး, တၢ်ထုကဖၣ်, ဒီးတၢ်ဒုၣ်တၢ်အီၣ်အမုၢ်နံၤ” န့ၣ်လီၤ. ဖဲလၢ ၁၈၆၃ နံၣ်န့ၣ် မၤကဒီးဝဲ, ဒီးစံးဝဲလၢ, “ထံဖိကီၢ်ဖိတဖၣ်အမူဒါမ့ၢ်ဝဲ, ဒ်သိးပှၤကညီတဖၣ်ခဲလၢာ် ကအိၣ်ဒီးတၢ်သန့ၤသးလၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ပၢဆှၢတၢ်အစိကမီၤအဖီလာ်- တၢ်အၢၣ်လီၤပတၢ်ဒဲးဘး ဃုာ်ဒီးတၢ်လၢပလုၣ်သ့ၣ်ခါပတာ် ကစၢ်ယွၤကလုၢ်ကထါ လၢတၢ်ဆီၣ်လီၤသး လၢတၢ်သးအုးန့ၣ်, ကဒုးအိၣ်ထီၣ် တၢ်မုၢ်လၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး, ဒီးတၢ်ပီၣ်ယၢ်လီၤက့ၤသးနီၢ်နီၢ်န့ၣ် ကစိာ်ဆှၢပှၤဆူ တၢ်သးကညီၤ, ဒီးတၢ်ပျၢ် ပတၢ်ဒဲးဘးန့ၣ်လီၤ.”
ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်စိာ်မၢကဲကုာ်ဆူ ကီၢ်ဘၤဘူၤလိၣ် အနံၣ်နွံဆံဝံၤအလီၢ်ခံ,…
တၢ်မၤနၢၤကွံာ် တၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်
အဲ(န) (Anne) ဒိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ် ဒီးတၢ်သးဘၣ်ဒိအပူၤန့ၣ်လီၤ. အဒီပုၢ်ဝဲၢ် ခံဂၤသံပူၤကွံာ် ဖဲလၢ ဖိသၣ်အီနုၢ်ထံ အကတီၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲအသးအိၣ်ယဲၢ်နံၣ်အကတီၢ်, မဲာ်ချံတၢ်ဆါအဃိ, ဒီးမဲာ်ချံ အတၢ်ထံၣ်ယုာ်ကွံာ်ဝဲ ဒီးဖးလံာ်ကွဲးလံာ်တန့ၢ်လၢၤဘၣ်. ဖဲအသးအိၣ်ဃိးနံၣ်န့ၣ်, ပသိၣ်တၢ်ဆါအဃိ အမိၢ်သံသဒၣ်အီၤန့ၣ်လီၤ. တယံာ်ဘၣ်န့ၣ်, အပၢ်လၢအအၢအသီတဂၤ ပာ်တ့ၢ်အဖိသၢဂၤလၢ အမူတ့ၢ်ဒံးတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. ဖိအဆံးကတၢၢ်တဂၤန့ၣ် ဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ အဘူးအတံၢ်တဖၣ်အအိၣ် န့ၣ်လီၤ. မ့မ့ၢ် အဲ(န) ဒီးအပုၢ်ဒ့ခွါ ကၠ့မံၣ် (Jimmie) န့ၣ် ပှၤဆှၢအဝဲသ့ၣ်ဆူ ကၠူးဘဲၣ်ရံၣ် ဟံၣ်လၢ ပှၤဖှီၣ်ပှၤယာ်ဖိတဖၣ် ဘၣ်တၢ်ဒုးအိၣ်ကလီအလီၢ် (Tewksbury Almshouse), လၢအလီၢ်လံၤဟးဂီၤ, ဒီးပှၤအိၣ်ပှဲၤကတံာ်အသးတဖျၢၣ်န့ၣ်လီၤ. စှၤလါပူၤကွံာ်ဝံၤန့ၣ်, ကၠ့မံၣ် သံဝဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ.
ဖဲအသးအိၣ်တဆံလွံၢ်နံၣ်န့ၣ်, အဲ(န) အတၢ်အိၣ်အသး, မၤအသးတဖၣ် ဂ့ၤထီၣ်ဝဲ, ဒီးဘၣ်တၢ်ဆှၢအီၤဆူ ကၠိလၢပှၤမဲာ်တထံၣ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ်, ဒီးဖဲန့ၣ်ဒိးန့ၢ် တၢ်ကွဲးတၢ်ကါအမဲာ်ချံ, ဒ်သိးကမၤဂ့ၤထီၣ် မဲာ်ချံအတၢ်ထံၣ်, ဒီးမၤလိန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဖးလံာ်, ကွဲးလံာ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲဘၣ်ကျဲးစၢး ဂဲၤလိာ်သပှၢ်ပှၢ်…